Ο καύσωνας «ξύπνησε» τους πυρηνικούς αντιδραστήρες

Καθώς στην Ευρώπη αρχίζει να δροσίζει και ο εφιαλτικός καύσωνας του

καλοκαιριού αποτελεί πια παρελθόν, η πυρηνική βιομηχανία προσπαθεί να αρπάξει

μια σπάνια ευκαιρία για να αποκαταστήσει τη φήμη της και να προσελκύσει νέες

επενδύσεις.

Οι εργαζόμενοι στους πυρηνικούς αντιδραστήρες είναι κάτι σαν παρίες στις

περισσότερες δυτικές χώρες, και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, μετά την καταστροφή του

Τσερνόμπιλ, το 1986. Από τότε δεν έχουν κατασκευαστεί νέοι πυρηνικοί

αντιδραστήρες στη Δυτική Ευρώπη και ορισμένες χώρες έχουν αυτοανακηρυχθεί

απαλλαγμένες από πυρηνικά: ανάμεσά τους η Ιταλία, που προχώρησε στο κλείσιμο

όσων πυρηνικών εργοστασίων λειτουργούσαν ή είχαν ήδη κατασκευαστεί. H πυρηνική

βιομηχανία επιβίωσε μόνο και μόνο επειδή χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία

βασίζονταν υπερβολικά στην πυρηνική ενέργεια και δεν μπορούσαν να τη βάλουν

στο περιθώριο. Οι χειριστές όμως προσπαθούσαν να κάνουν αθόρυβα τη δουλειά

τους, ώστε να μην ενοχλούν και να μην ενοχλούνται.

Τώρα όμως η Ευρώπη έχει ξεπεράσει τα όρια των υπαρχουσών πηγών ενέργειας και η

ήπειρος πρέπει να πάρει σκληρές αποφάσεις για το ενεργειακό της μέλλον.

Το βασανιστικά καυτό καλοκαίρι του 2003 και οι θάνατοι που σημειώθηκαν σε

χώρες όπως η Γαλλία, όπου τα κλιματιστικά μηχανήματα δεν είναι διαδεδομένα,

είναι βέβαιο πως θα οδηγήσουν στην αύξηση της ζήτησής τους, τόσο για τα σπίτια

όσο και τα γραφεία και τις επιχειρήσεις. Αυτό θα αυξήσει τη ζήτηση ενέργειας,

που έως πριν από έναν χρόνο κρινόταν ως επαρκής. Ταυτόχρονα, όμως, οι 15

χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αναλάβει την υποχρέωση να περιορίσουν

δραστικά τις εκλύσεις αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου,

ιδιαίτερα του διοξειδίου του άνθρακα. Οι προοπτικές για την ανάπτυξη

υδροηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι ελπιδοφόρες. Και χώρες όπως η Δανία και η

Γερμανία, που έχουν επενδύσει μεγάλα ποσά στην αιολική ενέργεια, διαπίστωσαν

ότι καλοκαίρια όπως του 2003 ο άνεμος δεν πνέει όταν τον χρειάζεσαι.

Έτσι οι πυρηνικοί επιστήμονες βρήκαν την ευκαιρία να επαναλάβουν την πάγια

θέση τους ότι το μόνο που απομένει είναι η κατασκευή νέων αντιδραστήρων. Κι

αυτό, επειδή οι αντιδραστήρες δεν εκλύουν τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο

του θερμοκηπίου, άρα αποτελούν τον μόνο τρόπο να συμβάλει η Ευρώπη στην τήρηση

του πρωτοκόλλου του Κιότο.

Οι οικολόγοι. Οι οικολόγοι απορρίπτουν αυτό το επιχείρημα,

επισημαίνοντας τους κινδύνους από τα ραδιενεργά κατάλοιπα καθώς και τα

προβλήματα ασφάλειας. Ιδιαίτερα μετά τις ανησυχίες που προκάλεσαν οι επιθέσεις

της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Υπάρχει όμως και ένας άλλος απρόσμενος παράγων. Τα

ύδατα των ποταμών που χρησιμοποιούνται για να ψύχουν τους αντιδραστήρες

θερμάνθηκαν τόσο πολύ το καλοκαίρι, ώστε οι μηχανικοί των αντιδραστήρων

βρέθηκαν στο δίλημμα αν θα έπρεπε να περικόψουν την παραγωγή ενέργειας ή να

αποβάλουν καυτό νερό στα ποτάμια.

Σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την εχθρότητα του κοινού προς την πυρηνική

ενέργεια, υπεύθυνοι των πυρηνικών αντιδραστήρων συγκεντρώθηκαν στις αρχές του

μήνα στο Λονδίνο και αποφάσισαν τη δημιουργία ενός δικτύου ερευνητικών κέντρων

με τη συμμετοχή πυρηνικών επιστημόνων από 30 χώρες. Την προσπάθεια αυτή θα την

ονομάσουν Παγκόσμιο Πυρηνικό Πανεπιστήμιο, με πρόθεση να προωθήσουν υποτροφίες

και να ενθαρρύνουν φοιτητές να προτιμήσουν την κατεύθυνση της πυρηνικής

επιστήμης. Έτσι, ελπίζουν να δημιουργηθεί μια μεταστροφή προς την κατεύθυνση

της… καθαρής ενέργειας.

Πρώτος επικεφαλής του Δικτύου θα είναι ο γνωστός μας Χανς Μπλιξ, πρώην

επιθεωρητής του ΟΗΕ στο Ιράκ και πρόεδρος της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής

Ενέργειας.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κώστας Μπετινάκης