Ο μόνος τομέας της κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα που ήταν πάνω από τα μέσα επίπεδα της Ευρώπης στην περίοδο της Μεταπολίτευσης ήταν ο τομέας των συντάξεων, τον οποίο το πολιτικό σύστημα εκμεταλλεύτηκε για προσπορισμό εκλογικών οφελών. Με αποκορύφωμα τις πρόωρες συντάξεις (από ηλικίες 50 – 65 ετών), που κοστίζουν ετησίως 6 δισεκατομμύρια ευρώ. Ακόμα και μετά την λαίλαπα των μνημονίων, οι πρόωρες συντάξεις παραμένουν στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, όπως δείχνουν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Κανένας δεν πρότεινε την κατάργησή τους, ώστε να βρεθούν οι πόροι για την αύξηση των συντάξεων των κανονικών συνταξιούχων (άνω των 65 ετών).

Στους άλλους τομείς κοινωνικής πολιτικής (υγεία, εκπαίδευση, μακροχρόνιες φροντίδες υγείας) οι επιδόσεις της Ελλάδας είναι πολύ κατώτερες του μέσου επιπέδου στην Ευρώπη. Στον τομέα της υγείας, οι σχετικοί δείκτες ικανοποίησης των χρηστών μας κατατάσσουν στην τελευταία θέση στην Ευρώπη, ενώ το 40% των συνολικών δαπανών υγείας  πληρώνουν οι πολίτες από την τσέπη τους. Στην μακροχρόνια φροντίδα υγείας, το 90% των δαπανών φέρουν οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι.

Ο τομέας της εκπαίδευσης των νέων γενεών θα έχει την μεγαλύτερη σημασία για την αντιστροφή των ανύπαρκτων προοπτικών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στην περίοδο μέχρι το 2050, όπως υποδεικνύει σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου Πειραιώς για τις συνέπειες της γήρανσης του πληθυσμού. Αλλά για να συμβεί αυτό θα χρειαστεί μια μεγάλη «αλλαγή υποδείγματος» για την χώρα.

Για να αποδείξει το πολιτικό σύστημα ότι είναι σε θέση να επιτύχει μια τέτοια αλλαγή θα πρέπει άμεσα να δώσει δείγμα γραφής. Τίποτα δεν θα ήταν πιο πειστικό από την κατάργηση των πρόωρων συντάξεων και την ανακατεύθυνση των 6 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως στις νέες γενιές και στις νέες οικογένειες.

  • Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς