1. Την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου. Σε θέσηκλειδί, σκαρφαλωμένη ψηλά στην κοίτη του Αλιάκμονα, στους πρόποδες των Πιερίων, ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα η Μονή Τιμίου Προδρόμου. Είναι φρουριακής αρχιτεκτονικής και περικλείει τον κυρίως ναό, μια τρίκλιτη βασιλική με τέμπλο του 1853, το παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του 16ου αιώνα, το αρχονταρίκι, το ξύλινο κτίριο με τις καμπάνες, τις σκήτες των μοναχών. Επίσης περικλείει έναν χώρο-εκθετήριο με εργαλεία και σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί και τον «κρυολόγο» (το πρωτόγονο ψυγείο-σπηλιά όπου συντηρούσαν τα τρόφιμα). Η θέα προς την κοιλάδα του Αλιάκμονα είναι μοναδική. Πριν από την είσοδο της μονής, ένα μονοπάτι με ξύλινα γεφυράκια σάς οδηγεί σε σπήλαιο δίπλα σε καταρράκτη, όπου ασκήτεψαν ο Γρηγόριος ο Παλαμάς και ο Διονύσιος ο εν Ολύμπω. Δεύτερο μονοπάτι, που αρχίζει πάνω από την πέτρινη βρύση έξω από τη μονή, καταλήγει σε χώρο αναψυχής με ποταμάκι, πλατάνια και θέα στην κοιλάδα.

2. Τα Λιβάδια του Βερμίου.

Το Βέρμιο, βουνό δασωμένο, φιλοξενεί στην αλπική ζώνη του λιβάδια που θυμίζουν μογγολική στέπα και που οι ντόπιοι ονομάζουν τσαΐρια. Είναι ομαλές λοφοσειρές με χόρτο και βραχώδεις εκτάσεις. Βλάχοι κτηνοτρόφοι στήνουν το καλοκαίρι τα καλύβια τους για τα κοπάδια με αιγοπρόβατα που ανεβάζουν για βοσκή στο βουνό. Το χαρακτηριστικό των λιβαδιών αυτών είναι ότι, αν και σε μεγάλο υψόμετρο, είναι εύκολα επισκέψιμα μέχρι και τον Νοέμβριο, που αρχίζουν να πέφτουν τα πρώτα χιόνια. Μπορείτε να τα διασχίσετε με όχημα εκτός δρόμου οδηγώντας από κορυφή σε κορυφή και απολαμβάνοντας τη μοναδική θέα (βλ. διαδρομή με 4Χ4). Από τη δυτική πλευρά του ορεινού όγκου βλέπετε τον κάμπο της Κοζάνης, ενώ ανατολικά έχετε θέα στον κάμπο της Βέροιας και της Νάουσας. Νότια, το Βέρμιο χωρίζεται από τα Πιέρια Όρη με την κοίτη του Αλιάκμονα και τις τρεις τεχνητές λίμνες που σχηματίζουν τα φράγματα του ποταμού- ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς.

3. Τη Σχολή του Αριστοτέλη. Στην τοποθεσία Ισβόρια, δίπλα στο χωριό Λευκάδια (2,5 χλμ. έξω από τη Νάουσα) βρίσκεται η Σχολή του Αριστοτέλη. Σε μια πανέμορφη τοποθεσία, δίπλα στις πηγές Κεφαλαρίου, τα σημάδια από τις λαξευτές σπηλιές στον βράχο είναι κάτι παραπάνω από ορατά. Ο κάθετος βράχος από πωρόλιθο και μια σειρά από κίονες που προστέθηκαν στήριξαν τη στέγη της στοάς που ο Αριστοτέλης χρησιμοποιούσε ως χώρο διδασκαλίας. Εδώ δίδαξε τον νεαρό Αλέξανδρο φιλοσοφία, τέχνες και μαθηματικά σε ένα περιβάλλον- υπόδειγμα φυσικού κάλλους. Περπατήστε μέχρι τις πηγές Κεφαλαρίου και καθήστε στο ξύλινο μπαλκονάκι, πάνω από το νερό, με θέα στους οπωρώνες της Νάουσας. 4. Την Παναγία Σουμελά. Σύμφωνα με την παράδοση το 386 μ.Χ. οι Αθηναίοι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος οδηγήθηκαν, στις απάτητες βουνοκορφές του Πόντου, ύστερα από αποκάλυψη της Παναγίας, με σκοπό να ιδρύσουν το μοναχικό της κατάλυμα. Όπως λέει η παράδοση εκεί, σε σπήλαιο της απόκρημνης πλαγιάς του βουνού, στα 1.063 μέτρα, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η ιερή εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, την οποία εικονογράφησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Το μοναστήρι αυτό καταστράφηκε το 1922 από τους Τούρκους, η κρυμμένη εικόνα όμως σώθηκε και το 1931 επαναπατρίστηκε. Το 1951, στην παλιά εθνική οδό από τη Βέροια προς την Κοζάνη, στον δρόμο για Καστανιά, σε τοποθεσία που θύμιζε τη Σουμελά του Πόντου, χτίστηκε η νέα Μονή Παναγίας Σουμελά, όπου και φιλοξενείται η εικόνα. Κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου, ημέρα γιορτής της Παναγίας, οι πιστοί συρρέουν για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα, συνεχίζοντας μια παράδοση αιώνων.

Το Αρκοχώρι. 5. Tα xιονοδρομικά κέντρα στο Σέλι και τα Τρία-Πέντε Πηγάδια.

Δεδομένου ότι η απόσταση που χωρίζει τα δύο χιονοδρομικά κέντρα είναι μόλις 35 χιλιόμετρα, αποτελούν μοναδικό δίδυμο στα ελληνικά χιονοδρομικά δρώμενα. Το Σέλι έχει τον τίτλο του πρώτου οργανωμένου χιονοδρομικού κέντρου στην Ελλάδα και τα Τρία-Πέντε Πηγάδια του μοναδικού στην Ελλάδα χιονοδρομικού κέντρου με τεχνητό χιόνι. Θα βρείτε πίστες για όλα τα γούστα, από τη «μαύρη» και τις διαδρομές με «απάτητα» στα Πηγάδια μέχρι την περιφερειακή και περιπετειώδη Εγνατία και το snowboard park στο Σέλι. Και στα δύο χιονοδρομικά υπάρχουν σαλέ και καταφύγια για να κοιμηθείτε δίπλα στις πίστες, αλλά και ατμόσφαιρα πάρτι για να μην κοιμηθείτε καθόλου!

6. Ο οικισμός είναι κτισμένος στις πλαγιές του Βερμίου, σε ύψος 600 μέτρων με θέα στον κάμπο και μέχρι το 1936 ήταν γνωστός ως Αρκουδοχώρι. Τα σπίτια είναι πετρόκτιστα με κεραμοσκεπές και οι κάτοικοι κρατούν ζωντανά μερικά από τα παλαιότερα έθιμα της περιοχής- με σημαντικότερο το κουρμπάνι: την πρώτη Κυριακή μετά τη γιορτή του Αγίου Αθανασίου, οι άνδρες του χωριού αναλαμβάνουν να οργανώσουν γλέντι με ψητά, κρασί και μουσική. Το φαγητό βγαίνει σε δημοπρασία και τα χρήματα προορίζονται για την ενίσχυση του ταμείου της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου. Άλλο σημαντικό έθιμο είναι ο καρτσούνος, που γίνεται το βράδυ 23 προς 24 Δεκεμβρίου, οπότε στο κέντρο του χωριού στήνεται μια τεράστια φωτιά και ακολουθεί ολονύχτιο γλέντι με φαγητό και συμμετοχή του κόσμου.

7. Τα Αναστενάρια της Μελίκης. Το έθιμο άρχισε από το χωριό Κωστί της Ανατολικής Θράκης, που υπήρξε το μεγαλύτερο κέντρο των Αναστενάρηδων. Μετά τον βίαιο εκπατρισμό των Κωστιανών το 1914, το έθιμο χάθηκε για πολλά χρόνια. Οι Αναστενάρηδες που εγκαταστάθηκαν αρχικά στη Μελίκη δεν ομολογούσαν την ιδιότυπη λατρεία τους για χρόνια και γι΄ αυτό οι συγκεντρώσεις στο κονάκι (τόπος πυροβασίας) γίνονταν κρυφά, οι αγερμοί (περιφορά εικόνας και εξορκισμοί) γίνονταν τη νύχτα από σπίτι σε σπίτι και την πυροβασία τελούσαν μυστικά σε πολύ κλειστό κύκλο. Η τελετουργία των Αναστεναρίων είναι επιβίωση διονυσιακής λατρείας, δηλαδή είναι «αποτελεσματική τελετουργία» που γονιμοποιεί, εξαγνίζει και προστατεύει. Στο πέρασμα των χρόνων υπήρξαν αλλοιώσεις των τελετουργικών στοιχείων, οι οποίες ήταν αποτέλεσμα των πιέσεων που ασκεί άμεσα η Εκκλησία στους Αναστενάρηδες και έμμεσα τα κρατικά όργανα για την κατάργηση της πυροβασίας με εικόνες. Οι προετοιμασίες των Αναστεναρίων αρχίζουν μήνες πριν και κορυφώνονται την ημέρα της γιορτής Κωνσταντίνου και Ελένης. Διαρκούν 3 ημέρες. Η πυροβασία της 21ης Μαΐου γίνεται δημόσια, ενώ της τελευταίας ημέρας, στις 23 Μαΐου.

info

Στη Μελίκη φτάνετε από την Εθνική Οδό Αθήνας- Θεσσαλονίκης, στρίβοντας στην έξοδο προς Αιγίνιο, έπειτα από 16,5 χλμ.

Τελευταία Νέα