Στο βουνό των Κενταύρων, το Πήλιο, το οποίο κατά τη μυθολογία οι 12 θεοί

του Ολύμπου χρησιμοποιούσαν ως θερινή τους κατοικία, βρίσκεται ένα από τα πιο

πράσινα χωριά της Ελλάδας. Και αν οι θεοί προτιμούσαν το Πήλιο για το

καλοκαίρι, εσείς αξίζει να επισκεφθείτε την Τσαγκαράδα τώρα, στις αρχές του

φθινοπώρου, ώστε να θαυμάσετε την πλούσια φυσική της ομορφιά. Άλλωστε το Πήλιο

φημίζεται για το «φθινόπωρό» του.

«Κρυμμένη» μέσα στο πράσινο και με ατέλειωτη θέα στο Αιγαίο Πέλαγος, θα

μπορούσαμε να πούμε πως κατέχει θέση-«κλειδί», καθώς κάθε εποχή έχει κάτι πολύ

όμορφο να δώσει στον επισκέπτη της. Στην Τσαγκαράδα κυριαρχούν άγριες και

ήμερες καστανιές, οι οποίες στα τέλη του φθινοπώρου «αδειάζουν» το φορτίο

τους. Μαζί τους καρποφόρα δέντρα, αγριόδεντρα και αγριόθαμνοι, κηπευτικά και

αυτοφυείς πόες, αγριολούλουδα και λουλούδια της αυλής (ανάμεσα στα οποία πρώτα

και καλύτερα οι φημισμένες γαρδένιες, οι ορτανσίες αλλά και οι καμέλιες), που

δίνουν το δικό τους ιδιαίτερο παραδοσιακό χρώμα, συνθέτουν το τοπίο.


Ανάμεσα σε όλο αυτό το πράσινο, αραιά κτισμένα και πλήρως εναρμονισμένα με το

φυσικό περιβάλλον τα παραδοσιακά σπίτια του χωριού. H αρχιτεκτονική τους για

πολλούς έχει αποτελέσει σχολή. H πλάκα στη στέγη και η λαξευτή πέτρα στην

τοιχοδομία «παντρεύονται» με το ξύλο, δημιουργώντας ένα αποτέλεσμα που κάνει

τα αρχοντικά του Πηλίου αξιοθέατα.

Όσοι λατρεύουν να «χάνονται» στη φύση, θα βρουν τον… παράδεισό τους στην

Τσαγκαράδα. Παραδοσιακά καλντερίμια συνδέουν το χωριό και τις συνοικίες του με

ξωκκλήσια της περιοχής και άλλα γειτονικά χωριά του Πηλίου. Σημειώστε πως

πολλά απ’ αυτά είναι σηματοδοτημένα. Το καλύτερο απ’ όλα είναι εκείνο που

συνδέει την Τσαγκαράδα με την παραλία της Νταμούχαρης. Θεωρείται ένα από τα

καλύτερα καλντερίμια στο βουνό των Κενταύρων.



Οι συνοικίες της Τσαγκαράδας

Αγ. Ταξιάρχες

H Τσαγκαράδα είναι κτισμένη στο ανατολικό τμήμα του Πηλίου και έχει ούτε μία

ούτε δύο αλλά… τέσσερις συνοικίες (Αγίων Αποστόλων – Αγίων Ταξιαρχών, Αγίας

Παρασκευής, Αγίου Στεφάνου και Αγίας Κυριακής), οι οποίες έχουν πάρει το όνομά

τους από τις εκκλησίες που βρίσκονται στις πανέμορφες πλατείες. H καθεμία

ξεχωριστά έχει τη δική της γοητεία. Αρχικά θα αναφέρουμε τη συνοικία που στην

καρδιά της έχει την κεντρική, πλακόστρωτη πλατεία του χωριού. Πρόκειται για

την Αγία Παρασκευή, που δίπλα από την εκκλησία της (η οποία κτίστηκε το

1909) βρίσκεται το σήμα κατατεθέν του χωριού. Ένας επιβλητικός πλάτανος με

εντυπωσιακή περίμετρο (περί τα 14 μ.) κορμού και μέγεθος κλαδιών. Στην Αγία

Κυριακή η εκκλησία της είναι κτισμένη το 1882, με αξιόλογο καμπαναριό. H

πλατεία της συνοικίας φιλοξενεί, επίσης, ένα χαρακτηριστικό πλατάνι που τον

σχηματισμό των κλαδιών του δύσκολα θα ξανασυναντήσετε. H εκκλησία των

Ταξιαρχών, στην πλακόστρωτη πλατεία της όμώνυμης συνοικίας, είναι η

παλαιότερη της Τσαγκαράδας. Έχει εξωνάρθηκα, ενδιαφέρουσες αγιογραφίες και

μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στην ίδια πλατεία ξεδιψάστε από τη μαρμάρινη βρύση

με τους τέσσερις κρουνούς και το μονίμως παγωμένο νερό. Δίπλα της (τι άλλο;)

ένα εντυπωσιακό πλατάνι. Τέλος, εξίσου όμορφη είναι και η συνοικία του

Αγίου Στεφάνου, που αποτελεί το «βορινό» σύνορο του χωριού.

Με τέτοιον καιρό στη θάλασσα;

Φακίστρα. (φωτό Δ. Βαραλής)

Ακόμα και αν ο καιρός δεν σας επιτρέπει πλέον να κολυμπήσετε στα παγωμένα νερά

του Αιγαίου, αξίζει να επισκεφθείτε δύο παραλίες της περιοχής, που θα σας

κάνουν να ξανάρθετε στο Πήλιο το καλοκαίρι. H πρώτη είναι η παραλία του

Μυλοποτάμου. Πρόκειται για μία γραφική ακρογιαλιά σε επιβλητική

τοποθεσία, η οποία απέχει περίπου 6 χλμ. από την Τσαγκαράδα. Κατάλευκα

βότσαλα, γαλαζοπράσινα νερά και μία συστάδα βράχων η οποία χωρίζει στα δύο την

επιβλητική παραλία, συνθέτουν το μαγευτικό τοπίο στον Μυλοπόταμο. Ένα πέρασμα

ανάμεσα στα βράχια, σαν μία φυσική πόρτα, ενώνει τις δύο αμμουδιές που

διακρίνονται με την ευρωπαϊκή γαλάζια σημαία επί πέντε συναπτά έτη. Ο

Μυλοπόταμος «κρύβει» και ένα καταπράσινο φαράγγι με πολλές νεροτσουλήθρες και

καταρράκτες, εκ των οποίων ο μεγαλύτερος φτάνει τα 25 μέτρα. Τα νερά του

χειμάρρου που κυλούν μέχρι τη θάλασσα, χαρίζουν μία άγρια ομορφιά στο τοπίο.

Στο φαράγγι διοργανώνονται διασχίσεις από εταιρείες εναλλακτικού τουρισμού.

Φυσικά, θα πρέπει να έχετε συνοδό ειδικευμένο και κατάλληλο εξοπλισμό

(σχοινιά, μποντριέ, ασφάλειες κ.λπ.) Όσοι έχουν κάνει canyoning (κατάβαση

φαραγγιού με σχοινιά ελληνιστί) γνωρίζουν πολύ καλά τι εννοούμε. Όλοι οι

υπόλοιποι αξίζει να το δοκιμάσουν τουλάχιστον για μία φορά. H Φακίστρα

είναι η δεύτερη παραλία που πρέπει να επισκεφθείτε, για να θαυμάσετε το,

άγριας φυσικής ομορφιάς, τοπίο. Οι επιβλητικοί απόκρημνοι βράχοι και η

ακρογιαλιά με τα γαλαζοπράσινα νερά θα σας ενθουσιάσουν. Για να φτάσετε στη

Φακίστρα, θα πρέπει να περπατήσετε για 10 λεπτά πάνω σε μονοπάτι.

Κατεβαίνοντας κοντά στην παραλία θα ανακαλύψετε ένα απίστετο ξωκκλήσι μέσα

στον βράχο. Είναι αφιερωμένο στην Παναγία και οι ντόπιοι το ονομάζουν «κρυφό

σχολειό». Πίσω από την παραλία της Φακίστρας άλλος ένας καταρράκτης προσφέρει

εξαίσιες εικόνες όλες τις εποχές του χρόνου.



Παραδοσιακή αρχιτεκτονική και νεοκλασικά κτίρια

Εκτός από τη μοναδική αρχιτεκτονική των αρχοντικών, στην Τσαγκαράδα αξίζει να

δείτε από κοντά δύο σημαντικά κτίρια, τα οποία αποτελούν δείγμα της τοπικής

νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Σήμα κατατεθέν λοιπόν της νεοκλασικής

αρχιτεκτονικής της περιοχής είναι η Νανοπούλειος Σχολή. Πρόκειται για

ένα λιθόκτιστο διώροφο κτίσμα με ξύλινη στέγη και σχιστολιθικές πλάκες, το

οποίο είναι δωρεά του ευεργέτη της Τσαγκαράδας, Νικ. Νανόπουλου, από το 1909.

H Νανοπούλειος Σχολή λειτούργησε για πρώτη φορά ως Οικονομικό Γυμνάσιο και το

1985 χαρακτηρίστηκε ως «Έργο Τέχνης». Σήμερα, σ’ αυτό το κτίριο στεγάζεται το

Δημοτικό Σχολείο του χωριού, ενώ κατά καιρούς πραγματοποιούνται πολιτιστικές

εκδηλώσεις. Μια αντίστοιχη κατασκευή είναι και η Αχιλλοπούλειος Σχολή,

που οικοδομήθηκε το 1865 και λειτούργησε μέχρι το 1970 ως Εμπορική Σχολή.

Σήμερα στεγάζει το Γυμνάσιο και το Λύκειο του χωριού.

Χρόνο από την επίσκεψη σας στην Τσαγκαράδα αξίζει το «Κρυφό Σχολειό»

που βρίσκεται κοντά στην παραλία της Φακίστρας. H ιστορική σπηλιά, όπου

γίνονταν τα μαθήματα, διατηρείται σε καλή κατάσταση. Τα ίχνη και οι επιγραφές

μαρτυρούν τα ηρωικά γεγονότα και το καθιστούν ένα αξιόλογο μνημείο.



Πού θα μείνετε

Αν ζηλέψατε τα αρχοντικά της περιοχής και ονειρεύεστε πώς θα ήταν η ζωή σε

ένα απ’ αυτά, τότε δεν έχετε παρά να… πάρετε μία μικρή γεύση καταλύοντας σε

κάποιον από τους παραδοσιακούς ξενώνες της περιοχής. Μπορεί να χρειαστεί να

πληρώσετε κάτι παραπάνω, όμως το τζάκι, η παραδοσιακή διακόσμηση και η

αρχιτεκτονική αυτών των οικημάτων θα σας αφήσουν απόλυτα ικανοποιημένους.

Παράλληλα βέβαια, στην Τσαγκαράδα θα βρείτε και σύγχρονα ξενοδοχεία με δωμάτια

που διαθέτουν όλες τις ανέσεις. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τα παρακάτω:

«Αλέκα» (σε παλιό αρχοντικό στην Αγία Παρασκευή): Τηλ. 24260-49380

«Καστανιές» (παραδοσιακός ξενώνας στον Άγιο Στέφανο): Τηλ. 24210-49135

«Καλωσόρισμα» (σε παλιό πέτρινο σπίτι κοντά στην πλατεία της Αγ.

Παρασκευής): Τηλ. 24260-48974

«Βίλα Εξοχή» (ξενώνας στους Ταξιάρχες): Τηλ. 24260-49497

«Αμάλθεια» (ξενώνας στους Ταξιάρχες): Τηλ. 24260-49400

«Αρχοντικό Χατζάκου» (στους Ταξιάρχες): Τηλ. 24260-49911

Γεύσεις Τσαγκαράδας

Το κλίμα και το… περπάτημα στην Τσαγκαράδα θα σας ανοίξουν σίγουρα την

όρεξη. Στην Αγία Παρασκευή, ακόμα και αν δεν μείνετε στο ξενοδοχείο της

«Αλέκας», αξίζει να δοκιμάσετε την τηγανιά της, ενώ καλό φαγητό έχει η ταβέρνα

«Ρομβία». Στη συνοικία των Αγίων Ταξιαρχών μπορείτε να δοκιμάσετε τις

παραδοσιακές συνταγές στο «Καλύβι». Για ψητά αξίζει να προτιμήσετε την

ψησταριά του Μπαρμπακώστα, στους Ταξιάρχες. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όποια

ταβέρνα και αν επιλέξετε, καλό είναι να δοκιμάσετε το παραδοσιακό σπεντζοφάι

και γεμιστούς κολοκυθοανθούς.

Κείμενο: Λεωνίδας Κονδύλης – Φωτογραφίες: Κλαίρη Μουσταφέλλου