Το άνοιγμα των σχολείων και των βρεφονηπιακών σταθμών μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων και εν μέσω της ήδη αυξημένης νοσηρότητας που καταγράφεται στην κοινότητα δημιουργεί προβληματισμό για την πιθανότητα της περαιτέρω κλιμάκωσης των ιώσεων. Συνεπώς ποια είναι τα μέτρα προστασίας που πρέπει να λάβουν μικροί και μεγάλοι; Και ποια τα συμπτώματα που θα πρέπει να μας οδηγήσουν στο να παραμείνουμε σπίτι ή να αναζητήσουμε ιατρική βοήθεια;

Οπως σημειώνει στο ένθετο «Υγεία» η Αννα Παρδάλη, παιδίατρος, MSc Αναπτυξιακή και Εφηβική Υγεία και αντιπρόεδρος της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, οι ιώσεις που κυρίως μας απασχολούν την τρέχουσα περίοδο είναι αυτές του αναπνευστικού – όπως η γρίπη, η λοίμωξη COVID-19, η λοίμωξη με RSV που προκαλεί βρογχίτιδες, αναπνευστική δυσχέρεια και πνευμονίες κυρίως στα μικρά παιδιά και βρέφη και ο στρεπτόκοκκος.

Η λίστα όμως δεν σταματά εδώ: «Την πανσπερμία των λοιμώξεων του αναπνευστικού συμπληρώνουν οι λαρυγγίτιδες, οι αμυγδαλίτιδες, οι ωτίτιδες, αλλά και άλλες λοιμώξεις όπως οι γαστρεντερίτιδες, λοιμώξεις από εντεροϊό και αδενοϊό που συχνά διακρίνονται από υψηλό πυρετό, κακουχία και ποικιλία συμπτωμάτων».  Επειτα η ειδικός στο κείμενο που ακολουθεί δίνει χρήσιμες οδηγίες προς τους γονείς, καθώς εν μέσω έξαρσης η επιστροφή στο σχολείο αποτελεί… πρόκληση.

Τι να προσέχουν οι γονείς

Οι γονείς, ιδιαίτερα των πιο μικρών παιδιών της προσχολικής ηλικίας, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για την πιθανότητα να αυξηθεί η συχνότητα με την οποία η μια ίωση θα διαδέχεται την άλλη, προειδοποιεί η κυρία Παρδάλη.

«Με ψυχραιμία, καθώς βρισκόμαστε στην καρδιά του χειμώνα, και όπως άλλωστε όλα τα χρόνια τέτοια εποχή αναμένεται έξαρση λοιμώξεων, οι γονείς πρέπει να συνεργάζονται με τον παιδίατρό τους ακολουθώντας τις οδηγίες του» συμπληρώνει.

Και σημειώνει πως ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα μωρά και τα βρέφη, διότι συχνά τα συμπτώματα είναι πιο άτυπα. «Παραδείγματος χάριν, δεν τρώνε, κλαίνε με υψίσυχνο κλάμα ή ακόμη πιο ανησυχητικό σημάδι είναι όταν είναι νωθρά και υπναλέα, έχουν κακό χρώμα, είναι δηλαδή ωχρά ή κυανωτικά, αναπνέουν με δυσκολία, κάνουν εμέτους, εμφανίζουν εξανθήματα, σημεία και συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν μια σοβαρή απειλή από νόσο».  Σε κάθε περίπτωση πάντως τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα είναι εξίσου ανησυχητικά για όλες τις ηλικίες των παιδιών και πρέπει οι γονείς να τα αξιολογούν μαζί με τον παιδίατρό τους.

«Οι γονείς στέκονται τρομαγμένοι σε θλιβερά πλην όμως εξαιρετικά σπάνια και ακραία επεισόδια που απειλείται ή και χάνεται η ζωή ενός παιδιού από λοιμώξεις όπως από τον στρεπτόκοκκο τον τελευταίο χρόνο ή από ηπατίτιδα από αδενοϊό, όπως θα θυμόμαστε, τον περασμένο χρόνο. Η μελέτη από την ιατρική κοινότητα αυτών των φαινομένων με την τραγική κατάληξη δεν ερμηνεύτηκε ως εμφάνιση κάποιων νέων επιθετικών στελεχών αλλά ως μια ακραία και εξαιρετικά σπάνια έκφραση των ίδιων γνωστών έως τώρα ιών και μικροβίων σαν αποτέλεσμα της προσαρμογής στη μετά COVID-19 εποχή με το αδρανοποιημένο από τη μη έκθεση σε λοιμώξεις ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών λόγω των μέτρων της πανδημίας» σημειώνει η κυρία Παρδάλη, απαντώντας στην ανησυχία των γονέων.  Και συνεχίζει: «Οσο όμως και αν τα θλιβερά αυτά περιστατικά αριθμούν εξαιρετικά σπάνια μπροστά στον τεράστιο αριθμό των παιδιών που νοσούν από το ίδιο νόσημα, π.χ. από τον στρεπτόκοκκο, ο οποίος κατά κανόνα διαδράμει με ομαλή εξέλιξη και πλήρη ίαση, δεν παύουν να ανησυχούν τους γονείς και τους παιδίατρους καθώς η ζωή και η υγεία του κάθε παιδιού είναι πολύτιμες».

Τι να προσέχουν τα παιδιά

Τα παιδιά με την καθοδήγηση των γονιών τους πρέπει εκτός από το να τηρούν τους κλασικούς κανόνες υγιεινής (όπως το τακτικό πλύσιμο των χεριών), να μην ξεχνούν το κλασικό τρίπτυχο: σωστή διατροφή (π.χ. καλό πρωινό, με έμφαση στη διατήρηση του σωστού βάρους), τακτική άσκηση, ικανοποιητικό ύπνο. Και αυτό διότι οι καλές συνήθεις ενισχύουν το ανοσοποιητικό τους απέναντι στις λοιμώξεις.

Τι να προσέχουν οι ευάλωτοι ενήλικες

Εκκληση απευθύνουν οι επιστήμονες για τον εμβολιασμό, έστω και εν μέσω έξαρσης, των ενηλίκων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες έναντι της εποχικής γρίπης και του κορωνοϊού.

Και αυτό διότι τα δεδομένα μαρτυρούν έξαρση του SARS-CoV-2 έως τα τέλη Ιανουαρίου, ενώ σε ό,τι αφορά την εποχική γρίπη, η κυκλοφορία της αναμένεται να συνεχιστεί για τους επόμενους δύο μήνες (δηλαδή Φεβρουάριο και Μάρτιο).

Επιπρόσθετα, τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων απηύθυναν πρόσφατα ισχυρή σύσταση για τη χρήση μάσκας σε χώρους με υψηλό συγχρωτισμό, όπως είναι για παράδειγμα τα ΜΜΜ, καθώς και μεταξύ άλλων το άνοιγμα των σχολείων θα… ανοίξει παράλληλα και νέους δρόμους μετάδοσης των αναπνευστικών ιών. Και προσθέτουν πως στην περίπτωση που οι ενήλικες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο επιπλοκών εκδηλώσουν ύποπτα συμπτώματα είναι κρίσιμο να υποβληθούν άμεσα σε τεστ ώστε να λάβουν όσο το δυνατόν ταχύτερα αντι-ιική θεραπεία (τόσο για τη γρίπη όσο και για τη λοίμωξη COVID-19) σε περίπτωση που το αποτέλεσμα προκύψει θετικό.