Αναζήτηση
|
|
Πέρα από τα πολιτικά λάθη υπάρχουν και οι ιδεολογικές χίμαιρες. Τα λάθη είναι
αναπόφευκτα κι όταν κάποιος διδάσκεται από αυτά, είναι και ωφέλιμα.Κατά
κάποιον τρόπο, τα λάθη είναι «πηγή σοφίας». Οι ιδεολογικές αγκυλώσεις,
αντίθετα, οδηγούν σε μόνιμη τύφλωση…
* Για παράδειγμα, μια σοβαρή ιδεολογική τύφλωση είναι η «βουλησιαρχία» αυτό
που πολλοί ονομάζουν βολονταρισμό. Πιστεύουμε ότι, αρκεί να επιθυμούμε κάτι
έντονα για να το επιτύχουμε, ανεξαρτήτως του αν μας το επιτρέπουν οι
εξωτερικές συνθήκες, οι συσχετισμοί δυνάμεων κ.λπ. Στη δεκαετία του ’80
πιστεύαμε ότι μπορούσαμε να επιβιώσουμε σε διάσταση με ολόκληρη τη Δύση, κι ας
ήμασταν γεωπολιτικά ενταγμένοι στη Δύση. Τώρα πιστεύουμε ότι αρκεί να θέλουμε
την ειρήνη με την Τουρκία, για να την επιτύχουμε. Τότε κάναμε λάθος. Και τώρα
κάνουμε παρόμοιο λάθος…
Η ειρήνη έχει μια ουσιώδη διαφορά από τον πόλεμο. Και τα δύο αφορούν τις
σχέσεις δύο χωρών (τουλάχιστον). Αλλά για να υπάρξει ειρήνη, πρέπει
απαραιτήτως να την επιθυμούν όλες οι πλευρές. Ενώ, τον πόλεμο αρκεί να τον
επιθυμεί μία μόνο πλευρά, για να ξεσπάσει.
Η ειρήνη δεν επιτυγχάνεται από όποιον την πιστεύει αφελώς σε πασιφιστικές
χίμαιρες περί «αδελφοσύνης και φιλίας των λαών», αλλά από όποιον είναι σε θέση
να αποτρέψει την επιθετικότητα του αντιπάλου του και να επιβάλει ισορροπία.
Εμείς αφήνουμε την ισορροπία ισχύος να ανατρέπεται συνεχώς εις βάρος μας. Κι
αυτό δεν φέρνει ειρήνη φέρνει πόλεμο και υποταγή.
* Η δεύτερη ιδεολογική τύφλωση από την οποία πάσχουμε, αφορά τη διόρθωση
προηγούμενων λαθών. Πιστεύουμε ότι αν κάνουμε το αντίθετο από ό,τι κάναμε
πριν, το επανορθώνουμε. Στην πολιτική, ωστόσο, πολύ συχνά το αντίθετο ενός
λάθους είναι επίσης λάθος! Παλαιότερα, προσπαθούσαμε να «ανταγωνιστούμε» την
εκάστοτε πολιτική των ΗΠΑ. Σήμερα, ευθυγραμμιζόμαστε πλήρως με την πολιτική
των ΗΠΑ. Και τότε και τώρα είμαστε ετεροκαθοριζόμενοι. Το ζητούμενο είναι να
ορίζουμε αυτοτελώς το εθνικό μας συμφέρον και να το προωθούμε ως «συμβατό» με
τα συμφέροντα των ισχυρών δυνάμεων.
* Τρίτη ιδεολογική ψευδαίσθηση: Πιστεύουμε ότι όλοι οι σύμμαχοί μας έχουν
«επιλέξει» την Τουρκία ως άξονα σταθερότητας και ισχύος για την περιοχή. Όμως
η Τουρκία είναι βαθύτατα αποσταθεροποιημένη εσωτερικά και δημιουργεί όλο και
περισσότερους εχθρούς σε όλο τον περίγυρό της και μέσα στην επικράτειά της. Αν
δει κανείς τον χάρτη, θα διαπιστώσει ότι η μόνη σταθερή χώρα, η μόνη σταθερή
δημοκρατία, η μόνη σύγχρονη οικονομία της περιοχής είναι η Ελλάδα. Γύρω μας
καταρρέουν καθεστώτα, ανατρέπονται κοινωνικές ισορροπίες, αφυπνίζονται
εθνικισμοί και φονταμενταλισμοί, διασταυρώνονται αλυτρωτισμοί και αναθεωρητισμοί.
Μακροχρόνια, η Ελλάδα είναι απαραίτητος συντελεστής ασφάλειας για ολόκληρη την
περιοχή. Μόνο που πριν πείσει τους άλλους, πρέπει να το πιστέψει η ίδια. Και
να υιοθετήσει πολιτική ισχύος. Σήμερα δεν υιοθετεί πολιτική ισχύος κι όσο
δεν το κάνει δεν «μετρά» στους υπολογισμούς ισχύος κανενός ούτε των συμμάχων
της (που «ποντάρουν» αναγκαστικά στην Τουρκία) ούτε των αντιπάλων της, που αποθρασύνονται…
*Τέταρτη ψευδαίσθηση: Πιστεύουμε ότι ο διάλογος μπορεί να λύσει όλα τα
προβλήματα. Ένας διάλογος «αεροστεγής», όπου δεν υπάρχουν αντίθετα συμφέροντα,
δεν υπάρχουν συσχετισμοί, δεν υπάρχουν επιδιώξεις κυριαρχίας, υπάρχουν μόνο
«καθαρά» επιχειρήματα, που διασταυρώνονται στον ορθολογικό κόσμο των ιδεών και
κερδίζει το «ορθότερο». Σε καμιά άλλη χώρα δεν έχουν τόση απήχηση τέτοια
ιδεαλιστικά παραληρήματα. Σε καμιά! Έχουν, όμως, στην Ελλάδα 25 αιώνες μετά
τον Θουκυδίδη! Στα πανεπιστήμια του εξωτερικού τον διδάσκουν ως «κατ’ εξοχήν
σύγχρονο». Στην Ελλάδα του «εκσυγχρονισμού» τον αγνοούμε…
Δεν μας τρομάζουν τόσο οι διπλωματικές κινήσεις της κυβέρνησης στα
Ελληνοτουρκικά. Στο κάτω κάτω, και λανθασμένες να είναι, μπορούν να διορθωθούν
στην πορεία. Μας τρομάζουν τα επιχειρήματα που επιστρατεύονται (όχι, κατ’
ανάγκην, από την ίδια την κυβέρνηση), για να τις δικαιολογήσουν. Διότι τα
επιχειρήματα αυτά αποκαλύπτουν επικίνδυνες ψευδαισθήσεις, που όχι μόνο
αποθρασύνουν τον αντίπαλό μας, αλλά ακυρώνουν τον πολιτισμό μας. Έναν
πολιτισμό που στηρίχθηκε σε προτάγματα ελευθερίας. Και τώρα υποκαθιστούμε την
ελευθερία με πλαστικά ιδεολογήματα «διαλόγου» και με βολονταριστικά
ιδεολογήματα πασιφισμού. Όπως καλύπτουμε το «Καλλιμάρμαρο» με πλαστικά
«προπύλαια» ρωμαϊκού κιτς…
Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης είναι δημοσιογράφος – οικονομολόγος
