Μετά την Αθήνα, η Σάρτζα

Κι όμως, η Σεχραζάτ δεν είχε πει την τελευταία της κουβέντα στις «Χίλιες και μία νύχτες». Ή τουλάχιστον αυτή είναι η κεντρική ιδέα στις εκδηλώσεις της Σάρτζα, η οποία συνεχίζει το 2019 τον θεσμό της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από την Αθήνα. Το μήνυμα στην εναρκτήρια βραδινή εκδήλωση της 23ης Απριλίου ήταν απλό (ώς απλοϊκό, αν και κάτι τέτοιο δεν αντιτίθεται στον σχεδιασμό των επικεφαλής): «Το τέλος ενός βιβλίου είναι ανοιχτό – συνεχίστε να γράφετε τη δική σας ιστορία». Για να αποδοθεί ένα τέτοιο μήνυμα χρειάστηκε μια πολυεθνική ομάδα 537 καλλιτεχνών από 25 χώρες (κυρίως ακροβατών και μουσικών), μια φιλαρμονική ορχήστρα, καταιγισμός από βιντεοπροβολές, ακροβατικά ακριβείας, τραμπολίνα και ένα… άλογο, που έφερε επί σκηνής έναν από τους ήρωες. Η υπόθεση στην παράσταση που παρακολουθήσαμε στη Σάρτζα – «1.000 + 1 νύχτες: το τελευταίο κεφάλαιο» – ήθελε τα τρία παιδιά της Σεχραζάτ, τη Φεϊρούζ, τον Καντέρ και τον Αμίν, να αναζητούν σε διάφορα σημεία του ορίζοντα τα τρία πολυτιμότερα αντικείμενα του κόσμου: ένα δοχείο με μελάνι, ένα φτερό και ένα βιβλίο. Η εικονογραφία, πάλι, βασιζόταν στην ανάγκη για εντυπωσιακό θέαμα, αναγνωρίσιμες φολκλόρ φιγούρες (το τζίνι έμοιαζε με τον Ξέρξη στους κινηματογραφικούς «300») και κιτς αισθητική – αποδεκτή χωρίς ενστάσεις από τους θεατές που ζητωκραύγαζαν στο αμφιθέατρο Al Majaz της Σάρτζα μετά το τέλος της παράστασης. Λίγη σημασία, λοιπόν, έχει το γεγονός ότι ακριβώς την προηγούμενη ημέρα ο Φιλίπ Σκαφ, γενικός διευθυντής της παραγωγής, διαβεβαίωνε την πολυεθνική ομάδα δημοσιογράφων (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Αυστραλία, Πακιστάν, Κίνα, Νότια Αφρική, Ρωσία, Κόσοβο, Βραζιλία, Μαλαισία) ότι απέφυγε ακριβώς το φολκλορικό στοιχείο κατά τη «συναρμολόγηση» της παράστασης: «Οι θρυλικές ιστορίες και οι θρυλικοί χαρακτήρες απαιτούν ένα εντυπωσιακό μείγμα σκηνικής δράσης και βιντεοπροβολών. Αλλά και όσον αφορά τη μουσική, είχα κι εκεί κατά νου έναν συνδυασμό κλασικής, αραβικής και παγκόσμιας μουσικής, τον οποίο να αποδίδει μια φιλαρμονική ορχήστρα που οι θεατές θα έβλεπαν μπροστά τους σε όλη τη διάρκεια της βραδιάς».