«Δεν ισχυρίζομαι ότι η Γραμματική δεν είναι από μόνη της ενδιαφέρουσα, αλλά

δεν υπάρχει μαρτυρία εδώ και 100 χρόνια που να δείχνει ότι υπάρχει ισχυρή

σχέση ανάμεσα στη διδασκαλία της και τη βελτίωση της συγγραφής», μας λέει ο

καθηγητής Richard Andrews του Πανεπιστημίου του York. Έχοντας όμως υπόψη τα

χαρακτηριστικά της δικής μας εκπαίδευσης, θα ήθελα να πω δυο λόγια για τον

καλύτερο σύμβουλο της «διδασκαλίας της συγγραφής»: τη χαρά της δημιουργίας.

Πριν πούμε ένα ανέκδοτο, θα μας ενδιέφερε να μάθουμε αν ο ακροατής το «ξέρει».

Και θα εγκαταλείπαμε αμέσως την ανακοίνωση ενός «νέου», αν καταλαβαίναμε ότι

απευθυνόμαστε σε ανθρώπους που το έχουν ήδη ακούσει. Δεν έχει νόημα να

συνεχίσουμε, θα σκεφτόμασταν. Κι όμως, για το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει,

φαίνεται, νόημα! Τα παιδιά, σε όλες τις βαθμίδες του, ιδιαίτερα στην ανώτατη

(με την εξαίρεση ίσως κάποιων Τμημάτων), δεν νιώθουν ποτέ σχεδόν την

ικανοποίηση ότι ανακοινώνουν, προφορικά ή γραπτά, κάτι που ο αποδέκτης αγνοεί.

Είναι σε μεγάλο βαθμό επίσημα καταδικασμένα να κάνουν ό,τι δεν θα κάνουν ποτέ

μάλλον στην υπόλοιπη ζωή τους: να υποβάλλουν πράγματα γνωστά προς διόρθωση. Κι

αυτό τους στερεί προκαταβολικά κάθε ευκαιρία, και γνήσιο κίνητρο, άσκησης σε

μιαν ιδιαίτερα απαιτητική δεξιότητα· ακριβώς αυτήν που θα περιμέναμε από τα

σχολεία να έχουν προ πολλού αναπτύξει για μια βασική, δική τους κατά πρώτο

λόγο, ανάγκη: τη σύνθεση κειμένου, προφορικού ή γραπτού. Τη γλώσσα θα τη

μιλήσουν και θα τη γράψουν (ακόμη πιο) αποτελεσματικά τα παιδιά μας, όχι όταν

από νωρίς τους μιλήσουμε, ή τα βάλουμε να μιλούν ή να γράφουν, για αυτήν, ή,

πολύ περισσότερο, για τις παλαιότερες φάσεις της. Αλλά όταν τη μιλήσουν και τη

γράψουν, για να μας πουν κάτι – διαφορετικό από τη γλώσσα – που το θεωρούν

«δικό» τους, και πληροφοριακά ενεργό. Τότε πράγματι θα νιώσουν την ανάγκη των

γλωσσικών υπηρεσιών, και θα τις καλλιεργήσουν.

LINK

Για βιβλία Γραμματικής, με κριτικές των Ελένης Καραντζόλα και Γιαννούλας

Γιαννουλοπούλου στο site του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας: http:

//www.komvos.edu.gr, στο λήμμα «περιοδικό».

Ο Γιάννης Βελούδης είναι καθηγητής Γλωσσολογίας στο Αριστοτέλειο

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης