Ισότητα; Ποια ισότητα;

Στο 20% ανέρχεται η διαφορά στο ποσοστό απασχόλησης μεταξύ ανδρών και

γυναικών στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμα πιο αρνητική είναι η

εικόνα στις μεσογειακές χώρες (με εξαίρεση την Πορτογαλία), όπου το 1998 το

ποσοστό των εργαζομένων γυναικών δεν ξεπέρασε το 40%.

Σύμφωνα με συγκριτικά στοιχεία της European Labour Force Survey για το 1994

και το 1998, η χώρα μας έχει το τρίτο χαμηλότερο ποσοστό γυναικείας

απασχόλησης (40,3% το 1998), ενώ προηγούνται η Ισπανία και η Ιταλία. Και στις

τρεις μεσογειακές χώρες πάντως η διαφορά με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη ξεπερνά τις

δέκα ποσοστιαίες μονάδες για το 1998. Οι περισσότερες εργαζόμενες γυναίκες

ζουν στη Δανία (70,3%), τη Μεγάλη Βρετανία (63,2%), τη Σουηδία (66,4%) και τη

Φινλανδία (60,5%). Πάντως είναι γεγονός ότι σε όλες τις χώρες-μέλη της

Ευρωπαϊκής Ένωσης τα ποσοστά στη γυναικεία απασχόληση παρουσιάζουν αύξηση το

διάστημα από το 1994 έως το 1998.

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση που παρουσιάζεται στη συμμετοχή των γυναικών στα

κέντρα λήψεως πολιτικών αποφάσεων. Αν και από το 1984 και έπειτα η εκπροσώπηση

των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυξάνεται, ακόμα και σήμερα δεν ξεπερνά

το 30,2%. Και στην Επιτροπή, όμως, οι γυναίκες αποτελούν πολύ μικρή μειοψηφία,

κατέχουν δηλαδή μόλις το 2,8%. Έως το 1999 δεν υπήρχε καμία εκπρόσωπος του

γυναικείου φύλου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ενώ και στο Ελεγκτικό Συνέδριο

μετέχουν μόνο δύο. Σε όλες τις εθνικές κυβερνήσεις, με εξαίρεση τη Σουηδία, οι

γυναίκες είναι λιγότερες από τους άνδρες. Η συμμετοχή τους στα εθνικά

Κοινοβούλια των χωρών τους έφθασε το 1999 το 18,6% κατά μέσον όρο. Πάντως και

από τις υποψήφιες χώρες για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόνο στην Εσθονία, τη

Λιθουανία και τη Λετονία το ποσοστό των γυναικών στα εθνικά Κοινοβούλια

ξεπερνά το 15%.

Τα στοιχεία αυτά αποτελούν μέρος των συμπερασμάτων που βγήκαν από την εφαρμογή

του 4ου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δράσης για την Ισότητα των Φύλων και τα

οποία κατατέθηκαν από την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στο Συμβούλιο,

στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την

Επιτροπή των Περιφερειών. Σήμερα το μεσημέρι ξεκινά τις εργασίες του στο

ξενοδοχείο «Caravel» το Ευρωπαϊκό Συνέδριο με θέμα «Στρατηγικές για την

ισότητα των φύλων. Ευρώπη – Ελλάδα 1996-2005», που διοργανώνεται από το Κέντρο

Ερευνών για Θέματα Ισότητας. . Στο συνέδριο θα αποτιμηθούν οι δράσεις του 4ου

Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος(1996-2000) και θα παρουσιαστεί το 5ο Μεσοπρόθεσμο

Πρόγραμμα Κοινοτικής Δράσης για την Ισότητα που θα διαρκέσει έως το 2005.

Στην Ελλάδα

Το Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών «ΔΙΟΤΙΜΑ» μελέτησε την ισότητα

ευκαιριών των δύο φύλων, που προάγονται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Στην έρευνα εξετάσθηκε ο τραπεζικός, ο ασφαλιστικός και ο τουριστικός τομέας

στην Ελλάδα, την Ιταλία, τη Σουηδία και τη Μεγάλη Βρετανία. Και στους τρεις

τομείς, παρά το γεγονός ότι το σύνολο των απασχολουμένων γυναικών ήταν

ικανοποιητικό, ελάχιστη ήταν η γυναικεία εκπροσώπηση στα υψηλά κλιμάκια.

Οι γυναίκες μηχανικοί δείχνουν περισσότερο πρόθυμες να «αφιερώσουν τον εαυτό

τους» στην επιχείρηση που εργάζονται, σε αντίθεση με τους άνδρες οι οποίοι

μετακινούνται ευκολότερα προκειμένου να κατακτήσουν καλύτερες θέσεις. Μπορούν

να συνεργάζονται καλύτερα με τους άνδρες συναδέλφους τους από ό,τι εκείνοι με

τις γυναίκες. Αντίθετα, η έντονη γυναικεία συμπεριφορά και η προβολή των

γυναικείων χαρακτηριστικών μπορεί να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην

εξέλιξη της μηχανικού, αφού θεωρείται ένα επάγγελμα «ανδροπρεπές». Στην έρευνά

της η Ένωση Διπλωματούχων Ελληνίδων Μηχανικών έδειξε επίσης ότι οι γυναίκες

δεν θεωρούνται ικανά στελέχη στον τομέα των διαπραγματεύσεων, ενώ πιστεύεται

ότι δεν έχουν την ικανότητα να επιβληθούν σε ομάδες εργασίας που απαρτίζονται

από άνδρες.

Μόνον το 8% των γυναικών που εργάζονται ως δημοσιογράφοι στα ελληνικά Μέσα

Μαζικής Ενημέρωσης κατέχουν διευθυντικές θέσεις. Αντίθετα, γυναίκες και άνδρες

έχουν ίση εκπροσώπηση στον δημοσιογραφικό χώρο. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της

Ένωσης Ελλήνων Γυναικών στα ΜΜΕ, δεν «έχουν μέλλον» οι γυναίκες που είναι

παντρεμένες και κυρίως όσες έχουν παιδιά.