Διαβάζω και προσπαθώ να οπτικοποιήσω την είδηση: Τσίπρας, Φλαμπουράρης, Τσακαλώτος, Δραγασάκης συσκέπτονται για το πώς θα αντιμετωπίσουν το κραχ των τραπεζικών μετοχών. Ο αρμόδιος για τις τράπεζες, διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας δεν συμμετέχει επειδή δεν κλήθηκε.

Ο Πρωθυπουργός και τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη είχαν πριν από λίγα χρόνια ως προμετωπίδα τους το «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη». Τώρα καλούνται να αποφασίσουν για το πώς θα σώσουν τις τράπεζες. Η ετυμηγορία τους απλή και ξεκάθαρη. Φταίνε ο Μητσοτάκης, η Νέα Δημοκρατία και οι κερδοσκόποι. Ο ορισμός του γκροτέσκου.

Αθέλητα ήρθε μπροστά μου μια παρόμοια σκηνή από την ταινία «Ο θάνατος του Στάλιν» που προβλήθηκε πρόσφατα στις κινηματογραφικές αίθουσες. Ο Μαλένκοφ, ο Μπέρια, ο Χρουστσόφ, ο Γκαγκάνοβιτς, ο Μολότοφ γύρω από το πτώμα του Στάλιν διαβουλεύονται και συνωμοτούν για την επόμενη ημέρα.

Δύο είναι τα κεντρικά χαρακτηριστικά που κάνουν αυτές τις τραγελαφικές σκηνές να μοιάζουν τόσο πολύ: η ιδεοληψία και η ασχετοσύνη. Ο συνδυασμός τους παράγει τη γελοιότητα, έτσι όπως την έχει περιγράψει ο Μίλαν Κούντερα στο «Αστείο», όπου αναλύει το κιτς του ολοκληρωτισμού.

Αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε λίγο παραπάνω με το στοιχείο του γελοίου που έχει εισαχθεί στην πολιτική μας ζωή από τον λόγο και την πράξη των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ο υπεύθυνος για την εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών Αλέκος Φλαμπουράρης έχει διαπρέψει στο είδος με τις κατά καιρούς δηλώσεις του, όπως η ρήση ότι το χρέος της Ευρώπης είναι αέρας, «γι’ αυτό και εμείς θα τους πληρώσουμε με αέρα», ή η διαβεβαίωση ότι «από τον Αύγουστο η λιτότητα θα αντικαθίσταται με αναπτυξιακές πολιτικές». Πρόκειται για την εκλαΐκευση της γελοίας θεωρίας του «ελατηρίου» η οποία διακινήθηκε, και μετά ξεχάστηκε, από τον Αλέξη Τσίπρα τον Σεπτέμβριο του 2016, όταν δήλωνε ότι «μια οικονομία η οποία έχει συμπιεστεί επτά χρόνια με τόσο έντονο ρυθμό, σε τόσο έντονο βαθμό, θα έχει, όπως λένε και οι οικονομολόγοι, rebound. Θα υπάρξει ανάπτυξη το 2017, μεγάλη». Χάριν πληρότητας, αξίζει να αναφέρουμε ότι ο κυβερνητικός εταίρος Πάνος Καμμένος είναι η επιτομή, ο ορισμός του γελοίου.

Το γελοίο διεκδικεί ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Εχει εισχωρήσει στη ζωή μας και διεκδικεί την κανονικότητα. Αποδομεί τη χώρα και την ύπαρξή μας. Πώς το αντιμετωπίζουμε; Δεν βρίσκω άλλον τρόπο από εκείνον που περιγράφει ο Ραμόν στη «Γιορτή της ασημαντότητας» του Μίλαν Κούντερα:

«Καταλάβαμε από καιρό ότι δεν είναι πια δυνατόν να ανατρέψουμε τον κόσμο, ούτε να τον ξαναφτιάξουμε, ούτε να σταματήσουμε την πορεία του προς τα μπρος. Μόνο μια μορφή αντίστασης ήταν εφικτή: Να μην τον παίρνουμε στα σοβαρά».

Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι εκδότης και συγγραφέας