Οι ψαράδες στις Σεϋχέλλες χρωστούν τις ψαριές τους και στους Έλληνες. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στη Μυτιλήνη, ανέπτυξαν εξειδικευμένο λογισμικό που βοηθά έξυπνους πλωτήρες να εντοπίζουν τα κοπάδια των τόνων στον Ινδικό Ωκεανό.


Τ ο χεράκι τους στην πατέντα που κατασκεύασαν Γάλλοι, Ισπανοί και Νορβηγοί επιστήμονες, για να «ακτινογραφούν» τον «χάρτη» του θαλάσσιου πληθυσμού σε βάθος έως και 1.000 μέτρων, έβαλαν και Έλληνες επιστήμονες. Ύστερα από προηγούμενη συνεργασία τους με γαλλικά, βρετανικά και νορβηγικά ερευνητικά ινστιτούτα σχεδίασαν ειδικό λογισμικό πρόγραμμα που επιτρέπει στον έξυπνο πλωτήρα- ένα κωνικό κατασκεύασμα με διάμετρο από 50 ώς 100 εκατοστά,

ΣΑΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΙΝΔΙΚΟ

Η συσκευή καταγράφει την αφθονία των ψαριών και ενημερώνει τους αλιείς για την πορεία των κοπαδιών!

βυθισμένο στον ωκεανό, σε βάθος 2-3 μέτρων- να καταγράφει με υποβρύχια ραντάρ την αφθονία των ψαριών και τη δραστηριότητα του οικοσυστήματος, σε απόσταση έως 2 ναυτικά μίλια γύρω του. «Είμαστε υπεύθυνοι και για το πώς τα διάφορα υδροακουστικά μηχανήματα θα επικοινωνούν μεταξύ τους, αλλά και για το πώς θα επεξεργαζόμαστε επιστημονικά τα απλά ηλεκτρικά σήματα που φτάνουν στον πλωτήρα ώστε να τα μεταφράζουμε σε ποσότητα και είδος θαλάσσιων οργανισμών», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Στράτης Γεωργακαράκος, διευθυντής του Εργαστηρίου Υδροακουστικών και Αλιευτικής Διαχείρισης, στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στη Μυτιλήνη.

Οι υπέρηχοι

Όπως ο ίδιος περιγράφει, το πρωτότυπο αυτό ελληνικό πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή αξιοποιεί τους υπερήχους, παλμούς δηλαδή από 38.000

ώς 400.000 Ηz, που εκπέμπουν τα υδροακουστικά μηχανήματα του πλωτήρα. Από τον χρόνο που ο ήχος αυτός χρειάζεται για να φτάσει στον βυθό και να επιστρέψει οι επιστήμονες αποτυπώνουν το βάθος στο οποίο συναντώνται θαλάσσιοι οργανισμοί, ενώ από το ύψος τής διαφορετικής για κάθε ψάρι ανάκλασής τους διαπιστώνουν και το είδος και το μέγεθός τους, από 0,1 χιλιοστά έως μέτρα ολόκληρα.

Σύμφωνα με τον κ. Γεωργακαράκο η ελληνική συμβολή στο εγχείρημαστο πλαίσιο του προγράμματος FΑDΙΟ, συνολικού κόστους 2.000.000 ευρώείναι πρωτοποριακή. «Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε η δυνατότητα να αναλυθεί το ακουστικό σήμα ενός πολυκωνικού- πολυκατευθυντικού sonar σε τόση έκταση για την εξαγωγή επιστημονικών συμπερασμάτων. Μέχρι σήμερα επίσης η εκτίμηση της αφθονίας των ψαριών στηριζόταν σε αμφίβολης αξιοπιστίας πληροφορίες από τη δραστηριότητα των αλιευτικών σκαφών. Πλέον με το εξειδικευμένο λογισμικό ανάλυσης του ακουστικού σήματος, ανίχνευσης και παρακολούθησης της συμπεριφοράς των ψαριών, καθώς και εκπομπής των αποτελεσμάτων της ανάλυσης που αναπτύχθηκε στο Εργαστήριό μας παρέχουμε αμέσως κάθε βασική πληροφορία που χρειάζονται οι βιολόγοι ωκεανογράφοι για τη μελέτη του θαλάσσιου οικοσυστήματος».

Πλωτήρας με… μυαλό


Ο ΠΛΩΤΗΡΑΣ είναι «έξυπνος», καθώς για 2 με 3 χρόνια μπορεί να αυτορρυθμίζεται, να μετρά δηλαδή και να αναλύει μόνος του, χωρίς την παρουσία ερευνητή, την ποσότητα και την απόσταση των ψαριών από την επιφάνεια της θάλασσας, να παρακολουθεί τις κινήσεις τους και να αποφασίζει για τα μηνύματα που θα στείλει μέσω τηλεφώνου ή δορυφόρου στον «θάλαμο επιχειρήσεων» των ερευνητών. Τα αποτελέσματα των μετρήσεών του συγκεντρώνονται είτε απευθείας σε ωκεανογραφικά σκάφη που πλέουν στην υπό μελέτη περιοχή, είτε διοχετεύονται στο Διαδίκτυο μέσω ειδικού δικτύου δορυφόρων.

Ήδη 20.000 αυτόνομοι πλωτήρεςπελαγικά παρατηρητήρια δοκιμάζονται στον Ινδικό Ωκεανό, κοντά στις Σεϋχέλλες, όπου παρακολουθούν τα κοπάδια των τόνων, «ειδοποιώντας» απευθείας τους ψαράδες, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό τα εντοπίζουν.

Τα πρώτα επίσημα συμπεράσματα από τη λειτουργία των πλωτήρων θα εξαχθούν το καλοκαίρι. Ήδη πάντως, έχει αποφασιστεί ότι σε επόμενη φάση, με τη σύμπραξη και αμερικανικών και ιαπωνικών ερευνητικών κέντρων, άλλοι 3.000

πλωτήρες θα ποντιστούν στον Ινδικό Ωκεανό. Το υψηλό κόστος τους, ωστόσο, περίπου 5.000 ευρώ για κάθε πλωτήρα, για την ώρα τούς…

απομακρύνει από τις ελληνικές θάλασσες. Πειραματικά και μόνο, δυοτρεις απ΄ αυτούς θα τεθούν από το 2008 στη διάθεση των φοιτητών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Τελευταία Νέα