Ψηφιακή επιβίωση στο γραφείο

Στην πρώιμη εποχή του Internet, οι εταιρείες φρόντιζαν να μπλοκάρουν την πρόσβαση των εργαζομένων σε συγκεκριμένα sites. Οι απαγορεύσεις αφορούσαν κυρίως πορνογραφικού περιεχομένου ιστοσελίδες, αλλά και κάποιες που φιλοξενούσαν παιχνίδια. Η λογική ήταν πάντως κοινή: ο εργαζόμενος πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο παραγωγικός και να μη «χαζεύει» στο Internet από το γραφείο του. Τα πράγματα όμως άλλαξαν, η τεχνολογία έκανε άλματα τα τελευταία χρόνια και πλέον το να μπλοκάρει κανείς μόνο συγκεκριμένες ιστοσελίδες δεν αρκεί. Καθώς μάλιστα πολλές εταιρείες έχουν επιτρέψει στους εργαζόμενούς τους να φέρνουν τις δικές τους συσκευές στον χώρο εργασίας, τα πράγματα περιπλέκονται όλο και περισσότερο. Κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες, ακόμη και φορητοί υπολογιστές συνδέονται στο εταιρικό δίκτυο, αφού οι κάτοχοι τους νιώθουν πολύ πιο άνετα όταν δουλεύουν σε μια συσκευή με την οποία είναι περισσότερο εξοικειωμένοι. Αυτό σημαίνει όμως ταυτόχρονα ότι μπορούν να έχουν εγκαταστήσει σε αυτή όποια εφαρμογή θέλουν, ακόμη και αν αυτή δεν σχετίζεται άμεσα (ή καθόλου) με τη δουλειά.

Από την άλλη όμως, υπάρχουν και πολλές εφαρμογές που όντως προωθούν την παραγωγικότητα και είναι ουσιαστικά απαραίτητες για να μπορέσει να γίνει σωστά η δουλειά. Για παράδειγμα, το δημοφιλές Skype, είναι βασικό εργαλείο για μια επιτυχημένη τηλεδιάσκεψη, την ίδια στιγμή όμως μπορεί να τσακίσει τον παραγωγικό χρόνο εκείνων που το χρησιμοποιούν για να κάνουν chatting με φίλους και γνωστούς από το γραφείο τους.

Πάντως, ανά τον κόσμο, όπως προκύπτει από στοιχεία που συνέλεξε η εταιρεία Fiberlink, μελετώντας εκατοντάδες επιχειρήσεις, υπάρχει ήδη μια άτυπη λευκή και μια μαύρη λίστα εφαρμογών στις οποίες μπορούν ή δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση οι εργαζόμενοι. «Οι εταιρείες θέλουν να εξασφαλίσουν το μέγιστο της παραγωγικότητας των υπαλλήλων τους και αυτό εξηγεί το γιατί έχουν δημιουργήσει τη μαύρη λίστα των εφαρμογών», εξηγεί ο κ. Κρις Κλαρκ, πρόεδρος της Fiberling, για να προσθέσει ότι ένας ακόμη λόγος είναι ότι δεν θέλουν να χάσουν ή να εκθέσουν σε τρίτους ευαίσθητα εταιρικά δεδομένα.

Ετσι, αυτό που γίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις είναι να κλειδώνουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένες εφαρμογές, αλλά και ιστοτόπους μέσα από το εταιρικό δίκτυο WiFi. Αυτό σημαίνει ότι, ανεξάρτητα από τη συσκευή την οποία θα χρησιμοποιήσει κανείς για να μπει στο Internet, όσο και αν θέλει, η πρόσβαση σε συγκεκριμένες εφαρμογές ή ιστοσελίδες θα είναι κομμένη.

Οι γκρίζες ζώνες. Βέβαια, και εκεί υπάρχουν ακόμη αρκετές γκρίζες ζώνες, καθώς για παράδειγμα πολλές επιχειρήσεις επιτρέπουν την πρόσβαση στο twitter, όχι όμως στο facebook, παρά το γεγονός ότι και τα δύο ανήκουν στην ευρύτερη οικογένεια των κοινωνικών δικτύων.

Επίσης, πολλές εταιρείες δεν επιτρέπουν την πρόσβαση στην υπηρεσία Dropbox, που επιτρέπει το ανέβασμα και το κατέβασμα αρχείων, όχι τόσο γιατί η πράξη αυτή μειώνει την παραγωγικότητα, αλλά γιατί τίθενται σημαντικά ζητήματα ασφαλείας δεδομένων, αλλά και προστασίας των υποδομών από κακόβουλο λογισμικό.

Πάντως, στον αντίποδα όλων αυτών, και επειδή είναι πραγματικά δύσκολο να μπουν περιορισμοί στο Internet, οι εργαζόμενοι που πραγματικά θέλουν να έχουν πρόσβαση σε μπλοκαρισμένες ιστοσελίδες και υπηρεσίες μπορούν να το κάνουν, αρκεί να έχουν κάποιες γνώσεις σχετικά με τους υπολογιστές. Υπάρχουν μάλιστα και εξειδικευμένες ιστοσελίδες (proxy) που λειτουργούν ως κερκόπορτα προς δημοφιλή sites, όπως για παράδειγμα το facebook, επιτρέποντας πρόσβαση σε αυτά, παρά την όποια απαγόρευση.

Πέραν των τεχνικών ζητημάτων, ούτως ή άλλως ο έλεγχος των εφαρμογών και ο περιορισμός τους δεν είναι εύκολοι, ειδικά για τους νέους εργαζόμενους. Σε μια γενιά που έχει μεγαλώσει μέσα στα κοινωνικά δίκτυα, τις εφαρμογές και τα βιντεοπαιχνίδια, είναι αρκετά δύσκολο να τους στερήσει κανείς τις συνήθειες τους αυτές μέσα στο εργασιακό περιβάλλον, χωρίς να ρισκάρει την αρνητική επίδραση που θα έχει το γεγονός αυτός στη σχέση τους με την εταιρεία. Παράλληλα, η απαγόρευση προκαλεί αυτόματα συμπεριφορές αντίδρασης που προκύπτουν όταν μια αρχή δεν επιτρέπει την πρόσβαση σε κάτι. «Πλέον, το στοίχημα για τους εργαζόμενους γίνεται πώς θα καταφέρουν να παίζουν Angry Birsds και να κάνουν chat στο facebook εν ώρα εργασίας μόνο και μόνο επειδή απαγορεύεται», αναφέρει ο Andrea D’Antonio Castiello, καθηγητής σε ιταλικό πανεπιστήμιο και σύμβουλος επιχειρήσεων.