Αναζήτηση
Ζωή εναντίον «δημιουργών»
Παταγώδη αποτυχία γνωρίζουν πολλά μπλοκμπάστερ με μεταλλαγμένους ήρωες και πλοκή σε… διαστημική πραγματικότητα, οπότε είναι αναπόφευκτη η επιστροφή στην κλασική αφήγηση, μπολιασμένη όμως με τη σχιζοφρένεια της καθημερινότητας. Τέτοιο φιλμ είναι το «Πιο παράξενο κι από παράξενο» (Stranger than fiction) του Μαρκ Φόρστερ σε μοναδικό σενάριο-κέντημα του Ζακ Χελμ που του ήρθε η ιδέα της ταινίας πριν από πέντε χρόνια, όταν ήταν μόλις 26 χρόνων. Ποια είναι αυτή η ιδέα και το ζουμί της ταινίας; Ο δημιουργός- σκηνοθέτης, συγγραφέας κ.λπ.- ή ο ήρωας της ζωής, ο άνθρωπος , είναι πάνω απ΄ όλα; Υπάρχει φανταστική πραγματικότητα ή όλα είναι πραγματική μυθιστοριογραφία; Για να καταλήξει, ασφαλώς, πως κανένα σενάριο- γενικώς έργο, δημιουργία- δεν μπορεί να ξεπεράσει σε φαντασία τη ζωή και να την αντιγράψει. Η ζωή παραμένει ασυναγώνιστη όσο κι αν διάφοροι «σοφοί» θέλουν να αλλάξουν τη φύση της… Ήρωας της ταινίας, ένας ρομποτοποιημένος αλλά γιάπης φοροεισπράκτορας- τέλειος, απελπιστικά… αδιάφορος ο Γουίλ Φέρελ- που όλο το 24ωρό του είναι ασφυκτικά και αφόρητα πληκτικά προγραμματισμένο. Και ξαφνικά αρχίζει να ακούει μια γυναικεία φωνή που αφηγείται κάθε του κίνηση, σκέψη, συναίσθημα με εξωφρενική ακρίβεια! Αναστατώνεται. Δεν ξέρει τι του συμβαίνει και όταν αυτή η φωνή τού δηλώνει ότι ο θάνατός του είναι πολύ κοντά, πανικοβάλλεται. Τρέχει σε ψυχαναλυτές και κοντεύει να τον τρελάνει η αγωνία… Μέχρι που πάει και σε έναν εκκεντρικό καθηγητή της Αγγλικής Φιλολογίας- απολαυστικός ο Ντάστιν Χόφμαν. Μαζί θα βρουν ότι η γυναικεία φωνή που ακούει είναι μιας φημισμένης μυθιστοριογράφου- ρόλος γάντι για την Έμα Τόμσον- που γράφει το τελευταίο και καλύτερο βιβλίο της και ήρωάς της είναι αυτός, ο πληκτικός φοροεισπράκτορας που ετοιμάζεται να τον ξεκάνει. Όπως έχει κάνει- και με… άποψη- για όλους τους προηγούμενους ήρωες των βιβλίων της!
Μη βιάζεστε να θυμηθείτε το «Τρούμαν σόου». Εδώ το σενάριο είναι πιο… επικίνδυνο και πάνω από τη σκηνοθεσία- Μαρκ Φόρστερ- που απλώς χρησιμοποιεί τους κώδικες της ρομαντικής κομεντί για να τους υπονομεύσει και να τους ανατρέψει. Όταν το σενάριο «αναρωτιέται»: Πώς φτιάχνουμε την πραγματικότητά μας; Είμαστε αποκοιμισμένοι στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας όπως ο ήρωας της ταινίας ή η εσωτερική φωνή που υπάρχει σε όλους μας κοντρολάρει τα βήματα και τις επιλογές μας για να φτιάξουμε τη ζωή μας ένα έργο τέχνης; Ή η ζωή μας αντιγράφει την τέχνη- στην καλύτερη περίπτωση…- και στην πιο συνηθισμένη, κυΠέμπτη λάει αδιάφορα τετριμμένη, έτσι που να ζούμε για να ζούμε, από… συνήθεια;
Η ταινία τα ψέλνει και στον δημιουργό. Στον αφ΄ υψηλού δημιουργό, στη συνήθεια, στη ρουτίνα της ευκολίας να κάνει τους ήρωές του «ό,τι θέλει», χωρίς να τους ρωτάει ή να νοιάζεται αν αυτοί πεθάνουν ή ζήσουν! Αρκεί το φινάλε να είναι έξυπνο, πρωτότυπο και να τους χαρίσει επιτυχία και διασημότητα (χάρμα η Έμα Τόμσον με όλα τα κουλτουριάρικα τερτίπια μιας… καθαρόαιμης διανοούμενης συγγραφέως και ο Ντάστιν Χόφμαν ως θεωρητικός της λογοτεχνίας που από χόμπι είναι… ναυαγοσώστης σε πισίνα)!
Λίγο πριν από το φινάλε, η δημιουργός συγγραφέας κάνει πίσω στο παρά πέντε. Δίνει το δικαίωμα αναγνώρισης των λαθών στον ήρωά της και στην ίδια τη ζωή. Γιατί «δεύτερη φορά δεν έχει» στη ζωή, αλλά στο παρά πέντε όλα μπορεί να ανατραπούν. Και να γευτεί ο ήρωας το νόημα της ζωής, που δεν είναι άλλο από τις μικρές αλήθειες της καθημερινότητας και τον έρωτα που είναι η πηγή της ζωής.
«Πιο παράξενο κι από παράξενο»
Υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα ή όλα είναι υποκειμενικά… πραγματικά; Ζούμε την αλήθεια μας ή είμαστε κατασκευάσματα;
ΒΑΘΜΟΙ = 6
(μία η πραγματικότητα ή όσες θέλουμε;)
Εικόνα σου είμαι κοινωνία
Διαβάσαμε στο συνοδευτικό δελτίο Τύπου της ταινίας ότι ο νεαρός σκηνοθέτης εμπνεύστηκε το σενάριο από email που έλαβε από φίλη του όπου είχε βιντεοσκοπημένο μήνυμα αυτοκτονίας, ενώ και ο ίδιος αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει και είναι τυφλός από το ένα μάτι ύστερα από επίθεση που δέχτηκε…
Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η κινηματογραφική αφήγηση του Μουράλι Θαλούρι είναι δεξιοτεχνική, με μπρος-πίσω σε χρόνους και πρόσωπα, με σπασίματα και αιωρήσεις δραματουργικές, δίνοντας την εντύπωση ότι προέρχονται από έμπειρο και μεγάλο σκηνοθέτη. Όπως και τοδικό του επίσης- σενάριο που ξέρει τον κόσμο και την ψυχή των νεαρών ηρώων του. Μόνο εκεί, στη μέση της ταινίας, εισβάλλει η απαραίτητη στις χολιγουντιανές ταινίες υποκειμενική και θριλερική κινηματογράφηση και καταλαβαίνεις ότι όλο το παιχνίδι είναι στημένο. Κι αναρωτιέσαι: η επόμενη ταινία του Θαλούρι θα είναι σούπερ χολιγουντιανή και αδιάφορη;
«2:37»
Η αδιαφορία είναι αβάσταχτη και οδηγεί στην αυτοκτονία τη σημερινή
νέα γενιά!
Τ ο ωραίο, το εντυπωσιακό και το προβληματικό δεν έχουν… ανάγκη,
αντέχουν…
ΒΑΘΜΟΙ = 5
(συμφορά από την πολλή… καλοπέραση)
Ισοπεδωτική σάτιρα
Όπως επίσης είναι προφανές ότι με αυτή οι δύο σκηνοθέτες της, ο Τ ζόναθαν Ντέιτον και η Βάλερι Φάρις, βγάζουν το άχτι τους καθώς επί χρόνια ήταν βιντεοκλιπάτοι σκηνοθέτες σούπερ διαφημιστικών και καλλιτεχνών του ΜΤV (RΕΜ, Οasis, Janet Jackson, Smashing Ρumpkins).
Οι Χούβερ, μια από τις πιο δυσλειτουργικές, εκκεντρικές και ταυτόχρονα συμπαθητικές οικογένειες, είναι αποφασισμένοι να συμμετάσχουν πάση θυσία στους τελικούς των παιδικών καλλιστείων Little Sunshine με την 8χρονη κόρη τους. Φορτώνεται λοιπόν σύσσωμη η εξαμελής οικογένεια σε ένα ετοιμόρροπο βαν Volkswagen και το road trip της συμφοράς ξεκινά για να κάνει μπάχαλο όλα
«Little miss Sunshine»
Τ ρελό θηριοτροφείο διαλύει το αμερικάνικο όνειρο Όλα για πούλημα, όλα για… σφάξιμο, όλα για φτύσιμο
ΒΑΘΜΟΙ = 5
(τρελή και… επικίνδυνη οικογένεια)
τα ιδανικά της Δύσης και του οικογενειακού μοντέλου που λανσάρεται παντού ως πρότυπο: «Να είσαι πρώτος, γεννήθηκες για την επιτυχία, ποτέ δεν χάνεις, οι δικαιολογίες για την αποτυχία είναι η φιλοσοφία των ηττημένων»!
Μετά τα μισά της ταινίας, η δράση αρχίζει να κολλάει. Ευτυχώς που η μικρή, χοντρούλα και ασχημούλα κόρη τους καταφέρνει να λάβει μέρος στον διαγωνισμό ομορφιάς των μικρών κοριτσιώνκαι εδώ γίνονται της μόδας παρόμοιοι μαϊμουδισμοί…- και η φάρσα απογειώνεται. Με τη γελοιοποίηση αυτού του θεσμού που θα τους απελευθερώσει από τον καθωσπρεπισμό και θα τους ενώσει πραγματικά ως «μια οικογένεια, ένα σώμα, μια ψυχή».
Ύμνος στη φιλία
Το παρόν είναι ωραίο και… σαλεμένα τακτοποιημένο. Το μέλλον είναι οι 20άρηδες- έστω και αυτό φαίνεται σε κάποιους χλωμό, οι άλλοι έχουν πεθάνει… Αρχές του νέου χρόνου και οι πρώτες κινηματογραφικές ταινίες που κυκλοφορούν στις αίθουσες, χρωματίζονται με τις υπογραφές 20άρηδων… Και στο «Αντίο Falkenberg» (Falkenberg farewell), ο 28χρονος Σουηδός σκηνοθέτης Τσέσπερ Γκάνζλαντ φτιάχνει ένα φιλμ ύμνο στη φιλία και στον αποχαιρετισμό της εφηβείας. Κερδίζοντας μάλιστα το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας «Χρυσή Αθηνά» στις Νύχτες Πρεμιέρας της Αθήνας(συν τη συμμετοχή του στα Φεστιβάλ Βενετίας και Τορόντο). Το τελευταίο καλοκαίρι σε μια μικρή πόλη δίπλα στη θάλασσα θα σταθεί αξέχαστο για τους πέντε εφήβους της ταινίας και θα τους σημαδέψει για πάντα… Πέντε φίλοι που έχουν γίνει πια άντρες, αλλά μέσα τους θέλουν να μείνουν για πάντα παιδιά- αμ τι, κορόιδα είναι…
«Αντίο Falkenberg»
Εφηβικές σκανδαλιές, παντοτινές αναμνήσεις Συναισθήματα που σημαδεύουν τη ζωή σου
ΒΑΘΜΟΙ = 6
(ιστορία γράφουν οι παρέες)
Με μη επαγγελματίες ηθοποιούς και σενάριο «συντροφικά» γραμμένο από τον σκηνοθέτη και τους πρωταγωνιστές που ερμηνεύουν τους πέντε ήρωες, το φιλμ του Τσέσπερ Γκάνζλαντ έχει έναν αέρα λυπημένης ξεγνοιασιάς, νοημάτων που ξεστομίζονται και αφήνονται πλάι στο κύμα και στις ζωές των ηρώων, που θα στοιχειώσουν μέσα τους για πάντα… Και όλα αυτά με κινηματογραφικό αέρα «δόγματος» και υποσυνείδητης μπεργκμανικής ατμόσφαιρας…
Μια ασυμβίβαστη μεγαλοφυΐα
«Ο νεαρός Άντερσεν»
Οι μεγαλοφυΐες γεννιούνται ή γίνονται;
Γ ια τον μεγαλύτερο παραμυθά όλων
των εποχών ΒΑΘΜΟΙ = 5 (ελευθερία είναι η απόλυτη φαντασία του μυαλού)
πιστεύει ο ίδιος, αλλά όλοι οι αυλικοί του πνεύματος τον έχουν πάρει στο ψιλό και τον θεωρούν νούμερο και ψώνιο! Ώσπου ο διευθυντής του Βασιλικού Θεάτρου της Δανίας τον λυπάται και τον στέλνει σε σχολείο στην επαρχία, καθώς δεν ξέρει ούτε στοιχειώδη αριθμητική και ανάγνωση…
Ο Ρούμλε Χάμερικ είναι από τους σκηνοθέτες που καθιέρωσαν με τον Λαρς Φον Τρίερ το κινηματογραφικό «δόγμα του ΄95»- ελεύθερη κινηματογράφηση στους δρόμους, κάμερα στο χέρι, αποτίναξη του ζυγού του παραγωγού μεγαλοεπιχειρηματία, των μεγάλων γραφείων διανομής ταινιών κ.ά. Και εδώ βάζει όλα αυτά σε εφαρμογή. Όσο μπορεί όμως , γιατί «Ο νεαρός Άντερσεν» είναι επίσημη, κρατική βιογραφία ενός μύθου της λογοτεχνίας… Και αυτό τραβάει προς τα κάτω το συνολικό αποτέλεσμα. Παρ΄ όλα αυτά, βγαίνει στον αέρα της ταινίας η ταραγμένη και ασυμβίβαστη μεγαλοφυΐα του Άντερσεν- διαφορετικά τι μεγαλοφυΐα θα ήταν!
Γυμναστική και θρίλερ
Το «Stick it»(όρος που χρησιμοποιείται όταν κάποιος αθλητής της ενόργανης γυμναστικής πραγματοποιεί μια πτώση με τη σωστή τεχνική και χωρίς να κουνήσει καθόλου τα πόδια του) έχει για ηρωίδα μια ταραγμένη 15χρονη αυτού του αθλήματος , η οποία αψηφά τους νόμους της βαρύτητας, αλλά τα έχει κάνει μούσκεμα… Εγκατέλειψε το άθλημα ενώ όλοι περίμεναν ότι θα πάρει μετάλλιο στους Ολυμπιακούς- κρύβει ένα μυστικό… Και ο Τζεφ Μπρίτζες ως γυμναστής αναλαμβάνει να την επαναφέρει στον σωστό δρόμο και στη δόξα. Μόνο που η σεναριογράφος και σκηνοθέτις της ταινίας, η Τζέσικα Μπέντιγκερ, δεν είναι
ΒΑΘΜΟΙ = 3
(για να… βαριέσαι την ώρα σου)
καθόλου… ταραγμένη και ακολουθεί αφηγηματικές συμβάσεις και τετριμμένες συνταγές πλοκής σαν να βλέπεις μια τηλεοπτική παραγωγή.
Μεταφυσικό, ψυχολογικό θρίλερ θέλουν να είναι τα «Ανήσυχα πνεύματα» (Τhe return) και ένα είδος «διπλής ζωής της Βερονίκ» α λα Χόλιγουντ, αλλά πατάτα το αποτέλεσμα. Ηρωίδα, μια νέα και ωραία- η Σάρα Μισέλ Γκέλαρ της «Κατάρας»- που έχουν στοιχειώσει στη ζωή της παιδικοί εφιάλτες… Προς το τέλος καταλαβαίνουμε ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται, αλλά η σκηνοθεσία του Ασίφ Καπάντια δεν μας έχει μεταδώσει ούτε μαγεία ούτε τρόμο, αφήνοντάς μας παγερά αδιάφορους…
ΒΑΘΜΟΙ = ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ;
