Oι τελευταίες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΟΟΣΑ ή άλλων διεθνών οργανισμών για την ελληνική οικονομία είναι όλες συγκρατημένα θετικές. Μαζί βέβαια με την απαραίτητη δόση συστάσεων για διάφορες ανοιχτές πληγές όπως το εκρηκτικό μέγεθος του δημόσιου χρέους, το Ασφαλιστικό, οι διαρθρωτικές αλλαγές κ.ά.

Ασφαλώς η ελληνική οικονομία έχει καταγράψει πρόοδο σε πολλούς τομείς, ενώ μάλιστα έχει διορθωθεί οριακά η δημοσιονομική αταξία. Εν τούτοις, παρά την όποια βελτίωση των πραγμάτων οφείλουμε να δούμε ότι πολλά από τα επιτεύγματα είτε έχουν συγκυριακό χαρακτήρα, είτε συνδέονται με πολιτικές που εξαντλούν τα όρια αντοχής ή ανοχής ευρέων κοινωνικών ομάδων. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης δεν έχουν βελτιώσει τις διαρθρωτικές παραμέτρους της ανταγωνιστικότητάς μας στην Ε.Ε. ούτε έχουν επιταχύνει τον ρυθμό σύγκλισης του βιοτικού μας επιπέδου. Δεν γράφω βέβαια τίποτα για την κοινωνική, τεχνολογική ή επιστημονική σύγκλιση ή εκείνη στο επίπεδο της κοινωνικής ευθύνης, στην ποιότητα της Παιδείας, στην έρευνα, στη λειτουργία κρίσιμων θεσμών. Δηλαδή γι΄ αυτά που αναδεικνύουν την αδυναμία για μακροχρόνιους σχεδιασμούς, απαλλαγμένους από μικροκομματικές σκοπιμότητες και μικροκοσμικές- συντεχνιακές συμπεριφορές. Εκεί όπου εξαφανίζεται η ουσία του προβλήματος και το κενό καλύπτεται από ιδεολογήματα.

Το φάσμα ασυνεννοησίας και αδυναμίας σχεδιασμού αποκαλύπτεται ολόκληρο στον χώρο της Παιδείας. Είμαστε όλοι μάρτυρες του παραλόγου και του υποκριτικού, με τα κόμματα εξουσίας να δηλώνουν ετοιμότητα και προθέσεις για αλλαγές και μεταρρύθμιση, ενώ τίποτα ούτε συμφωνείται, ούτε προχωράει. Προσέξατε με τι απλό και πειστικό λόγο μίλησαν οι διακεκριμένοι Έλληνες επιστήμονες και καθηγητές των μεγάλων πανεπιστημίων της Αμερικής και της Αγγλίας πριν από λίγο. Εμπειρία, λόγος καθαρός, προτάσεις που δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθούν.

ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΠΑΡΑ

την «ανάπτυξή» της, είναι εμφανής η αδυναμία όλων των παραγόντων και των υπευθύνων να προβλέπουν και ανάλογα να προγραμματίζουν

Ποιος θα τις εξειδικεύσει και θα τις μετουσιώσει σε σχέδια για τη δημιουργία ενός σύγχρονου προτύπου για τη λειτουργία των ΑΕΙ; Ώς πότε οι συντεχνίες θα ερίζουν για το ποιος θα εξουσιάζει παρά για το πώς θα είναι αυτό το πανεπιστήμιο;

Στην οικονομία, παρά την «ανάπτυξή» της, είναι εμφανής η έλλειψη προσανατολισμού, η αδυναμία όλων των παραγόντων και των υπευθύνων να προβλέπουν και ανάλογα να προγραμματίζουν. Εδώ έγκειται ένα από τα σοβαρότερα προβλήματά μας. Και δεν είναι πλέον η εποχή όπου μπορούμε εύκολα να αποφύγουμε τις σοβαρές συνέπειες. Δεν είναι δυνατόν πια να προχωρούμε με «εκ των υστέρων» πολιτικές, ούτε η «κοινή» ευρωπαϊκή πολιτική μπορεί να καλύπτει αυτήν την έλλειψη. Επείγει η δημιουργία ενός μηχανισμού για τη μελέτη των προβλημάτων που προβλέπουμε ότι θα ανακύπτουν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής, της παγκόσμιας οικονομίας τα επόμενα χρόνια. Ποιες είναι οι εναλλακτικές δυνατότητές μας μέσα σ΄ αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον;

Την ανάγκη αυτή οφείλουν να αναγνωρίσουν τα κόμματα εξουσίας. Η συγκρότηση ενός υπερκομματικού Εθνικού «Συμβουλίου» για την Οικονομική Ανάπτυξη δεν καταργεί ούτε τις ιδεολογίες ούτε την πολιτική. Σημαίνει μάλλον ότι οι αντιπαραθέσεις στο ιδεολογικό και πολιτικό πεδίο θα αποκτήσουν περιεχόμενο λιγότερο αφηρημένο και ο συνθηματικός λόγος μπορεί να αντικατασταθεί από επιχειρήματα γόνιμα και δημιουργικά. Σημαίνει ακόμη περισσότερο ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε ένα μέρος του «χαμένου» πνευματικού δυναμικού των Ελλήνων στο εξωτερικό. Εκεί όπου σε όλους σχεδόν τους μεγάλους, διεθνείς οργανισμούς για τη μελέτη των οικονομιών, για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, για την τεχνολογία, για την τραπεζική, διαπρέπουν οι δικοί μας επιστήμονες.

Πόσο ανεδαφική είναι η πρόταση: ο Πρωθυπουργός να πείσει την αντιπολίτευση να συμφωνήσει για τη δημιουργία μιας δυναμικής και αδέσμευτης ομάδας που θα μελετά τα εναλλακτικά σενάρια για την ελληνική οικονομία προς το 2015 ή το 2020 κατά τα πρότυπα π.χ. του Οxonia στη Βρετανία. Εκεί θα συγκεντρώνονται και θα ζυμώνονται οι επιστημονικές προτάσεις από εγχώριες και διεθνείς προσωπικότητες και θα τίθενται στη δοκιμασία της ανοικτής αμφισβήτησης, χωρίς κομματικές δουλείες και εξαρτήσεις. Ιδέες και προτάσεις που υπηρετούν την κοινωνία προσφέροντας λύσεις για την εφαρμοσμένη πολιτική όταν αυτή έχει συγκεκριμένες επιδιώξεις.

Ο Δημήτρης Πεπελάσης είναι οικονομολόγος.

Τελευταία Νέα