Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) επιχειρούν σήμερα στη Νίκαια της

Γαλλίας να συμφωνήσουν πάνω σε μία νέα συνθήκη με τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις

που θα επιτρέψουν στην Ε.Ε. να διευρύνει σε 27 ή και 30 τα μέλη της.

Ουσιαστικά, οι πολιτικές ηγεσίες επιχειρούν να απαντήσουν σ’ ένα καίριο

ερώτημα: ποιο είναι το μέλλον της Ένωσης με την προοπτική διπλασιασμού του

αριθμού των μελών της; Θα μπορέσει η διευρυμένη Ένωση να μετεξελιχθεί σε

Πολιτική Ένωση ομοσπονδιακού χαρακτήρα, όπως προτείνουν οι J. Fischer, J.

Delors και άλλοι; Πρέπει η Ένωση να αποκτήσει σύνταγμα ανάλογο με αυτό των

εθνικών κρατών; Ποιο είναι το μέλλον του κοινοτικού προτύπου ολοκλήρωσης και

των υπερεθνικών θεσμών; Στα ερωτήματα αυτά θα δώσουν μόνο έμμεσες απαντήσεις

οι ηγέτες της Ένωσης.

Ορισμένες όμως απαντήσεις από μια άλλη, ακαδημαϊκή οπτική γωνία φιλοδοξεί να

δώσει μια σύντομη έκδοση τού γράφοντος που μόλις κυκλοφόρησε (βλέπε: Π.Κ.

Ιωακειμίδης, «Το Μέλλον της Ευρώπης. Η Προοπτική της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας

και η Ελλάδα», Αθήνα, εκδόσεις Ι. Σιδέρης). Κεντρική θέση της έκδοσης είναι

ότι η Ευρώπη θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε Πολιτική Ένωση. Η Ελλάδα έχει δε

κάθε συμφέρον να υποστηρίξει τη διαδικασία αυτή με στόχο τη συγκρότηση της

Πολιτικής Ένωσης σε ομοσπονδιακές βάσεις που θα σέβεται όμως το κοινοτικό

πρότυπο ολοκλήρωσης.

Υπάρχει όμως ένα βαθύτερο ερώτημα που απαιτεί απάντηση: ποια είναι η Ευρώπη

και ποια η ταυτότητά της πάνω στην οποία θα μπορούσε να οικοδομηθεί η Πολιτική

Ένωση; Στο κρίσιμο αυτό ερώτημα προσφέρει απαντήσεις το βιβλίο του καθηγητή

Γ.Β. Δερτιλή με τίτλο «Ευρώπη. Δύο δοκίμια και τρία σχόλια» (Αθήνα, εκδόσεις

Καστανιώτη). Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική έκδοση που προβληματίζει

σοβαρά. Όπως επισημαίνει ο Γ.Β. Δερτιλής, «για να είμαστε Ευρωπαίοι (…) θα

πρέπει να γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτή η λέξη, τι κοινό έχουμε μεταξύ μας,

(…), ποια είναι η ταυτότητά μας ως Ευρωπαίων ­ να έχουμε δηλαδή ένα είδος

αυτογνωσίας». Αυτή ακριβώς η αυτογνωσία φαίνεται να απουσιάζει ορισμένες

φορές…

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.