Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Παγασητικού και το όνομα Πτελεός συναντάται από την εποχή του Τρωικού Πολέμου. Το χωριό εκτείνεται στις πλαγιές του βουνού Χλωμός που καταλήγουν στον φυσικό όρμο και λιμάνι, το Πηγάδι, όπου χτυπά η καρδιά του Πτελεού. Μια ομάδα μικρότερων οικισμών πλαισιώνουν τον Πτελεό που είναι και η έδρα του δήμου.
O οικισμός υπήρχε από τα ομηρικά χρόνια, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τους μυκηναϊκούς τάφους που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη Λιχούρα. Ανήκε στην επικράτεια του Θεσσαλού βασιλιά Πρωτεσιλάου και καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 171 π.Χ. Κατά τη βυζαντινή περίοδο και επί φραγκοκρατίας ο όρμος Πτελεού ήταν σημαντικό λιμάνι. Λίγα χρόνια, πριν περάσει στην κυριαρχία των Ενετών, υπαγόταν στο Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου. Στα νοτιοδυτικά του οικισμού, επάνω στον λόφο βρίσκεται το παλιό ενετικό κάστρο όπου αξίζει μια μικρή βόλτα για τη θαυμάσια θέα του στον Παγασητικό Κόλπο και στο Πήλιο. Το Αχίλλειο, χτισμένο στην έξοδο του Παγασητικού Κόλπου, είναι μετά το Πηγάδι ο δεύτερος πιο ανεπτυγμένος οικισμός της ευρύτερης περιοχής, με γραφικό λιμανάκι για τα ψαροκάικα, ταβέρνες με φρέσκο ψάρι και έντονη νυχτερινή διασκέδαση. Οι παραλίες της περιοχής είναι πανέμορφες και πεντακάθαρες. Εκτός από τα Πηγάδια και το Αχίλλειο ξεχωρίζουν οι παραλίες στη Λιχούρα με τις ανασκαφές, στην Παχιά Άμμο, τη Δράκα, τη Μαρούνα, την Κοτσικιά, την Μπρινιώτισσα, τη Ροδιά, το Κοντοβόλι, στην Αγία Μαρίνα, στη Λεύκη με το εικονοστάσι του Αγίου Νικολάου επάνω στην ξέρα, το Καραβοτσάκι, την Παναγιά και το Λουτρό. Στις αρχές Αυγούστου διοργανώνεται στο Πηγάδι «Η Ψαράδικη Βραδιά», ένα διήμερο πανηγύρι στο λιμάνι, όπου προσφέρονται δωρεάν ψάρια και κρασί.