Πρόσωπα Οι πόλεμοι των HΠA

Ο Γιουτζήν Τζαρέκι, όπως και ο αδελφός του, ο Άντριου, βλάπτουν σοβαρά την

εικόνα των ΗΠΑ. Φτιάχνουν ντοκιμαντέρ που εκθέτουν τις δυνάμεις ασφαλείας και

τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ο Άντριου γύρισε το περίφημο «Συλλαμβάνοντας τους Φρίντμαν», ένα χρονικό των

κατηγοριών για αποκλίνουσα σεξουαλική συμπεριφορά εναντίον ενός πατέρα και του

γιου του, και της ακόμη περισσότερο αποκλίνουσας συμπεριφοράς του συστήματος

που τους καταδίωξε. Και ο Γιουτζήν, στο «Γιατί πολεμάμε» που άρχισε να

προβάλλεται στις αμερικανικές αίθουσες την περασμένη εβδομάδα, καλεί τους

θεατές να συλλογιστούν γιατί οι ΗΠΑ βρίσκονται στο Ιράκ – και γιατί βρέθηκαν

όπου αλλού βρέθηκαν στρατιωτικά, τα τελευταία 50 χρόνια. Για να διαδώσουν

άραγε τη δημοκρατία; Ή μήπως, όπως υποστηρίζει ο Τζαρέκι επικαλούμενος

διάφορους διακεκριμένους μάρτυρες, για να θρέψουν και να συντηρήσουν αυτό που

ο Αϊζενχάουερ πρώτος αποκάλεσε «το στρατιωτικό – βιομηχανικό σύμπλεγμα»;

Ο Τζαρέκι λέει πως δεν γύρισε το ντοκιμαντέρ για να επιτεθεί στην κυβέρνηση

του Τζωρτζ Μπους. «Ήθελα να δικάσω το σύστημα μάλλον, παρά ένα πρόσωπο», λέει

ο σκηνοθέτης στον Νάιτζελ Άντριους των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». «Ο τίτλος της

ταινίας είναι από ένα ντοκιμαντέρ που είχε κάνει τον καιρό του πολέμου ο Φρανκ

Κάπρα. Πολύ πριν από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα όσα ακολούθησαν, είχαμε

ηγέτες που μας προειδοποιούσαν για τους κινδύνους της ιμπεριαλιστικής

επέκτασης. Ο Τζωρτζ Ουάσινγκτον είδε ότι τα ιδεώδη της δημοκρατίας

υπονομεύονται από τη λειτουργία της αυτοκρατορίας».

Το πόσο σημαντική είναι για την αμερικανική κυβέρνηση αυτή η ιμπεριαλιστική

επέκταση γίνεται φανερό από την αντίθεση ανάμεσα στις υπερβολές της στο

εξωτερικό και την αδιαφορία που δείχνει στο εσωτερικό, εξηγεί ο Τζαρέκι.

«Χτίζουμε γέφυρες και χτίζουμε σχολεία για τα παιδιά στο Ιράκ, ενώ πίσω στην

πατρίδα αφήνουμε τον κόσμο να πνιγεί στη Νέα Ορλεάνη. Ο Αϊζενχάουερ ήταν που

μας είχε προειδοποιήσει: αν μια χώρα δεν είναι υγιής, είναι ανυπεράσπιστη, αν

δεν έχει παιδεία, είναι ανυπεράσπιστη, αν η υποδομή της καταρρέει, είναι

ανυπεράσπιστη». H λέξη-μπαμπούλας «τρομοκρατία» χρησιμοποιείται σήμερα,

πιστεύει ο Τζαρέκι, για να δικαιολογηθεί και να επιδοτηθεί ο στρατιωτικός

τυχοδιωκτισμός.

Ωστόσο, το γεγονός είναι πως ο Τζωρτζ Μπους ψηφίστηκε πρόεδρος σε δύο

διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις. Μήπως αυτό σημαίνει πως είναι η δημοκρατία

που δεν λειτουργεί; «Δεν το πιστεύω», απαντά ο σκηνοθέτης στον Βρετανό

δημοσιογράφο. «Δεν είναι η δημοκρατία που αποτυγχάνει. Απλώς δεν της

επιτρέπεται να λειτουργήσει. Ακυρώνεται από τον καπιταλισμό και τα ειδικά

συμφέροντα. Και η θλιβερή πραγματικότητα πίσω από κάθε σύγχρονη εκλογική

αναμέτρηση στις ΗΠΑ», προσθέτει, «είναι πως κάθε εκλογή αποτελεί μια

συναλλαγή, κατά την οποία ο υποψήφιος πρέπει να είναι ελκυστικός για τους

ψηφοφόρους από τη μια και καθησυχαστικός για τους χρηματοδότες του και τα

αφεντικά των εταιρειών από την άλλη».