Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να επαναφέρει κυρώσεις κατά του Ιράν, ως απάντηση στη συνεχιζόμενη μη συμμόρφωση της Τεχεράνης με τη συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα (JCPoA) του 2015.

  • Το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε την εκ νέου επιβολή κυρώσεων κατά του Ιράν, λόγω παραβάσεων στη συμφωνία JCPoA.
  • Η απόφαση ακολουθεί την ενεργοποίηση του μηχανισμού snapback από τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
  • Οι κυρώσεις στοχεύουν εταιρείες, οντότητες και άτομα που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στο πυρηνικό πρόγραμμα ή στην ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.
  • Η ΕΕ δεσμεύει εκ νέου τα περιουσιακά στοιχεία της ιρανικής κεντρικής τράπεζας και μεγάλων εμπορικών τραπεζών.
  • Επιβάλλονται απαγορεύσεις σε εξαγωγές, εισαγωγές και μεταφορές στρατηγικών αγαθών και πρώτων υλών, καθώς και σε υπηρεσίες σχετικές με το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα πετροχημικά προϊόντα.
  • Περιοριστικά μέτρα επιβάλλονται και στον μεταφορικό τομέα, με απαγορεύσεις πρόσβασης και συντήρησης για ιρανικά εμπορευματικά αεροσκάφη και σκάφη.
  • Η διαδικασία snapback ενεργοποιήθηκε μετά από διαπιστωμένη μη συμμόρφωση του Ιράν και απουσία νέου ψηφίσματος του ΟΗΕ.

Πιο αναλυτικά

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επανέρχονται οι κυρώσεις κατά του Ιράν λόγω της συνεχιζόμενης μη συμμόρφωσης της χώρας με τις δεσμεύσεις της που απορρέουν από την πυρηνική συμφωνία του 2015 (Joint Comprehensive Plan of Action – JCPoA).

Η απόφαση ακολούθησε την ενεργοποίηση του μηχανισμού snapback στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ από τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς οι τρεις χώρες διαπίστωσαν ότι το Ιράν δεν τηρούσε σημαντικές υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της συμφωνίας.

Οι κυρώσεις της ΕΕ εστιάζουν σε εταιρείες, οργανισμούς και άτομα που συνδέονται με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ή την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων. Τα μέτρα περιλαμβάνουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και απαγορεύσεις στη διάθεση κεφαλαίων.

Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, δεσμεύονται ξανά τα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Ιράν καθώς και μεγάλων εμπορικών τραπεζών της χώρας.

Οι κυρώσεις στο εμπόριο περιλαμβάνουν απαγόρευση εξαγωγής όπλων, μεταφοράς ειδών, αγαθών και τεχνολογίας που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα ή τους βαλλιστικούς πυραύλους. Επιπλέον, απαγορεύονται οι εισαγωγές, η αγορά και μεταφορά ιρανικού αργού πετρελαίου, φυσικού αερίου, πετροχημικών προϊόντων και σχετικών υπηρεσιών.

Στον τομέα των μεταφορών, η ΕΕ επιβάλλει περιορισμούς στην πρόσβαση ιρανικών εμπορευματικών πτήσεων σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια, καθώς και στην παροχή υπηρεσιών συντήρησης σε εμπορευματικά αεροσκάφη ή σκάφη που ενδέχεται να μεταφέρουν απαγορευμένα υλικά και αγαθά.

Υπενθυμίζεται ότι στις 28 Αυγούστου 2025, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως το Ιράν δεν εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις του, ενεργοποιώντας τον μηχανισμό snapback που οδηγεί στην αυτόματη επαναφορά των κυρώσεων μετά από 30 ημέρες, εάν δεν υπάρξει νέο ψήφισμα του ΟΗΕ. Στις 29 Αυγούστου, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ μαζί με τη Γαλλία και τη Γερμανία ζήτησαν επισήμως την επαναφορά των ευρωπαϊκών κυρώσεων που είχαν ανασταλεί ή τερματιστεί. Ελλείψει σχετικού ψηφίσματος του ΟΗΕ έως τις 17 Σεπτεμβρίου 2025, το καθεστώς κυρώσεων επιβάλλεται εκ νέου