Ο νέος κορωνοϊός SARS-COV-2

Οι κορωνοϊοί είναι σημαντικοί παθογόνοι μικροοργανισμοί για τον άνθρωπο και τα ζώα. Στο τέλος του 2019 ένας νέος κορωνοϊός αναγνωρίστηκε ως αιτία περιστατικών με πνευμονία στην πόλη Wuhan της επαρχίας Hubei στην Κίνα. Η επέκτασή της ήταν ραγδαία στην Κίνα και στη συνέχεια διεσπάρη πρακτικά σε όλες τις ηπείρους. Είναι γνωστό ότι οι κορωνοϊοί προκαλούν συνήθως ήπιες νοσήσεις όπως το κοινό κρυολόγημα. Εξαίρεση των ήπιων νοσήσεων από κορωνοϊούς αποτέλεσαν οι επιδημίες του 2003 SARS και το 2012 MERS που όμως παρότι οδήγησαν σε βαριές νοσήσεις και θανάτους περιορίστηκαν και δεν προκάλεσαν στη συνέχεια επανεμφανίσεις.

Ο νέος κορωνοϊός με την ονομασία SARS-COV-2 παρουσιάζει εύκολη μετάδοση με σταγονίδια από τον βήχα ή φτέρνισμα αλλά και με επαφή με μολυσμένες επιφάνειες. Η διάγνωση γίνεται σε πιστοποιημένα εργαστήρια με την εξέταση PCR για τον ιό SARS-COV-2. Προς το παρόν τα γρήγορα τεστ δεν είναι πιστοποιημένα. Οπωσδήποτε έλεγχος για λοίμωξη από τον ιό γίνεται σε ασθενή που εμφανίζει οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού και ένα από τα παρακάτω:  α. στενή επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον κορωνοϊό ή β. ιστορικό ταξιδιού σε χώρες που υπάρχει σημαντική μετάδοση στην κοινότητα. Ο ορισμός για τον έλεγχο αυτό ενδέχεται σύντομα να αλλάξει.

Η μολυσματικότητα είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτή της εποχικής γρίπης και υπολογίζεται ότι κάθε ένας που είναι μολυσμένος μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε πάνω από 3 άλλα άτομα. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα φαίνεται να έχει θνητότητα περίπου 2%. Είναι σημαντικό να λεχθεί ότι η θνητότητα αυξάνει σημαντικά σε άτομα 3^ης- 4^ης ηλικίας και σε ευπαθείς ομάδες όπως οι έχοντες χρόνια νοσήματα (καρδιακή, αναπνευστική κ.λπ. ανεπάρκεια) και οι ανοσοκατασταλμένοι.

Η παγκόσμια κοινότητα αντέδρασε με προσπάθειες αρχικά περιχαράκωσης της επιδημίας και στη συνέχεια με μετριασμό των μολύνσεων. Από ό,τι φαίνεται, τα μέχρι τώρα συνεχιζόμενα μέτρα περιορισμού της επέκτασης δεν είναι τόσο δραστικά όσο υπολογίζαμε και έτσι η επέκταση της επιδημίας συνεχίζεται. Η πρόβλεψη είναι ότι περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν ο ιός αυτός να παραμείνει ως αίτιο αναπνευστικών λοιμώξεων και να επανεμφανίζεται όπως η εποχική γρίπη.

Τα μέτρα πρόληψης αφορούν την ατομική υγιεινή κυρίως με το επιμελές και τακτικό πλύσιμο χεριών, προστασία του βήχα ή φτερνίσματος και προσπάθεια να μην αγγίζουμε τα μάτια και το στόμα μας. Συστήνεται επίσης σε ευπαθείς ομάδες να αποφεύγουν τον συγχρωτισμό και τα ταξίδια στο εξωτερικό κατά το δυνατόν. Λόγω της εύκολης μετάδοσης στους χώρους παροχής υγείας όπως τα νοσοκομεία συστήνεται να ελαχιστοποιηθεί το επισκεπτήριο, ενώ σε ήπιες νοσήσεις με συμπτώματα από το αναπνευστικό παραμονή σπίτι για αποθεραπεία.

Φυσικά, αν επιδεινωθεί η υγεία του παραμένοντος στο σπίτι ασθενούς πρέπει να επικοινωνήσει με τον γιατρό του και την ειδική τηλεφωνική γραμμή του ΕΟΔΥΥ 210-5212054. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει αποδεδειγμένη δραστική θεραπεία, όμως φαίνεται μάλλον να έχουν κάποια δράση υπάρχοντα φάρμακα για θεραπεία άλλων παθήσεων όπως το AIDS (αναστολείς πρωτεασών-KALETRA) και την ελονοσία (χλωροκίνη). Πολλά υποσχόμενο φάρμακο που δοκιμάζεται είναι η ρεδεμσιβίρη. Αρκετά ακόμη φάρμακα δοκιμάζονται παγκοσμίως. Το εμβόλιο θα χρειαστεί το λιγότερο 10 μήνες αν ολοκληρωθούν επιτυχώς οι μελέτες που διεξάγονται αυτήν τη χρονική περίοδο. Πάνω από όλα χρειάζεται ψυχραιμία και τήρηση των οδηγιών που εκδίδονται από τους επίσημους κρατικούς οργανισμούς κάθε χώρας και επικαιροποιούνται συχνά.

Ο Παναγιώτης Γαργαλιάνος- Κακολύρης είναι παθολόγος -λοιμωξιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων