Εργα ανάπτυξης μέσα στην ύφεση

Από βιτρίνα σε βιτρίνα της επιβλητικής αίθουσας και με φόντο το βαθύ κεραμιδί που επέλεξε ο Γιάννης Μετζικώφ για να «ντύσει» την έκθεση, ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του επισκέπτη μέσα από χειρόγραφα, εφημερίδες, γελοιογραφίες, πολιτικούς αντιπάλους και ντοκουμέντα η Ιστορία όπως γράφτηκε από τις επιλογές του Χαρίλαου Τρικούπη.

Η πρώτη υπογραφή ως βουλευτής στο πρωτόκολλο ορκωμοσίας του 1865, η Εφημερίδα των Συζητήσεων της Βουλής (11/8/1875) όπου καταγράφεται η καθιέρωση της αρχής της δεδηλωμένης, το πορτοφόλι, οι κάρτες, το μπαστούνι, ο δερμάτινος χαρτοφύλακάς του με τις χωριστές θήκες για τον βασιλιά, τη Βουλή και τους υπουργούς, το κουδούνι που είχε στο γραφείο του στο υπουργείο Οικονομικών για να καλεί τους συνεργάτες του, η βιβλιοθήκη του – με έργα από Δημοσθένη έως Σαίξπηρ και Παπαρρηγόπουλο – είναι μερικά μόνο από τα αντικείμενα που προσελκύουν την προσοχή.

Σε περίοπτη θέση – στο κέντρο της αίθουσας πάνω στο γραφείο του Σπυρίδωνος Τρικούπη – βρίσκεται αναπαραγωγή της πρώτης σελίδας της εφημερίδας «Καιροί», όπου στις 29 Ιουνίου 1874 δημοσιεύεται το άρθρο του «Τις πταίει;». Τα παράσημά του – ανάμεσά τους το ιαπωνικό του Τάγματος του Ανατέλλοντος Ηλίου, αλλά και εκείνο που αρνήθηκε από τον Γερμανό Γουλιέλμο Β’ επειδή το θεώρησε κατώτερο των περιστάσεων. Το ομπρελίνο και το χειρόγραφο της αδελφής του Σοφίας για τη μητέρα τους Αικατερίνη Μαυροκορδάτου – το οποίο ανατυπώθηκε με την ευκαιρία της έκθεσης.

Μην προσπεράσετε τους νόμους ως βαρετούς. Θα δείτε νόμους για τη σύσταση Σχολής Ναυτικών Δοκίμων και επιβολής φόρου στα οινοπνευματώδη, καθώς και τον νόμο που σήμαινε την επίσημη χρεοκοπία (11/12/1893) όταν ο Χ. Τρικούπης είπε τη φράση «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» – αν και δεν έχει βρεθεί γραμμένη στα πρακτικά.

Προπλάσματα, σχέδια και φωτογραφίες αναδεικνύουν το αναπτυξιακό του έργο σε μια περίοδο που η Ευρώπη ήταν σε ύφεση: «πατέρας» των ελληνικών σιδηροδρόμων, κατασκεύασε 2.600 χλμ. οδικού δικτύου, προχώρησε στη διάνοιξη της Διώρυγας της Κορίνθου, την αποξήρανση της Κωπαΐδας και τη διεύρυνση του πορθμού του Ευρίπου.

Λίγο πριν από το τέλος της έκθεσης – πορτρέτου θα δούμε το σημείωμα της αδελφής του Σοφίας που αναγγέλει τον θάνατο του Χαρίλαου στις Κάννες, καθώς μετά την ήττα του στις εκλογές του 1895 – δεν εξελέγη ούτε βουλευτής – έφυγε από την Ελλάδα· τους τάφους της οικογένειας στο Α’ Νεκροταφείο· και τους απογόνους της ευρύτερης οικογένειας – ο Χαρίλαος και η αδελφή του δεν είχαν παιδιά – που συνέχισαν στην πολιτική έως τον τελευταίο άνδρα της οικογένειας, τον Κωνσταντίνο, που απεβίωσε το 2002.