Στα… αμπέλια του Μοσχάτου

«Δεν με νοιάζει που είμαι 72 χρόνων. Είμαι ευτυχισμένος που έζησα το

Μοσχάτο και την παραλία σε μία παρθένα κατάσταση». Ο κ. Αντώνης

Μιχαλοδημητράκης είναι απόγονος μίας από τις πρώτες οικογένειες που κατοίκησαν

στο Μοσχάτο.

Η οικογένειά του ήρθε από την Κρήτη στις αρχές του αιώνα, όταν στο Μοσχάτο

υπήρχαν ελάχιστα σπίτια και η περιοχή ήταν γεμάτη κτήματα. Πέρασε σχεδόν ένας

αιώνας από τότε και η αγροτική περιοχή μετετράπη σε μία σύγχρονη πόλη με

χιλιάδες κατοίκους. Η ιστορία του Μοσχάτου από το 1920 όταν πρωτοκατοικείται

έως το 1960 που άρχιζε να αλλάζει όψη και να θυμίζει πόλη, «ζωντανεύει» μέσα

από περίπου 50 παλιές φωτογραφίες που συγκέντρωσε ο δήμος.

Οι πρώτοι κάτοικοι του Μοσχάτου ασχολούνταν κυρίως με αγροτικές εργασίες, αφού

η περιοχή ήταν γεμάτη χωράφια. «Το Μοσχάτο ήταν αγροτική περιοχή. Σχεδόν όλοι

οι κάτοικοι ήταν αγρότες», λέει ο αντιδήμαρχος κ. Χρήστος Καζάλας, απόγονος

των πρώτων οικογενειών της περιοχής. Άλλωστε το Μοσχάτο λέγεται ότι έχει πάρει

το όνομά του από το μοσχάτο κρασί που έβγαζαν τα αμπέλια της περιοχής. Περί τα

μέσα του 1920 δημιουργούνται και τα πρώτα εμπορικά καταστήματα. Ένα από τα

πρώτα ήταν αυτό της οικογένειας Μιχαλοδημητράκη ­ δημιουργήθηκε το 1924 ­ που

πωλούσε οικοδομικά υλικά. Αργότερα, ιδρύονται και τα πρώτα καταστήματα

τροφίμων. Μετά το 1922 φθάνουν και στο Μοσχάτο πρόσφυγες από τη Μικρασία, οι

οποίοι θα αυξήσουν τον πληθυσμό της περιοχής.

Όσο για τις μεταφορές ανθρώπων και αγαθών, όπως και στις περισσότερες περιοχές

της Αθήνας εκείνη την εποχή, αυτές γίνονταν κυρίως με άλογα και κάρα. Πάντως,

το πρώτο ταξί έκανε την εμφάνισή του στο Μοσχάτο στις αρχές της δεκαετίας του

’40.

Μπορεί το Μοσχάτο να ήταν αγροτική περιοχή περίπου έως το 1960, αυτό όμως δεν

σημαίνει ότι οι κάτοικοί του δεν διασκέδαζαν. Ο κόσμος μαζευόταν στα σπίτια

και γλεντούσε. «Τότε δεν είχαμε πολλά πράγματα να κάνουμε. Μαζευόμασταν στα

σπίτια. Άλλωστε, λίγο πολύ, οι περισσότεροι ήμασταν συγγενείς», λέει ο κ.

Καζάλας, ενώ οι γυναίκες συνήθιζαν να συγκεντρώνονται στις αυλές των σπιτιών

και να ράβουν όλες μαζί. Και βέβαια συχνές ήταν οι εξορμήσεις στην παραλία για

κολύμπι ή ψάρεμα.

Παιχνίδια στον Ιλισό

Τα παιχνίδια των νεαρών του Μοσχάτου εκείνη την εποχή ήταν στα χωράφια ή με τα

ζώα, τις αγελάδες και τα άλογα. Ο κ. Καζάλας συχνά εξορμούσε στον ποταμό

Ιλισό, που για τα παιδιά αποτελούσε παιδότοπο. Τότε δεν υπήρχαν μολυσμένα

νερά. «Και τα δύο ποτάμια, ο Κηφισός και ο Ιλισός, ήταν πεντακάθαρα. Ήταν

εξοχή», επισημαίνει ο κ. Αντώνης Μιχαλοδημητράκης. Τα νερά των ποταμών ήταν

καθαρά, ωστόσο δημιουργούσαν προβλήματα όταν έβρεχε, όπως το 1955 όταν ο

Ιλισός έγινε αιτία να πλημμυρίσει μεγάλο τμήμα της πόλης.