Το ολόγιομο φεγγάρι του Δεκαπενταύγουστου, κόκκινο, σαν ματωμένο, πάνω από τα πεδία σκληρών μαχών μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων στη Μακεδονία, με ζητούμενο την προσάρτηση εδαφών, ήταν η πρώτη εικόνα στο γραμμένο το 1937 μυθιστόρημα «Τα Μυστικά του Βάλτου» της Πηνελόπης Δέλτα.

Δύο αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού, ο Τέλλος Αγρας και ο καπετάν Νικηφόρος, επισήμως, λόγω της συνθήκης που είχε υπογραφεί με τους Τούρκους (μιλάμε για εδάφη που ανήκαν ακόμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία), δεν μετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα, αλλά κατ’ ουσίαν ηγούνταν των αντάρτικων σωμάτων…

Οι άνθρωποι αυτής της εποχής, τους οποίους σκιαγράφησε με λέξεις η προγιαγιά του σημερινού Πρωθυπουργού, απαθανατίστηκαν και από τον φακό του φωτογράφου Λεωνίδα Παπάζογλου. Ενα μέρος του πολύτιμου ιστορικά αρχείου πορτρέτων του, φορέας της ιστορίας του Μακεδονικού Αγώνα, βγαίνει από τα κιτάπια του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης για να διαρθρωθεί ως ενότητα στην έκθεση «Φωτογραφικά πορτρέτα από την Καστοριά και την περιοχή της την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα», που ανοίγει σήμερα στο Πνευματικό Συνεδριακό Κέντρο Δροσοπηγής του Δήμου Κόνιτσας.