ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ, ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ
ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ Ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΝΤΕΝ, ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΣ
ΤΙΣ ΑΠΛΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΓΕΝΙΚΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ
ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΙΡΑ ΤΟΥ
Οι Παράταιροι Εταίροι του Σωτήρη Βαλντέν αποτελούν συνέχεια ενός προηγούμενου έργου του, Ελλάδα και Ανατολικές Χώρες 1950-1967. Οικονομικές Σχέσεις και Πολιτική (1991). Αυτό το παλιό έργο του Βαλντέν ήταν ένα tour de force που δεν γνώρισε την ευρεία διάδοση που του άξιζε. Παίρνοντας ως αφετηρία τις οικονομικές σχέσεις Ελλάδαςανατολικών χωρών κατά την περίοδο 1950-67 προχωρούσε πέρα από αυτές και αναδείκνυε, ευθέως ή εμμέσως, τα προβλήματα μιας ολόκληρης εποχής.

Το νέο βιβλίο του Σωτήρη Βαλντέν είναι εξίσου ένα tour de force. Όλες οι προσιτές στον συγγραφέα πηγές αξιοποιούνται με υποδειγματική διεξοδικότητα. Παράλληλα, η προσοχή στην ιστορική λεπτομέρεια δεν συσκοτίζει τη συνολική εικόνα. Ο συνδυασμός λεπτομέρειας και στρατηγικής προοπτικής είναι ένα από τα χαρακτηριστικά που έχουν αναδείξει τον Βαλντέν στον κατ΄ εξοχήν ειδικό πάνω στα θέματα των Βαλκανίων.

Στο νέο βιβλίο όμως η έμφαση μετατοπίζεται. Οι εμπορικές και οικονομικές σχέσεις δεν εγκαταλείπονται, αλλά το κέντρο βάρους της αφήγησης εστιάζεται πλέον στο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο των σχέσεων χούντας και ανατολικών χωρών.

Ο Βαλντέν δεν ενδιαφέρεται να κάνει πολεμική ούτε στη χούντα ούτε στα κομμουνιστικά καθεστώτα. Τη χούντα την κατήγγειλε όταν ήταν η ώρα και την πολέμησε όταν η πράξη αυτή είχε κόστος. Τώρα ενδιαφέρεται να διακριβώσει τι ακριβώς έγινε και να εξηγήσει το γιατί έγινε. Η πολεμική δεν προσφέρεται για ένα τέτοιο εγχείρημα. Απλώς συσκοτίζει τα πράγματα.

Τα βασικά ερωτήματα που το βιβλίο επιχειρεί να απαντήσει είναι: α) Πώς εξελίχθηκαν οι σχέσεις της ελληνικής δικτατορίας με τα καθεστώτα του ανατολικού συνασπισμού και σε ποιον βαθμό η «ιδιομορφία» του χουντικού καθεστώτος επηρέασε τις σχέσεις αυτές; β) Η πολιτική της χούντας απέναντι στις ανατολικές χώρες αποτελούσε τομή ή συνέχεια της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής;

Η εξιστόρηση που περιλαμβάνεται στα δύο μέρη του βιβλίου διερευνά με πληρότητα τα ερωτήματα αυτά. Το πρώτο μέρος (κεφάλαια 2-5) ασχολείται με τη συνολική εικόνα: τις διακυμάνσεις των σχέσεων της Ελλάδας των συνταγματαρχών με τις ανατολικές χώρες ως σύνολο. Το δεύτερο μέρος (κεφάλαια 6-10) καταπιάνεται με τις σχέσεις της Ελλάδας ειδικά με τις βαλκανικές χώρες.