«Ήταν σφάλμα η ιντιφάντα»

Ανήμερα της 3ης επετείου από την έκρηξη της δεύτερης ιντιφάντας, την ώρα

που χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωναν εναντίον του Ισραήλ και ο Μαρουάν

Μπαργούτι δήλωνε στους Ισραηλινούς δικαστές πως «είναι καλύτερα να πεθαίνεις

παρά να ζεις υπό κατοχή», μια σημαντική παλαιστινιακή φωνή χαρακτήριζε την

ένοπλη εξέγερση «σφάλμα».

Είναι μια από τις λιγοστές φορές που κάποιος Παλαιστίνιος, και μάλιστα δημόσιο

πρόσωπο, επικρίνει ανοιχτά την ιντιφάντα. Όχι ότι ο απλός λαός δεν έχει τις

αμφιβολίες του για τη σκοπιμότητά της, υπερτερεί όμως η απόγνωση την οποία

εμπνέει η ισραηλινή κατοχή. Ο Μοχάμεντ Νταχλάν, πάντως, ο οποίος ήταν

επικεφαλής εσωτερικής ασφάλειας επί πρωθυπουργίας Μαχμούντ Αμπάς, εξέφρασε

χθες την άποψη πως η προσφυγή στα όπλα έβλαψε το εθνικό συμφέρον των

Παλαιστινίων· πως η πρώτη παλαιστινιακή ιντιφάντα, την περίοδο 1987-1993, όταν

οι Παλαιστίνιοι «πολεμούσαν» τους Ισραηλινούς στρατιώτες με πέτρες και

μπουκάλια, ήταν «πολύ πιο αποτελεσματική»· και πως οι Παλαιστίνιοι δεν

ερμήνευσαν ορθά την 11η Σεπτεμβρίου και τις συνέπειές της, με αποτέλεσμα να

ζημιωθούν.

«H πρώτη ιντιφάντα μάς έφερε πίσω στην πατρίδα μας», δήλωσε στο Associated

Press ο Νταχλάν, ο οποίος επέστρεψε μαζί με τον Αραφάτ από την εξορία στα μέσα

της δεκαετίας του 1990. «Ήμασταν τότε σε καλύτερη θέση, τόσο πολιτικά όσο και

διεθνώς. H 11η Σεπτεμβρίου ήταν ένα σημείο καμπής για τους Παλαιστινίους»,

πρόσθεσε. «Δεν την ερμηνεύσαμε ωστόσο ορθά, έτσι ώστε να ανακτήσουμε τη διεθνή

νομιμότητα της Παλαιστινιακής Αρχής». Ο Νταχλάν υποστήριξε πως οι Παλαιστίνιοι

ηγέτες δεν αντέδρασαν γρήγορα στην αλλαγή της κατάστασης. Και είπε πως είχε

κάνει τότε στην παλαιστινιακή ηγεσία κάποιες συστάσεις – χωρίς ωστόσο να

επεκταθεί.

Ο Μοχάμεντ Νταχλάν, στον οποίο βασίζονταν οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί για

να καταστείλει τη δράση των παλαιστινιακών εξτρεμιστικών οργανώσεων, δεν

περιλαμβάνεται στην υπό διαμόρφωση νέα παλαιστινιακή κυβέρνηση. Αντικαθίσταται

ουσιαστικά από έναν στενό συνεργάτη του Αραφάτ, τον Νασέρ Γιουσέφ, ο οποίος

αναλαμβάνει τη θέση του υπουργού Εσωτερικών και θα μοιράζεται με τον

Παλαιστίνιο πρόεδρο τον έλεγχο των σωμάτων ασφαλείας.

Χθες ολοκληρώθηκε στο Ισραήλ το πρώτο μέρος της ακροαματικής διαδικασίας στη

δίκη του Μαρουάν Μπαργούτι, του Παλαιστινίου μαχητή που κατηγορείται ως

εγκέφαλος πολλών αντιισραηλινών επιθέσεων και για τον θάνατο 26 Ισραηλινών.

Στην απολογία του, ο Μπαργούτι δήλωσε υπερήφανος για την ιντιφάντα και

επανέλαβε στους Ισραηλινούς δικαστές πως δεν αναγνωρίζει το δικαίωμά τους να

τον δικάζουν. H δίκη του Μπαργούτι ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2002 και η

δικαστική ετυμηγορία αναμένεται στα τέλη του έτους.

Ο ΣΛΟΜΟ ΜΠΕΝ AMI ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

«Τα μικρά βήματα δεν οδηγούν πουθενά»

Μόνο μία έξοδος υπάρχει από τον «λαβύρινθο του αίματος και της

απελπισίας» στον οποίο έχει μετατραπεί η Μέση Ανατολή: να επιβληθεί η λύση

έξωθεν – αφού πρώτα απαλλαγεί από «τα λάθη του Όσλο». Σύμφωνα όμως με τον

Σλόμο Μπεν Άμι, κάτι τέτοιο αποκλείεται πριν από τις επόμενες αμερικανικές

προεδρικές εκλογές.

Ο Σλόμο Μπεν Άμι, υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ επί προεδρίας Εχούντ Μπαράκ

και κορυφαίος διαπραγματευτής στις συνομιλίες της Τάμπα, στο τέλος της θητείας

του Μπιλ Κλίντον, τότε που Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι άγγιξαν «με την άκρη

του δακτύλου τον παράδεισο», βρέθηκε στην Αθήνα προσκεκλημένος του Ιδρύματος

Κόκκαλη. Και καθήλωσε χθες το βράδυ, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, το κοινό

του με τον πραγματισμό και τη νηφαλιότητά του.

Τίτλος της ομιλίας ήταν «Ο οδικός χάρτης για το πουθενά». Ο Μπεν Άμι

ξεκαθάρισε, ωστόσο, εξαρχής πως ο «οδικός χάρτης» είναι σήμερα το μοναδικό

«χαρτί» στο τραπέζι. Και τα ενεχόμενα μέρη πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν

προκειμένου να αποτρέψουν την κατάρρευσή του – «αν και οι προοπτικές δεν είναι

πολύ καλές».

Για τον επιφανή αυτό Ισραηλινό, η μόνη λύση είναι να «διδαχθούμε από τα λάθη

του παρελθόντος». Να συνειδητοποιήσουν άπαντες πως οι Ισραηλινοί και οι

Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να συνάψουν μόνοι τους καμία συμφωνία. Πως τα «μικρά

βήματα» δεν οδηγούν πουθενά. Πως με την ασάφειά του, ο «οδικός χάρτης» συνιστά

απλώς «μία μόνιμη πρόσκληση προς τις δύο πλευρές να προσπαθήσουν να επιβάλουν

τη φύση της τελικής λύσης με μονομερείς ενέργειες». Πως πρέπει να διορθωθεί,

να απαλλαγεί από τα «λάθη του Όσλο» και κατόπιν να επιβληθεί από τη διεθνή

κοινότητα με επικεφαλής τις ΗΠΑ, μέσω μιας διεθνούς διάσκεψης και μιας

διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης στην περιοχή.

Τα λάθη του Όσλο

Ποια είναι τα λάθη του Όσλο; Καταρχάς, η υπόθεση πως η ειρήνη είναι αποτέλεσμα

αμοιβαίας εμπιστοσύνης. «Δεν νοείται εμπιστοσύνη ανάμεσα στον κατεχόμενο και

τη δύναμη κατοχής». H Παλαιστινιακή Αρχή δεν πρόκειται να δράσει εναντίον των

εξτρεμιστικών οργανώσεων, διακινδυνεύοντας έναν εμφύλιο πόλεμο, εάν δεν έχει

μια «σαφή άποψη της τελικής συμφωνίας». Για τον Μπεν Άμι, η συμφωνία αυτή θα

μπορούσε να βασιστεί στις παραμέτρους που είχε θέσει ο Κλίντον στην Τάμπα: ένα

παλαιστινιακό κράτος στο 100% της Γάζας και στο 97% της Δυτικής Όχθης, με ένα

ασφαλές πέρασμα μεταξύ τους και δύο πρωτεύουσες στη Ιερουσαλήμ με βάση την

αρχή «ό,τι είναι εβραϊκό γίνεται ισραηλινό και ό,τι είναι αραβικό,

παλαιστινιακό». Ακόμα και ο Αραφάτ, λέει, αυτός ο «σχεδόν αδύνατος

συνομιλητής», θα δεχόταν σήμερα, με τις κατάλληλες πιέσεις, αυτή τη συμφωνία.

Για την κυβέρνηση Μπους, ωστόσο, «οποιοδήποτε κληροδότημα του Κλίντον είναι

ανάθεμα». Επιπλέον, όσο ο Μπους βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο διεκδικώντας

την επανεκλογή του, οποιαδήποτε πίεση προς το Ισραήλ είναι «εκτός συζήτησης».

Αν υπάρχει λοιπόν ελπίδα για τη Μέση Ανατολή, αυτή «τοποθετείται» μετά τον

Νοέμβριο του 2004.