Μια διπλωματικά καυτή περίοδο, για την ευρύτερη περιοχή, εγκαινιάζει το εκλογικό αποτέλεσμα στη Σερβία. Μπορεί μεν οι υπερεθνικιστές να μένουν εκτός εξουσίας, παρ΄ ότι πρώτο κόμμα, όμως οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δημοκρατικών δυνάμεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης αναμένεται να διαρκέσουν αρκετά- και η απόφαση για το μέλλον του Κοσόβου δεν μπορεί να περιμένει.


Αποδεικνύοντας ότι το εκλογικό σώμα παραμένει διχασμένο ανάμεσα σε έναν υπερεθνικιστικό πυρήνα και ένα κατακερματισμένο μεταρρυθμιστικό μπλοκ, οι κάλπες που στήθηκαν την Κυριακή στη Σερβία ανέδειξαν πρώτο κόμμα, με 28%, τους Ριζοσπάστες του Τόμισλαβ Νίκολιτς· ακολούθησε,

Ο ΦΟΒΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Οι Σέρβοι ίσως καθυστερήσουν και τις διαπραγματεύσεις με τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ για το Κοσσυφοπέδιο

με ποσοστό 23% των ψήφων, το αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα του Σέρβου προέδρου Μπόρις Τάντιτς και, με 16% των ψήφων, το Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας του απερχόμενου πρωθυπουργού Βόισλαβ Κοστούνιτσα. Ο Νίκολιτς δήλωσε αμέσως πως δεν πρόκειται να λάβει από τον Τάντιτς εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, προέβλεψε ωστόσο πως τα φιλοδυτικά κόμματα θα δυσκολευτούν να σχηματίσουν συνασπισμό- και πως η κυβέρνηση που τελικά θα προκύψει θα είναι βραχύβια: «Θα έχουμε εκλογές πριν από το τέλος του έτους», δήλωσε. Είναι, πράγματι, μια άποψη την οποία συμμερίζονται αρκετοί πολιτικοί αναλυτές.

Επιλέγοντας να δει τη «φωτεινή» πλευρά, η Ε.Ε. καλωσόρισε με ποικίλες δηλώσεις εκπροσώπων της το εκλογικό αποτέλεσμα, σημειώνοντας πως «η πλειοψηφία ψήφισε δυνάμεις δημοκρατικές και φιλοευρωπαϊκές». Παράλληλα, ωστόσο, ζήτησε «την ταχεία σύσταση μιας κυβέρνησης αποφασισμένης να βαδίσει στον δρόμο της Ευρώπης και να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που την περιμένουν σε ένα πνεύμα εποικοδομητικής συνεργασίας με τη διεθνή κοινότητα». Πίσω από τις γραμμέςαυτές είναι εμφανής ο φόβος ότι οι Σέρβοι μπορεί να καθυστερήσουν τις διαπραγματεύσεις για το οριστικό καθεστώς του Κοσόβου, με το «άλλοθι» ότι δεν υπάρχει αντιπροσωπευτική κυβέρνηση να συζητήσει με τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ, Μάρτι Αχτισάαρι. «Θα μπορούσε να είναι μια παγίδα», δήλωσε χαρακτηριστικά ευρωπαϊκή πηγή.

Το καθεστώς

Ο Αχτισάαρι είχε αρχικά πει πως η πρότασή του για το οριστικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου επρόκειτο να είναι έτοιμη πριν από τις εκλογές. Η δημοσιοποίησή της ωστόσο αναβλήθηκε, από το φόβο ενός εθνικιστικού ξεσπάσματος: ο Αχτισάαρι αναμένεται να παρουσιάσει την πρότασή του στις δυτικές κυβερνήσεις και τη Ρωσία την Παρασκευή. Σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να προτείνει την ανεξαρτησία της επαρχίας αυτής, όπου το 88% των κατοίκων είναι Αλβανοί, με την παράλληλη παρουσία διεθνούς δύναμης και την παροχή ευρείας αυτονομίας για τη σερβική μειονότητα. Η Ε.Ε., ωστόσο, κρίνει απαραίτητη τη διεξαγωγή περαιτέρω συνομιλιών με το Βελιγράδι, ώστε να εξουδετερωθεί κάθε αντίσταση της Ρωσίας, η οποία έχει ήδη απειλήσει να ασκήσει βέτο στις προτάσεις Αχτισάαρι όταν αυτές φτάσουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, πιθανόν τον Μάρτιο. «Η Ρωσία θεωρεί απαράδεκτη την έξωθεν επιβολή μιας λύσης για το καθεστώς του Κοσόβου», δήλωσε μόλις προχθές ο Πούτιν. «Μια μακροπρόθεσμη λύση πρέπει να είναι αποδεκτή και από το Βελιγράδι και από την Πρίστινα».

Το «καρότο» της ένταξης


Η ΘΕΣΗ της Πρίστινας είναι σαφής: ανεξαρτησία. Τάντιτς και Κοστούνιτσα, ωστόσο, δεν έχουν την ίδια θέση. Μπορεί ο πρώτος να θεωρεί το Κόσοβο ήδη χαμένο, αλλά ο δεύτερος δεν φαίνεται διατεθειμένος να χορηγήσει κάτι περισσότερο από διευρυμένη αυτονομία στην περιοχή. Η Ε.Ε. θα προσπαθήσει ασφαλώς να κάμψει τις αντιστάσεις, κραδαίνοντας το «καρότο» της ένταξης- οι προκαταρκτικές συνομιλίες διεκόπησαν τον Μάιο του 2006, λόγω της αποτυχίας της Σερβίας να συλλάβει και να παραδώσει στη Χάγη τον καταζητούμενο Σερβοβόσνιο ηγέτη Ράτκο Μλάντιτς. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, αν οι Σέρβοι κατορθώσουν να σχηματίσουν έναν βιώσιμο δημοκρατικό συνασπισμό έως τον Φεβρουάριο, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών πιθανόν να προτείνουν στην επόμενη σύνοδό τους, στις 12 Φεβρουαρίου, την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων…