Αναζήτηση
|
|
Η ιστορία των κοσμικών ακτίνων (της κοσμικής ακτινοβολίας) μοιάζει με μια
ρομαντική ιστορία της επιστημονικής έρευνας. Πριν από 60 χρόνια ο Γάλλος
φυσικός Pierre Auger, στο παρισινό του εργαστήρι, ανακάλυψε την ύπαρξη των
κοσμικών ακτίνων με ενέργεια δισεκατομμύρια φορές πολλαπλάσια των φυσικών
πηγών ενέργειας τού (τότε) πλανήτη.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ διευθυντής της Unesco μετά τον πόλεμο, ο Pierre Auger συνέβαλε
ουσιαστικά και στη δημιουργία του CERN (Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη
Σωματιδιακή Φυσική) που εδρεύει στη Γενεύη, από το οποίο και προέκυψε, κατά
μεγάλο μέρος, και το World Wide Web, γνωστότερο στα καθ’ ημάς ως Ίντερνετ. Το
CERN παραχώρησε την πατέντα (πούλησε τα πνευματικά δικαιώματα) σε ένα διεθνές
κονσόρτσιουμ, που άρχισε να την εμπορεύεται (την πατέντα), που δημιουργήθηκε
από τις ενδοεπικοινωνιακές ανάγκες των ερευνητών του, αφού το αντικείμενο της
εργασίας του CERN είναι η έρευνα και όχι η εμπορική εκμετάλλευση των
επιτευγμάτων του.
Τα δέκα τελευταία χρόνια το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (1980) κ. James Cronin
(γνωστότερος για τις επιστημονικές εργασίες του πάνω στους επιταχυντές),
εστίασε την έρευνά του πάνω στις κοσμικές ακτίνες, αφού το σύμπαν, διαπίστωσε,
λειτουργεί γι’ αυτές ως φυσικός επιταχυντής.
|
|
Μα έπρεπε να βρεθεί ο τρόπος να μετρηθούν. Η μικροκυματική ακτινοβολία και το
μαγνητικό πεδίο του σύμπαντος, λόγω Big Bang, προϋποθέτουν τη μελέτη της
«παρέκκλισης» των κοσμικών ακτίνων για να μπορέσει να μετρηθεί η κοσμική
ακτινοβολία που η πρακτική της εφαρμογή αρχίζει από τις αντανακλαστικές
επιστρώσεις στα γυαλιά ηλίου μέχρι την κινητή τηλεφωνία.
Έτσι αποφασίστηκε να δημιουργηθούν δύο διαπλανητικά παρατηρητήρια, ένα στο
Βόρειο και ένα στο Νότιο ημισφαίριο. Και εδώ ερχόμαστε στο «ψητό» και στον
λόγο ύπαρξης αυτού του σημειώματος:
Ο τόπος των παρατηρητηρίων επελέγη. Ένα στην Πολιτεία τής Utah στις Ηνωμένες
Πολιτείες της Αμερικής (Βορράς) και ένα στην επαρχία της Μεντόζα, στην
Αργεντινή (Νότος), εκτάσεως η κάθε μία 3.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. (Ο
λόγος της τεράστιας αυτής έκτασης οφείλεται στο γεγονός ότι δεν πέφτουν οι
κοσμικές ακτίνες κάθε ημέρα σ’ έναν τόπο. Δεν είναι νετρίνο ούτε νετρόνιο.
Άρα, για να υπάρξει αποτέλεσμα πρέπει η έκταση γης να είναι τεράστια).
Από τη μια η Αμερική, λοιπόν, από την άλλη η Αργεντινή με μερικά εκατομμύρια
δολάρια η καθεμιά (για την υποστήριξη του προγράμματος ήρθε αυτοπροσώπως στην
Unesco ο πρόεδρος της Αργεντινής κ. Κάρλος Μενέμ), έβαλαν στα σκαριά το Pierre
Auger Project. Με τη συμμετοχή φυσικά ερευνητών από 19 χώρες.
Στη φυσική έδρα του προγράμματος αυτού, την Unesco, τον περασμένο μήνα έγινε η
δεύτερη συνάντηση του Οικονομικού Διοικητικού Συμβουλίου. Από τη χώρα μας ήρθε
μόνον ως παρατηρητής (των υπό ίδρυση δύο «παρατηρητηρίων»), ο αναπληρωτής
καθηγητής του ΕΜΠ κ. Εμμανουήλ Φωκίτης, εκπροσωπώντας τους περίπου 20
ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με το Πρόγραμμα Pierre Auger (από τα
Πανεπιστήμια Κρήτης, ΕΜΠ και Δημόκριτο) και που οι εργασίες τους πάνω στα
οπτικά φίλτρα έχουν γίνει ασμένως αποδεκτές από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Ωστόσο, η συμμετοχή της Ελλάδας και στο Οικονομικό Διοικητικό Συμβούλιο (όπου
μεταξύ άλλων ευρωπαϊκών χωρών μετέχει και η Σλοβενία) δεν θα συνεπαγόταν, για
την ώρα τουλάχιστον, καμία οικονομική επιβάρυνση. Θα έδειχνε αντίθετα ότι και
εμείς πιστεύουμε στην τεχνολογία του μέλλοντος, μας αφορά και παίρνουμε ενεργό
μέρος στην προετοιμασία της, αφού διαθέτουμε και το κατάλληλο επιστημονικό δυναμικό.
«Με δεδομένο (λόγω της φύσης της συμφωνίας για οικονομική στήριξη) ότι όλα τα
όργανα που θα εγκατασταθούν στα παρατηρητήρια θα ανήκουν στη χώρα που τα
αγοράζει, τα πειραματικά δεδομένα από τα δύο παρατηρητήρια μέσω του Ίντερνετ,
θα δίνουν τη δυνατότητα στους Έλληνες καθηγητές και μεταπτυχιακούς φοιτητές να
κάνουν έρευνα υψηλότατης στάθμης (για χρονικό ορίζοντα 20 ετών).
Η συμμετοχή μας στο Πρόγραμμα Pierre Auger αναμένεται ότι μπορεί να ενισχύσει
τη θέση ελληνικών βιοτεχνιών και βιομηχανιών. Ήδη, οι Έλληνες ερευνητές έχουν
κάνει αίτηση από τον Ιανουάριο του 1998 στα πλαίσια ΕΠΕΤ ΙΙ σχετικά με την
κατασκευή ανιχνευτών και τη δημιουργία μικροσυσκευών που θα μετρούν με
μικροκύματα τις επιταχύνσεις. Γι’ αυτό και ζητείται κυρίως το ενδιαφέρον της
ΓΓΕΤ (Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας) για τη συμμετοχή στο
Οικονομικό Διοικητικό Συμβούλιο του Παρατηρητηρίου Pierre Auger, που δεν
δημιουργεί καμία, εκ προοιμίου, οικονομική δέσμευση».
Προσυπογράφουμε το αίτημα των ερευνητών και ευελπιστούμε ότι ο γενικός
γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Ανάπτυξης, κ. Φραγκούλης, θα
πάρει σύντομα την πρωτοβουλία της συμμετοχής τής χώρας μας στο πρόγραμμα αυτό
αφού δεν επιβαρύνεται με καμία πρόσθετη δαπάνη και να πάρει έτσι και ο
τόπος μας κάτι από την διεθνή «ακτινοβολία» που του ανήκει.
