Eπέτειος με μιντιακή σιωπή

Ήταν γρήγορη η λησμονιά. H επέτειος από την επίθεση στο Ιράκ – δύο χρόνια

κιόλας πέρασαν -, η οποία είχε ξεσηκώσει τα παγκόσμια μίντια, που είχε

προκαλέσει συνειδήσεις, που ακόμη είναι πληγή ανοιχτή για τον τόπο που δέχθηκε

το μένος των βομβών, πέρασε σχεδόν στη σιωπή. Ένα, δύο βιαστικά ρεπορτάζ με

μερικά πλάνα από εκείνες τις πρώτες άγριες ώρες της φωτιάς και μερικά ακόμη

από τις διαδηλώσεις στους δρόμους.

Άλλωστε το μιντιακό θέαμα αν καλλιεργεί κάτι είναι την κουλτούρα της

λησμονιάς. Είναι τόσες οι δυστυχίες του κόσμου, είναι τόσες οι εικόνες της

φρίκης που τα προηγούμενα σβήνουν βιαστικά από τις οθόνες για να περάσουν τα

επόμενα.

Είναι ο νόμος του θεάματος, της διαφάνειας του Κακού, που το βλέπουμε διαρκώς

να αναπαράγεται, μπροστά στα έκπληκτα – ενίοτε και βαριεστημένα – μάτια μας

και καταναλώνουμε βουλιμικά τη φαντασμαγορία της φρίκης με εκείνο τον εθισμό

στη διασκέδαση του συγκλονισμού. Και έχουμε έκτοτε συγκλονιστεί τόσες φορές!

Πού και πού ένα ρίγος ανάμνησης από τις εξεγερμένες συνειδήσεις μάς διαπερνά

όταν παράδοξες ειδήσεις προκαλούν αναπάντητα ερωτήματα, όπως εκείνη για τον

θάνατο του Ιταλού πράκτορα από αμερικανικά πυρά στο Ιράκ, ο οποίος συνόδευσε

κατά την απελευθέρωσή της από την ομηρεία τη συμπατριώτισσά του δημοσιογράφο.

Τι γίνεται εκεί κάτω;

Περιττό το ερώτημα. Άλλωστε το μιντιακό κοντέρ, που μετράει τις χιλιομετρικές

αποστάσεις με τους δικούς του νόμους, μετατρέπει την αλλοτινή εγγύτητα σε

σκανδαλώδη απόσταση. Το Ιράκ ξανάγινε μια πολύ μακρινή χώρα.

Εν τω μεταξύ καταναλώνουμε το θέαμα της δικής μας ένδειας, τον τρόμο

ενός ζοφερού μέλλοντος που περιγράφεται με στοιχεία ακρίβειας της αγοράς και

στενότητας της τσέπης, βιώνουμε τον καθημερινό βομβαρδισμό μας με απειλές που

θρυμματίζουν τα όνειρα κοινωνικής και οικονομικής βελτίωσης.

Άραγε πού να βρεθεί κουράγιο να συνεχίσει το μυαλό να σκέπτεται, να συνδυάζει

γεγονότα και, αν το κάνει, ποιο το όφελος;

Ωστόσο, αν υπάρχει ένα «όφελος» από τους απάνθρωπους πολέμους που

σφράγισαν την αρχή του αιώνα είναι ότι κανένα ιδανικό, καμία αξία δεν

επιβιώνει στη φρίκη, μόνον ο εγωισμός του επιζώντος. Κι αυτός να ριγεί από

συγκίνηση κάθε τόσο, αλλά και ανακούφιση. Δεν ήρθε η σειρά του.

Στον παράδεισο με «ευλογημένα» πασουμάκια

Ξεχύθηκαν οι ρεπόρτερ στις ανά τους ναούς και τις μονές ειδικές

«επιχειρήσεις ειδών πίστης». Ανακάλυψε ο τηλεοπτικός φακός των δελτίων

ειδήσεων – Alter, Mega, Alpha κ.λπ. – το φωτογενές ευτράπελο ενός εμπορίου

«θρησκευτικών» ειδών, από λαδάκι ευλογημένο μέχρι μηλαράκι από ιερές μηλιές

και πασουμάκια, χρυσοκέντητα βεβαίως, και φορεμένα στα ποδαράκια του Αγίου

Διονυσίου για να πάρουν την άγια αύρα και να τη μεταφέρουν στα δικά σου.

Μια γιαγιάκα, που είχε φάει «ιερό» μήλο, πιάνει το χέρι του ρεπόρτερ «είδα τον

Χριστό», «και πού το κατάλαβες ότι ήταν ο Χριστός;» ρωτάει ο Θωμάς της

τηλεθέασης, «μα τον έπιασα, να έτσι»…

Τέτοια πίστη στην ύπαρξη υλικών αποδείξεων του Θείου να πάει χαμένη; Ούτε

καινούργιο ούτε εγχώριο το φαινόμενο. H επιχείρηση με τα συχωροχάρτια ήδη από

τον Μεσαίωνα μοίραζε οικόπεδα με θέα στον Παράδεισο με την παπική βούλα σε

πλούσιους και ισχυρούς.

H αποθέωση του δυτικού φετιχισμού. H λατρεία του αντικειμένου (απόδειξη

πλούτου, ποδοσφαιρικής πίστης, θρησκευτικής πίστης, φιλάνθρωπων αισθημάτων –

τηλεμαραθώνιοι δημοπρασιών για ενίσχυση αναξιοπαθούντων λαών – κ.λπ.) είναι

συστατικό στοιχείο του πολιτισμού της αγοράς και ακολούθως καθαγιασμένο του

πολιτισμού των εικόνων.

Γιατί να ‘χουν 300 ευρώ τα «ευλογημένα» παντοφλάκια; Γιατί και τα Γκούτσι το

ίδιο κοστίζουν. H «σφραγίδα προέλευσης» προσδίδει υπερφυσικές δυνάμεις στο

αντικείμενο, ικανές να προσδώσουν μια λάμψη «αιωνιότητας» στις θαμπές θνητές

υπάρξεις.

«Δίνουμε ψυχή» στα αντικείμενα-τοτέμ, γιατί δεν πιστεύουμε στην ύπαρξη της

δικής μας ψυχής. Και αν υποθέσουμε ότι η θρησκεία αυτήν την πίστη πάνω απ’ όλα

θα ‘πρεπε να ενισχύει – με βάση αυτό το ιδανικό άλλωστε γίνεται και η κριτική

τού εμπορίου θρησκευτικών ειδών -, αλίμονο αν στ’ αλήθεια συμβεί.

Ευτυχώς, υπάρχουν πλήθος από μεσάζοντες της ψυχικής μας ένδυσης με αξεσουάρ

που μας προβιβάζουν σε αναγνωρίσιμες εικόνες – αλήθεια, οι Κινέζοι ανακάλυψαν

αυτή την αγορά ή τους ξέφυγε;