Αναζήτηση
«Άντε να βγει κι ο ήλιος, επιτέλους, να μπει η άνοιξη, να ζεσταθούμε λιγάκι και να χαιρόμαστε χωρίς λόγο…» που λέει και μια φίλη μου στην Θεσσαλονίκη.
Όλος ο κόσμος,μια σκηνή… Έδεσε καλά το γλυκό.
Τον επόμενο χειμώνα, για τρίτη συνεχή σεζόν, μετά την «Βάσα» του Γκόρκι και τη φετινή «Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» του Ντίρενματ, ο Στάθης Λιβαθινός θα σκηνοθετήσει και πάλι στο θέατρο «Οδού Κεφαλληνίας» για την «Πράξη» της Μπέττυς Αρβανίτη και του Βασίλη Πουλαντζά: τον «Βυσσινόκηπο», τον πρώτο του Τσέχωφ- ώς τώρα είχε αντιμετωπίσει τον Τσέχωφ μόνον ως ηθοποιός, ερμηνεύοντας τον Κουλίγκιν στις «Τρεις αδελφές», στο «Αμόρε», με το «Θέατρο του Νότου» και σκηνοθέτη τον Γιάννη Χουβαρδά, το 1994-΄95. Είναι η έκτη του συνεργασία με το «Οδού Κεφαλληνίας», μια κι εκεί, στην Β΄ Σκηνή, ντεμπουτάρισε ως σκηνοθέτης στην Ελλάδα, την ίδια σεζόν, ανεβάζοντας το «Πεθαίνω σα χώρα» του Δημήτρη Δημητριάδη, ως συμπαραγωγή της «Πράξης» με το «Θέατρο του Νότου», ενώ στη συνέχεια σκηνοθέτησε το «Πριν την αποχώρηση» του Τόμας Μπέρνχαρντ (2000-2001)- η πρώτη του συνεργασία με την Μπέττυ Αρβανίτη ως ηθοποιό- και την ίδια χρονιά το «Μια πιθανή συνάντηση» του Πάουλ Μπαρτς.
Η Μπέττυ Αρβανίτη(στη φωτογραφία) θα συμπληρώσει «καρέ» του Τσέχωφ ερμηνεύοντας την Λιουμπόφ Αντρέγιεβνα Ρανιέφσκαγια- έχει κάνει Ελένα στον «Θείο Βάνια» το 1968-΄69 με τον θίασο του Δημήτρη Παπαμιχαήλ σε σκηνοθεσία του στο «Αλάμπρα», Μάσα στις «Τρεις αδελφές» με σκηνοθέτη τον Γιώργο Σεβαστίκογλου στο ΚΘΒΕ το 1979-΄80 και Αρκάντινα στον «Γλάρο» που ανέβασε ο Νίκος Μαστοράκης στο θέατρό της το 2002-2003.
Στον ρόλοτου Γκά
γιεφθα ΄χει πλάι της και πάλι- φέτος συμπρωταγωνιστούν στην «Γηραιά κυρία» -τον Γιάννη Φέρτη.
Με επίσης πλούσια τσεχωφική προϊ στορία: Τρέπλιεφ το 1966-΄67 σε σκηνοθεσία Τίτου Φαρμάκη στο «Ακάδημος», στον θίασο που ΄χε με την Ξένια Καλογεροπούλου, αλλά και Τριγκόριν το 1993-΄94 και ΄94-΄95 σε σκηνοθεσία Γιούρι Λιουμπίμοφ με τον θίασο Κάτιας Δανδουλάκη στο τότε «Διονύσια», νυν «Χορν», στον «Γλάρο» και με τον ίδιο θίασο Λοπάχιν, τότε, στον «Βυσσινόκηπο» του Λιουμπίμοφ που εγκαινίασε το θέατρο «Δανδουλάκη» το 1995-΄96 και Βερσίνιν στις «Τρεις αδελφές» στο ίδιο θέατρο το 2004-2005 με σκηνοθέτη, αυτή τη φορά, τον Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς.
Στον «Βυσσινόκηπο»του Στάθη Λιβαθινού τον Λοπάχιν θα επωμιστεί ο Δημοσθένης Παπαδόπουλος, Τρέπλιεφ- ο πρώτος του Τσέχωφ-, στο ίδιο θέατρο, στον «Γλάρο» του Νίκου Μαστοράκη. Η υπόλοιπη διανομή δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.
Το έργοθ΄ ανεβεί σε καινούργια μετάφραση Χρύσας Προκοπάκη, με σκηνικά και κοστούμια Ελένης Μανωλοπούλου, μουσική Θοδωρή Αμπαζή και φωτισμούς Αλέκου Αναστασίου.
Το πιο πρόσφατοελληνικό ανέβασμα του «Βυσσινόκηπου» έγινε πέρσι απ΄ την ομάδα «Άσκηση» στο ομώνυμο θέατρό της σε σκηνοθεσία Περικλή Μουστάκη- η παράσταση επαναλήφθηκε και φέτος.
Ο Κώστας Σαντάς(φωτογραφία), ο ταμένος στη Θεσσαλονίκη εκλεκτός κωμικός, θα ΄ναι ο Κυρ-Διαμαντής, ο Προεστώς, στο κωμειδύλλιο του Σπυρίδωνος Περεσιάδου «Ο προεστώς του χωριού»- η δεύτερη μετά τις «Τρωάδες» καλοκαιρινή παράσταση του ΚΘΒΕ- που θα σκηνοθετήσει ο Γιώργος Κιουρτσίδης. Σε μια εκδοχή μόνο με άνδρες ηθοποιούςάνδρες, δηλαδή, θα παίξουν και τους γυναικείους ρόλους.
Σπουδαίους. Και σπουδαία. Ακόμα θυμάμαι τον Κλοβ του στο «Τέλος του παιχνιδιού», ή τον Έντγκαρ του, στον «Ληρ» και πάλι, ή τον Αυτοκράτορα Μιχαήλ του στο έργο του Τερζάκη, ή εκείνο τον Τεράστιο Προμηθέα του. Αλλά ο Ληρ είναι το κάτι άλλο- λίγο «νυν απολύεις τον δούλον σου». Ο τρόπος και μόνον, ο σπαρακτικός, που ο Τσακίρογλου νοτίζει το δάχτυλό του με το δάκρυ της Κορντέλια και το φέρνει στα χείλια του…
Κι η ερμηνεία αυτήείναι επιπλέον ο άξονας μιας εξαιρετικής παράστασης- για μένα η καλύτερη της χρονιάς. Ο Στάθης Λιβαθινός τόλμησε χωρίς να εντυπωσιοθηρεύσει, μοντέρνισε αλλά με γνώση και μέτρο, πρωτοτύπησε χωρίς να εξυπνακίσει. Το αποτέλεσμα: ένα ε-κρη-κτι-κό τρίωρο. Με μεγάλες στιγμές. Όσο για τους νέους, στην πλειονότητά τους, ηθοποιούς της παράστασης ένιωσα πως σα να βρήκαν επιτέλους την ευκαιρία να αποτινάξουν τη μιζέρια του ηθοποιού του «καταδικασμένου» στο ΚΘΒΕ και στον μικρόκοσμό του και να εκτιναχτούν- κυριολεκτικά εκτινάζονται!
Είδα,σ΄ ένα γεμάτο «Βασιλικό», το ετερογενές κοινό- κόσμος που τον έφεραν τα πούλμαν, μαθητές, αστοί της απογευματινής…-, καθηλωμένο σ΄ όλη τη διάρκεια της παράστασης, να χειροκροτάει σύσσωμο στο τέλος, να φωνάζει «μπράβο» και- ναι!- να σηκώνεται όρθιο.
Ο «Ληρ»του Λιβαθινού και του Τσακίρογλου, τώρα που «πρέπει να αντέξουμε τη θλίψη του άρρωστου καιρού μας», όπως λέει κι ο Σαίξπηρ στο φινάλε του έργου, δεν ξέρω πώς, αλλά θα πρέπει να ΄χει συνέχεια. Είναι η πρώτη, εδώ και πολλά χρόνια, παράσταση του ΚΘΒΕ που θα μπορούσε χωρίς δισταγμό να μας εκπροσωπήσει εκτός συνόρων.
