Στα 63 του πλέον, ο ρώσος πρωτοπόρος του εναλλακτικού τσίρκου και των θεαμάτων δρόμου παραμένει αειθαλής, υπερδραστήριος και απολύτως πεπεισμένος για την υπερβατική δύναμη των έργων του. Ο Βιάτσεσλαβ Ιβάνοβιτς Πολούνιν (σύμφωνα με τον ίδιο, το επίθετο του μεταφράζεται ως «απολλώνιος») θα βρίσκεται ξανά στη χώρα μας σε λίγες ημέρες για τις 14 συνολικά παραστάσεις του χιονισμένου σόου του, το οποίο περιλαμβάνει ακόμη και τη ρεαλιστική προσομοίωση μιας αληθινής χιονοθύελλας. Ενα τέταρτο του αιώνα συμπληρώνει η πορεία του πολυθεάματος αυτού, ενός από τα πιο επιτυχημένα τού εμπνευστή του «Καραβανιού της ειρήνης», μιας επικής πομπής παραστάσεων δρόμου ανά τον πλανήτη, και επίσης προέδρου της περίφημης Ακαδημίας των Ηλιθίων, θεσμού αφιερωμένου στην «ανασύσταση της καρναβαλικής κουλτούρας» αλλά και ψυχή της παράστασης «Alegria» του Cirque du Soleil. Φανατικός οπαδός τόσο του σουρεαλισμού όσο και της άδολης χαράς που μόνο τα παιδιά μπορούν να εκφράσουν, ο Πολούνιν κατασκευάζει ιδανικά θεάματα «για όλη την οικογένεια» προσφέροντας συγχρόνως –όπως μας είπε –και έναν «κωμικό διαλογισμό πάνω στη ζωή, στον θάνατο και στην ομορφιά του Σύμπαντος».

Σε περιόδους οικονομικής –αλλά και πολιτισμικής –κρίσης όπως αυτή που διανύουμε (ειδικά στη χώρα μας), μια παράσταση πολυθεάματος σαν το «Snowshow» μπορεί να φέρει όχι μόνο το χαμόγελο και την ανάταση αλλά να φτάσει και στην ουσία του ζητήματος, να επιστρέψουμε δηλαδή στις βαθιές, ουσιαστικές και σωτήριες ανάγκες και επιθυμίες μας. Πώς το αντιλαμβάνεστε αυτό και ποια «μέθοδο» χρησιμοποιείτε;

«Δύσκολα μπορεί κανείς να απαντήσει με μαθηματικούς όρους.Το θέατρο είναι μαγεία. Είναι μια ιδιαίτερη γλώσσα με διαφορετικά μηνύματα για τον καθένα, γι’ αυτό είναι πολύ δύσκολο να το εξηγήσει κάποιος με απλά λόγια. Θέλετε να μάθετε ποια είναι η δική μου μέθοδος, η δική μου συνταγή; Παίρνω στο σόου καλούς επαγγελματίες, οι οποίοι ταυτόχρονα είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι άνθρωποι. Οσο για την κρίση, θα σας πω τι πιστεύω: αν οι άνθρωποι έκαναν κάθε ημέρα απλά πράγματα, όπως να φτιάχνουν ψωμί το πρωίή να κάνουνο ένας τον άλλον να γελάει, δεν θα υπήρχε κρίση. Η κρίση είναι επακόλουθο του ότι οι άνθρωποι κάνουν περίπλοκα πράγματα, όπως το να μαθαίνουν στα παιδιά πως τα χρήματα φέρνουν άλλα χρήματα ή με το να κάνουν κάτι που δεν είναι στα χέρια τους αλλά εξαρτάται από κάποια άλλα χέρια, και αυτά τα «άλλα χέρια» το εκμεταλλεύονται με κάποιο τρόπο. Τα δύσκολα πράγματα φέρνουν δυσκολίες στη ζωή, τα απλά κάνουν τη ζωή απλή».

Μιλάτε για την ευτυχία σαν να πρόκειται για μια προδιάθεση, μια απόφαση…

«Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να είναι κάποιος ευτυχισμένος. Ενας από αυτούς είναι να γυρνάς στα παιδικά σου όνειρα και να προσπαθείς να τα πραγματοποιήσεις! Ετσι θα είσαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος! Εδώ στο «Snowshow» θέλω να τονίσω αυτό ακριβώς, δηλαδή το ότι αν ακολουθείς τα παιδικά σου όνειρα, αν είναι αυτά ο οδηγός σου στη ζωή, τότε ναι, θα είσαι ευτυχισμένος».

Για μια χώρα όπως η Ελλάδα, η ιδέα του χιονιού παραμένει εξωτική και μαγική. Το είχατε αυτό στο μυαλό σας πριν από τις παραστάσεις εδώ;

«Μα και βέβαια το έχουμε στο μυαλό μας! Και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μεταφέρουμε τη μαγεία της χιονοθύελλας με τον καλύτερο τρόπο. Εμείς, εξάλλου, επιδιώκουμε να πηγαίνουμε συχνά σε χώρες που δεν έχουν παγωνιά ή χιόνι (καθόλου ή σπάνια έστω). Μας αρέσει να πηγαίνουμε με αυτό το show στη Χαβάη, στην Αφρική και αλλού, δηλαδή σε ζεστές χώρες που δεν έχουν τέτοιες κλιματικές συνθήκες γιατί εκεί, πέρα από τη μαγεία, έχουμε και το θετικό της έκπληξης!»

Σε ποιες χώρες έχετε συναντήσει το ιδανικό κοινό και σε ποιες το πιο δύσκολο;

«Το καλύτερο κοινό για μας πιστεύω ότι βρίσκεται στη Ρωσία για τον απλό λόγο ότι είναι η πατρίδα του snowshow, γιατί αυτό βλέπετε είναι βγαλμένο από τη ρωσική λογοτεχνία και κουλτούρα. Η Αγγλία επίσης είναι χώρα με πολύ καλή ανταπόκριση. Ισως γιατί εκεί γεννήθηκε το music hall, ίσως και γιατί εκεί γράφτηκε το θαυμάσιο έργο «Η Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων». Πρόκειται για μια χώρα της οποίας οι άνθρωποιαντιλαμβάνονται πολύ καλά την έννοια του ιδιαίτερου χιούμορ. Το κοινό εκεί μας αρέσει, νιώθουμε πάντα ευπρόσδεκτοι. Υπάρχουν βέβαια και χώρες που οι συνήθειές τους διαφέρουν από τις δικές μας όπως το Βέλγιο ή η Πορτογαλία, όμως πάντα βρίσκουμε κάτι να δείξουμε ή αλλάζουμε κάποια πράγματα αν το απαιτεί το κοινό ώστε να πετυχαίνουμε να δημιουργείται δεσμός μεταξύ μας».

Το έργο σας ευνοεί τη διαδραστικότητα όχι μόνο στη σχέση του κοινού με την παράσταση αλλά και στην επαφή των θεατών μεταξύ τους. Με ποιους τρόπους ενισχύετε αυτή τη σχέση και πώς το εισπράττετε εσείς ως δημιουργός;

«Υπάρχουν κάποια στάδια προσέγγισης στη σχέση μας με το κοινό, όπως και σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Στην αρχή πλησιάζουμε κάποιον, αργότερα του πιάνουμε κουβέντα, βρίσκουμε κοινά σημεία, γινόμαστε φίλοι,πάμε για μια μπίρα ή για χορό.Ετσι γίνεται και στο show. Ερχομαι για παράδειγμα σεαυτήν τη χώρα και θέλω να γνωρίσω κάποιον από το κοινό, θέλω να γίνω φίλος του. Του απλώνω το χέρι μουλοιπόν και την ίδια στιγμή αρχίζει ένας «αναπάντεχος χαμός» γύρω μας, ευφορία και αναστάτωση επικρατούν στην αίθουσα και σταδιακά όλο το κοινό βρίσκεται να παίζει με μια τεράστια χιονόμπαλα!»

Αναμειγνύετε τόσo διαφορετικά είδη –θέατρο, καρναβάλι, υπερθέαμα, παντομίμα, performance art, γκαγκς του βωβού κινηματογράφου –αλλά και διαφορετικές παραδόσεις καλλιτεχνικής έκφρασης (Δύση, Ρωσία, Απω Ανατολή). Πώς τα συνδυάζετε όλα αυτά;

«Οταν δημιουργώ δεν σκέφτομαι τις διαφορέςανάμεσα στις τέχνες και στις παραδόσεις. Θέλω απλώς ο κόσμος να είναι ευτυχισμένος όταν παρακολουθεί το «Snowshow». Δανείζομαι τα πρωτοποριακά και τα πιο ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά μέσα, όποια και αν είναι αυτά, από κάθε είδος και φτιάχνω το δικό μου show. Ο στόχος είναι η χαρά!».

Συνήθως στις παραστάσεις σας οι ενήλικοι ανακαλύπτουν μέσα τους το παιδί. Μήπως όμως συμβαίνει και το αντίθετο –να ανακαλύπτουν δηλαδή τα παιδιά κάποια στοιχεία ενηλίκου;

«Νομίζω πως το show έχει τέτοια λεπτά και κρυφά νήματα που ενώνουν τις ψυχές των ανθρώπων. Τα παιδιά από την άλλη έχουν περιέργεια, δεν καταλαβαίνουν, ακόμαπαρατηρούν τους γονείς τους και εδώ τους βλέπουν να γελούν και να είναι ευτυχισμένοι, οπότε ψάχνουν να βρουν τι είναι αυτό που τους κάνει έτσι!Το Slava’s Snowshow έχει πολλές πλευρές. Για παράδειγμα, στη Μόσχα το show παρουσιάζεται 14 χρόνια στο ίδιο θέατρο. Ε, λοιπόν, συμβαίνει να έχουμε πολύ συχνά το ίδιο κοινό επειδή πολλοί θεατές δεν χορταίνουν την απόλαυση!»

Πώς αντιλαμβάνεστε την ιδέα του καρναβαλιού στον 21ο αιώνα; Ποια καρναβάλια σάς έχουν εντυπωσιάσει πιο πολύ από αυτά που έχετε δει;

«Βασικά είμαι ειδικός στα καρναβάλια, υπάρχουν ημέρες που δουλεύουμε πάνω σ’ αυτό το ρεπερτόριο. Πιστεύω πως το εντυπωσιακότερο καρναβάλι θα είναι το καρναβάλι του μέλλοντος. Θα είναι πολυδιάστατο, με μουσική, έργα τέχνης, καλλιτέχνες που θα μεταμορφώνονται, θα αλλάζουν ρόλους, όλα θα μπερδεύονται και θα γίνουν το καινούργιο φανταστικό καρναβάλι. Το καρναβάλι της ζωής μας, το καρναβάλι που διεγείρειόλες τις αισθήσεις και προξενεί πρωτόγνωρα αισθήματα».

Τις τελευταίες δεκαετίες, η ιδιότητα του κλόουν ως performer έχει αλλάξει. Υπάρχουν πλέον σε όλο τον κόσμο ειδικές σχολές. Πώς βλέπετε αυτή τη διαδικασία ειδίκευσης και εκπαίδευσης μιας ιδιοσυγκρασιακής και «αφηρημένης» τέχνης;

«Είμαι χαρούμενος που εμφανίστηκαν αυτές οι σχολές, που οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μάθουν πολλά πράγματα από τους επαγγελματίες και από μυθικούς καλλιτέχνες του χώρου μας. Η εξειδίκευση και οι σχολές θα βοηθήσουν τον υποψήφιο κλόουν που ώς τώρα είχε πολύ μικρό ρόλο στην «παράσταση» να μεγαλώσει και να βγει στον μεγάλο δρόμο της Τέχνης».

Εχει αναφερθεί ότι το «Snowshow» είναι ένα έργο σε εξέλιξη. Ποιες αλλαγές θα μπορούσε να περιμένει ο θεατής σε σχέση με την περσινή παράσταση;

«Ποτέ δεν ξέρω τι θα γίνει στο show, επειδή μπορεί να με επισκεφτεί ένας φίλος μου μουσικός, να με βάλει να ακούσω κάποια μελωδία ή έναςκαθηγητής που θα μου πει κάτι που δεν έχω ξανακούσει. Ολοι αυτοί μπορούν να με εμπνεύσουν και να αλλάξει όλο το show. Για παράδειγμα κάποτε, κατά την περίοδο των παραστάσεων, έτυχε να πεθάνει ένας μεγάλος ρώσοςκαλλιτέχνης. Ηταν λοιπόν για εμάς πολύ δύσκολο να παρουσιάσουμε ένα τόσο αστείο show σε αυτό το πένθιμο πλαίσιο, οπότε σκεφτήκαμε και κάναμε κάποιες αλλαγές που τελικά διαμόρφωσαν το show σε μια διαφορετική ατμόσφαιρα».