Δάφνες και αποτυχίες μιας επταετίας

Η ελληνική οικονομία δεν θυμίζει σε πολλά αυτό που ήταν πριν από 7 χρόνια.

Τότε που η ένταξη στην ευρωζώνη ήταν ακόμη ένας μακρινός και δύσκολος στόχος,

ο πληθωρισμός βρισκόταν στα ύψη και τα ελλείμματα έπνιγαν τα δημόσια ταμεία. H

πρόοδος σε πολλούς τομείς ήταν αναμφίβολα μεγάλη, όμως σε άλλους δεν υπήρξε

καθόλου και σε ορισμένους σημειώθηκε ακόμη και οπισθοχώρηση.

* H ανεργία εξακολουθεί να βασανίζει το 9% περίπου του πληθυσμού, ενώ σε

ορισμένες κατηγορίες, στις γυναίκες και τους νέους, τα μεγέθη είναι

απελπιστικά.

* H ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας υποχώρησε αν μετρηθεί με βάση

τις εξαγωγικές της επιδόσεις. Το έλλειμμα του ισοζυγίου εμφανίζει συνεχή

επιδείνωση χτυπώντας καμπανάκι για το μέλλον της οικονομίας. Την ίδια ώρα

όμως, τα κέρδη ευημερούν με αύξηση 70%.

* Τα δημοσιονομικά μεγέθη εξάλλου, μετά τη βελτίωση που σημειώθηκε για να

ενταχθούμε στη ζώνη του ευρώ «αντιστέκονται» στην περαιτέρω εξυγίανση. Το

δημόσιο χρέος παραμένει ιδιαιτέρως υψηλό και ο στόχος να το μειώσουμε κάτω από

το 100% μετατίθεται από χρόνο σε χρόνο.

* Από την άλλη πλευρά, οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν αυξηθεί σημαντικά,

πάνω από 20% σε πραγματικές τιμές, δηλαδή αποπληθωρισμένοι. Μόνο που η

απόσταση που μας χωρίζει από τους μισθούς των εταίρων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

παραμένει μεγάλη.

Φωτεινά – σκοτεινά

H «Οικονομία» ξεχώρισε τα βασικά μεγέθη που χαρακτηρίζουν το σήμερα και

καθορίζουν το αύριο της ελληνικής οικονομίας και κατέγραψε τις εξελίξεις τους.

Από αυτές τις εξελίξεις προκύπτουν τα παραπάνω συμπεράσματα. Μια εικόνα που

έχει φωτεινά, αλλά και κάποια σκοτεινά σημεία. H κυβέρνηση θα αναδείξει χωρίς

αμφιβολία, την επόμενη προεκλογική περίοδο, τη φωτεινή πλευρά της εικόνας. Ο

αρμόδιος υπουργός Οικονομίας κ. Νίκος Χριστοδουλάκης απαντώντας σε σχετικό

ερώτημα της «Οικονομίας» τονίζει την αύξηση των μισθών και των συντάξεων πάνω

από τον πληθωρισμό, καθώς και των κοινωνικών δαπανών για να επισημάνει το

κοινωνικό πρόσωπο τής οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης.

Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιώργος Αλογοσκούφης επισημαίνει,

αντίθετα, πως η απόσταση από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεγάλωσε,

λαμβάνοντας ως βάση σύγκρισης τη δεκαετία του 1980. Τονίζει, επίσης, ότι οι

λεγόμενες κοινωνικές δαπάνες είναι ουσιαστικά σπατάλες, αφού δεν αλλάζουν τη

θέση των φτωχών και κοινωνικά αποκλεισμένων, όπως προκύπτει από τα στοιχεία

της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Οι πέντε αλήθειες

H καταγραφή τής «Οικονομίας» καταλήγει στα εξής βασικά συμπεράσματα:

1. Στον τομέα της ανάπτυξης σημειώθηκε πλήρης αλλαγή σκηνικού, αφού οι

καχεκτικοί ρυθμοί της δεκαετίας του 1980 έδωσαν τη θέση τους σε ρυθμούς πολύ

υψηλότερους από τους ευρωπαϊκούς. Συγκεκριμένα, ενώ τη δεκαετία του 1983-92 ο

μέσος ρυθμός ανάπτυξης στην Ελλάδα ήταν 1,3% και στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 15

ήταν 2,6%, το 2003 η Ελλάδα με το 3,9% είχε διπλάσιο ρυθμό από το 2% της E.E.

των 15.

2. Η ανεργία παρέμεινε στο ύψος της, πράγμα ανησυχητικό, γιατί δείχνει

ότι η ανάπτυξη δεν μεταφράζεται σε απασχόληση. Από το 9,8% που ήταν το 1996,

υπολογίζεται να περιοριστεί μόλις στο 9,1% φέτος, ενώ έφτασε κάποια στιγμή και

το 11,9%.

Στους νέους η ανεργία φτάνει το 28%, όταν στην E.E. είναι 14,6% (στοιχεία

2001).

3. Αμοιβές, μισθοί και συντάξεις έχουν αυξηθεί σημαντικά. H βάση, όμως,

ήταν χαμηλή. H σύνταξη του ΟΓΑ, για παράδειγμα, αν και υπερδιπλασιάστηκε,

μόλις έφτασε τα 170 ευρώ και με τις νέες κυβερνητικές αποφάσεις θα φτάσει το

2004 τα 200 ευρώ.

4. Το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 22%. Τόση, περίπου ήταν

και η αύξηση των πραγματικών μισθών την ίδια περίοδο.

5. Αλλά τα εισοδήματα και οι περιουσίες πολλών πολιτών υπέστησαν καίριο

πλήγμα από την κατρακύλα του Χρηματιστηρίου, μετά το 1999. Το 2003 ο Γενικός

Δείκτης επέστρεψε στα επίπεδα του 1998, παραμένοντας πάντως υψηλότερος κατά

75% περίπου από το 1995.

Γιώργος Αλογοσκούφης: Ούτε ανάπτυξη, ούτε απασχόληση

Απαντώντας σε ερώτημα της «Οικονομίας», ο τομεάρχης οικονομίας της Ν.Δ. κ.

Αλογοσκούφης σημειώνει τα εξής:

«Τα είκοσι χρόνια των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ σηματοδοτούν ένα φαύλο κύκλο χαμένων

ευκαιριών για την Ελλάδα. Κανέναν από τους τρεις στόχους μιας αποτελεσματικής

οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής δεν κατόρθωσαν να προσεγγίσουν οι

κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Ούτε την ανάπτυξη, ούτε την απασχόληση, ούτε την

κοινωνική συνοχή.

1. Ανάπτυξη: H Ελλάδα έχει το χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στην

Ευρωπαϊκή Ένωση των «15». Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής, το 2002 ήταν μόλις στο 66,6% του μέσου όρου. Το 1980 το κατά

κεφαλήν ΑΕΠ ως ποσοστό του μέσου όρου των σημερινών «15» βρισκόταν στο 70,4%.

2. Απασχόληση: Το ποσοστό ανεργίας το 2002 βρισκόταν κοντά στο 10%

(9,9%) και ήταν το δεύτερο υψηλότερο ανάμεσα στους «15». Το 1980 το ποσοστό

της ανεργίας ήταν μόλις 2,7%. Το ύψος της ανεργίας στους νέους και τις

γυναίκες είναι ανατριχιαστικό. H ανεργία των γυναικών το 2002 ήταν στην Ελλάδα

15%, έναντι 8,6% στους «15». H ανεργία των νέων προσεγγίζει το 30%.

3. Κοινωνική συνοχή: H Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά

φτώχειας στην E.E., με 21% των νοικοκυριών να ζουν κάτω από το όριο της

φτώχειας έναντι 15% του μέσου όρου των «15». Το χειρότερο είναι ότι δεν

λειτουργεί το κοινωνικό κράτος. Στην Ελλάδα μόνο το 1% των νοικοκυριών

ξεφεύγουν από το όριο της φτώχειας λόγω των κοινωνικών παροχών, όταν στους

«15», όπου οι δαπάνες για κοινωνικές παροχές βρίσκονται στα ίδια επίπεδα με

την Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 9%.

Τα προβλήματα της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής δεν

οφείλονται στο ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ δεν ξόδεψαν χρήματα. Ξόδεψαν

ασύλληπτα ποσά. Το επίσημο δημόσιο χρέος παραμένει στα επίπεδα του 105% του

ΑΕΠ εδώ και χρόνια, χωρίς να παρουσιάζει πτωτική τάση. Το 1980 το δημόσιο

χρέος βρισκόταν μόλις στο 25% του ΑΕΠ.

Νίκος Χριστοδουλάκης: 21% – 27% πάνω μισθοί – συντάξεις

Ο υπουργός Οικονομίας κάνοντας έναν σύντομο απολογισμό της οικονομικής

πολιτικής λέει:

«Οι δύο τελευταίες τετραετίες χαρακτηρίστηκαν από τη σταθεροποίηση της

οικονομίας, την τοποθέτησή της σε πορεία γρήγορης ανάπτυξης, τη γρήγορη αύξηση

των κοινωνικών δαπανών. Σταθμό σε αυτή την πορεία αποτέλεσε η ένταξη της

Ελλάδος στην ΟΝΕ και η υιοθέτηση του ευρώ ως εθνικού νομίσματος. Με αυτόν τον

τρόπο η Ελλάδα εντάχθηκε στην ένωση των πιο αναπτυγμένων χωρών του κόσμου,

διασφαλίζοντας τη σταθερότητα και ενισχύοντας τις άμυνές της κατά των διεθνών

κρίσεων.

Το 2003 αποτελεί το όγδοο συνεχές έτος που η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται

πιο γρήγορα από την ευρωπαϊκή.

H γρήγορη ανάπτυξη στηρίχθηκε στη σταθερότητα, την αύξηση των επενδύσεων

(7,5% ετησίως το 1996-2002, έναντι μείωσης κατά 0,5% ετησίως το 1991-1995),

τις απελευθερώσεις των αγορών, τις αποκρατικοποιήσεις, την οργάνωση των

αγορών.

Με αυτόν τον τρόπο η οικονομία κατάφερε να απορροφήσει μια αύξηση του

εργατικού δυναμικού πάνω από 20% από την εισροή οικονομικών μεταναστών και

σημαντική αύξηση της γυναικείας απασχόλησης, που οδήγησαν πρόσκαιρα σε αύξ

Πρόσφατα πετύχαμε μια αποκλιμάκωση στο ποσοστό της ανεργίας το 2003 στα

επίπεδα της ευρωζώνης, δηλαδή το 8,9%.

H γρήγορη ανάπτυξη επέτρεψε την ακόμη γρηγορότερη αύξηση των κοινωνικών

δαπανών. Οι κατά κεφαλήν πραγματικές κοινωνικές δαπάνες αυξήθηκαν στο διάστημα

1995-2002 κατά 55%, οδηγώντας σε ποσοστό κοινωνικών δαπανών στο ΑΕΠ όσο και

στην E.E. (27,3%).

Παράλληλα, οι πραγματικές αμοιβές ανά εργαζόμενο αυξήθηκαν κατά 21% στο

διάστημα 1994-2003 και η μέση σύνταξη κατά 27%, όταν στο διάστημα 1991-1993

μειώθηκαν κατά 7,5% και 11% αντίστοιχα. Αυτή η πολιτική ενισχύει επίσης την

περιφερειακή συνοχή και αύξησε τις κατά κεφαλήν αμυντικές δαπάνες για να

στηρίξουμε τη γεωπολιτική στρατηγική της χώρας μας».