Τον δρόμο της επιστροφής στον τόπο όπου ανήκειστην Αθήνα και τη ζωφόρο του Παρθενώνα- βρήκε ύστερα από 321 χρόνια το κομψό μαρμάρινο κεφαλάκι σκαφηφόρου άνδρα
Από τα Μουσεία του Βατικανού όπου φυλασσόταν μέχρι χθες το μοναδικό αυτό γλυπτό, διαστάσεων 24Χ25 εκ., βρήκε και πάλι τη θέση του στη χαμένη λίθο V της βόρειας ζωφόρου, στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης. Επαναπατρισμός με ιδιαίτερη συμβολική σημασία που προσφέρει πλεονέκτημα στη διεκδίκηση του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο- δεδομένου πως η κεφαλή του σκαφηφόρου αγοράστηκε από το Βατικανό- ενώ αναμένεται το ίδιο ταξίδι να κάνει και ένα δεύτερο θραύσμα από τον Παρθενώνα: το κεφάλι ενός γενειοφόρου άνδρα από τη μετόπη 16 της νότιας πλευράς.

Μοναδικής αξίας το κεφαλάκι, καθώς δεν σώζεται άλλο, όπως εξήγησε ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανέγερσης Νέου Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής, ανήκε σε έναν ιματιοφόρο άνδρα που κουβαλούσε σκάφη (πιθανόν έναν αργυρό ή χάλκινο δίσκο) γεμάτη με γλυκίσματα και κηρήθρες- προσφορές στη θεά Αθηνά για τη γιορτή των Παναθηναίων.

Το πολύτιμο θραύσμα- το τρίτο που υποδέχεται το Νέο Μουσείο Ακρόπολης έπειτα από εκείνα του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και του Παλέρμου- εικάζεται πως είναι θύμα της έκρηξης του 1687 που προκλήθηκε από τα κανόνια του Βενετού Μοροζίνι. Στη συνέχεια βρέθηκε στα χέρια του εμπόρου αρχαιοτήτων Φραντσέσκο Αλεσαντρόνι, ο οποίος και το πούλησε το 1803 στον Πάπα, για να καταλήξει στο Μuseo Gregoriano Εtrusco της πόλης του Βατικανού, το οποίο λειτουργεί από το 1937.

Ιδιαιτέρως συμβολική είναι η σημασία του επαναπατρισμού, καθώς το μαρμάρινο θραύσμα που επεστράφη αγοράστηκε από το Βατικανό μαζί με ακόμη ένα από τα συνολικά τρία που διαθέτουν οι παπικές συλλογές. Η κίνηση αυτή δημιουργεί προηγούμενο και καταρρίπτει το επιχείρημα των Βρετανών που αρνούνται να επιστρέψουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα επειδή τα έχουν αγοράσει από τον λόρδο Έλγιν. Επισήμως το θραύσμα θα παραμείνει στην Ελλάδα για έναν χρόνο, σύμφωνα με τον ιταλικό αρχαιολογικό νόμο, αλλά πηγές του υπουργείου Πολιτισμού διαβεβαιώνουν πως ο δανεισμός θα ανανεώνεται. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι τώρα η επιστροφή της γενειοφόρου κεφαλής από τη μετόπη 16 της νότιας πλευράς του μνημείου- θέμα το οποίο στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού θεωρούν τετελεσμένο-, ενώ ακόμη δεν έχει τεθεί το ζήτημα του επαναπατρισμού του τρίτου θραύσματος των συλλογών του Βατικανού, το κεφάλι αλόγου του άρματος της Αθηνάς από το δυτικό αέτωμα.

Και παράδοση εικόνας


Και ενώ οι Βρετανοί εξακολουθούν να τηρούν σκληρή στάση για τα Γλυπτά, σήμερα παραδίδουν στην ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο εικόνα της Αποκαθήλωσης που χρονολογείται τον 14ο αιώνα και είχε κλαπεί από την ιερά μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Σερρών, το 1978. Η επιστροφή της εικόνας είναι αποτέλεσμα πενταετούς διεκδίκησης της ελληνικής πλευράς και θα παραδοθεί στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στις 19 Νοεμβρίου.