«Μετράει» 5.000 χρόνια ιστορίας. Μέχρι σήμερα έχει δώσει στο φως περισσότερα από 160.000 αρχαιολογικά ευρήματα με άξονα την αρχαία Αθήνα. Το κατώφλι της περνάνε έως και 25.000 επισκέπτες τον μήνα. Και τώρα ο χώρος που κάποτε αποτελούσε το πολιτικό, διοικητικό, δικαστικό, εμπορικό αλλά και θρησκευτικό κέντρο της αρχαίας Αθήνας, η Αγορά, αποκτά έναν επιπλέον λόγο για να την επισκεφθούμε ξανά: έναν επιπλέον εκθεσιακό χώρο – στον δεύτερο όροφο της Στοάς του Αττάλου – που δεν θα προσφέρει απλώς την ευκαιρία να δούμε γλυπτά τα οποία ώς τώρα δεν είχαν παρουσιαστεί στο κοινό, αλλά και μια πανοραμική άποψη στον αρχαιολογικό χώρο μαζί με την εμπειρία να παρακολουθήσουμε από κοντά τη δουλειά αρχαιολόγων και συντηρητών.

Πενήντα έξι αρχαιότητες – ανάμεσά τους η σημαντική συλλογή ρωμαϊκών πορτρέτων, επιγραφές κι αρχιτεκτονικά μέλη μαζί με προπλάσματα μνημείων της Αρχαίας Αγοράς – θα βρουν τη θέση τους στον δεύτερο όροφο της Στοάς – έργο – δωρεά του βασιλιά της Περγάμου Αττάλου Β’ (159-138 π.Χ.) – που παραμένει κλειστός εδώ και τρεις δεκαετίες. Οι επισκέπτες του διώροφου κτίσματος μήκους 116 μ. και πλάτους 19,4 μ., που συνδυάζει τον δωρικό με τον ιωνικό ρυθμό και τμήματα του οποίου κατασκευάστηκαν στην Πέργαμο, θα έχουν την ευκαιρία επιπλέον να δουν από ψηλά και το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου, γεγονός που θα τους επιτρέψει να «διαβάσουν» ευκολότερα τα αρχαία κατάλοιπα και να αναγνωρίσουν τις κατόψεις των κτιρίων.

Κι αν από τη μια πλευρά θα απολαμβάνουν τη θέα προς τον ναό του Ηφαίστου, από την άλλη – προς το εσωτερικό της Στοάς, η οποία ανακατασκευάστηκε την περίοδο 1953-1956 και από το 1956 λειτουργεί στο ισόγειο ως μουσείο – θα μπορούν να δουν πίσω από τα διάφανα πετάσματα αρχαιολόγους και συντηρητές εν δράσει αλλά και τις προθήκες όπου αποθηκεύονται οι αρχαιότητες. Μελλοντικά, δε, προβλέπεται να δημιουργηθεί χώρος για εκπαιδευτικά προγράμματα και περιοδικές εκθέσεις με ευρήματα που παραμένουν αθέατα στις αποθήκες.

Ο αέρας ανανέωσης στην Αρχαία Αγορά φυσά χάρη στις δράσεις της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών (ανασκαφέας του χώρου από το 1931) που – σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού – με προϋπολογισμό 964.200 ευρώ (από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο – Χρηματοδοτικό Μηχανισμό 2004-2009 και το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) και αρκετή καθυστέρηση προχώρησε στο έργο «Αναβιώνοντας την Αρχαία Αγορά, τον τόπο όπου γεννήθηκε η δημοκρατία».

Αν ωστόσο η Αρχαία Αγορά μοιάζει για ορισμένους επισκέπτες με δυσανάγνωστο παλίμψηστο, δεν έχουν – από Οκτώβριο – παρά να μπαίνουν σε ειδική ιστοσελίδα που θα τους επιτρέπει να ξεναγηθούν ψηφιακά, ενώ όσοι διαθέτουν «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα η ξενάγηση θα διατίθεται δωρεάν μέσω ειδικής εφαρμογής.

Οι ψηφιακές ξεναγήσεις αποτελούν το δεύτερο σκέλος του προγράμματος που έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός πολύτιμου εργαλείου γνώσης και έρευνας, καθώς ψηφιοποιείται το σύνολο των αρχείων, εκατοντάδων χιλιάδων δελτίων καταγραφής, 300.000 φωτογραφιών και αρνητικών, χιλιάδων σχεδίων και χαρτών αλλά και των ανασκαφικών ημερολογίων και αναφορών από τις πολύχρονες έρευνες της Αμερικανικής Σχολής στην Αγορά. Το ψηφιακό αρχείο θα είναι διαθέσιμο σε όσους επιθυμούν να γνωρίσουν τον κλασικό πολιτισμό και τις λειτουργίες της δημοκρατίας στην αρχαία Αθήνα.