O Στάλιν ήταν εξ ίσου υπεύθυνος για τον εγκληματικό Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο και θα έπρεπε να δικαστεί στην Νυρεμβέργη το 1946 μαζί με τον Γερ­μανό υπαρχηγό του Φύρερ, τον Ρούντολφ Ες – αυτό υποστήριξε ο δικηγόρος του Ες, Δρ. Άλφρεντ Ζάιντλ, ο οποίος άνοιξε την αγόρευση υπεράσπισης του Ες στις 22 Μαρτίου 1946. Μέσω ενός μυστικού πρωτοκόλλου, ο Χίτλερ και ο Στάλιν είχαν συνωμοτήσει για να διαμοιράσουν μεταξύ τους χώρες που θα κατακτούνταν από τούς στρατούς τους. ο Χίτλερ ήταν νεκρός, αλλά ο Στάλιν, σύμφωνα με την εντολή που είχε το Συμμαχικό Στρατοδικείο, θα έπρεπε να είχε κατηγορηθεί.

Στο βιβλίο Hess: The Man and His Μission (1970), ο γεν­νημένος στην Τσεχία δημοσιογράφος, διπλωμάτης και συγγρα­φέας Τ. Μπέρναρντ Χάττον περιέγραψε το πώς ο Δρ. Ζάιντλ πληροφορήθηκε την ύπαρξη του μυστικού πρωτοκόλλου που συνόδευε το σύμφωνο Χίτλερ-Στάλιν που υπεγράφη από τον Σοβιετικό υπουργό Εξωτερικών Βιάτσεσλαβ Μολότωφ και τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Γιόακιμ φόν Ρίμπεντροπ, το οποίο ενέπλεκε τον Στάλιν σε εγκλήματα πολέμου. Ο φόν Ρίμπεντροπ έδωσε στον Γκαϊρινγκ μία εκπληκτική πληροφορία. Είπε πώς όταν επισκέφθηκε την Μόσχα τον Άγουστο του 1939 για να κανονίσει την Γερμανοσοβιετική συνθήκη με τον Μολότωφ, είχε υπογράψει επίσης μία μυστική συνθήκη η οποία δεν δημοσιοποιήθηκε. Ο φόν Ρίμπεντροπ είπε στον Γκαϊρινγκ: «Αυτή η μυστική συμφωνία καθόριζε σφαίρες συμ­φερόντων σε περίπτωση οποιουδήποτε πολέμου».

Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών είχαν χαράξει μία γραμμή πά­νω σε έναν χάρτη κατά μήκος του Βιστούλα και του Μπούγκ, των δύο ποταμών που διαιρούν την Πολωνία. Είχαν συμφω­νήσει πώς, αν τύχαινε να συμβεί πόλεμος, τα εδάφη δυτικά των δύο ποταμών θα εντάσσονταν στην Γερμανική σφαίρα επιρροής, και τα εδάφη ανατολικά θα περιέρχονταν υπό Σο­βιετικό έλεγχο. Η Σοβιετική σφαίρα επιρροής περιελάμβανε την Φινλανδία, την Εσθονία, την Λετονία, την Λιθουανία, το ανατολικό τμήμα της Πολωνίας, και συγκεκριμένες περιοχές της Ρουμανίας, ο φόν Ρίμπεντροπ είπε επίσης στον Γκαϊρινγπ ότι οι Ρώσοι τον είχαν διαβεβαιώσει, από τότε που συνελήφθη, ότι τα πράγματα θα εξελίσσονταν καλύτερα για τον ίδιο αν δεν μιλούσε στο δικαστήριο γι’ αυτην την μυστική συμφωνία. Ο Στάλιν ήθελε σαφώς να εμποδίσει την δημοσιοποίηση τού μυστικού συμφώνου του με τον Χίτλερ -το να διχοτομήσει την Πολωνία και να προσαρτήσει τα Βαλτικά κράτη- σε μία περίο­δο όπου οι Ρώσοι αποτελούσαν μέρος ενός διεθνούς στρατοδι­κείου που επέβαλε ποινές για εγκλήματα πολέμου στα οποία συμπεριλαμβανόταν η συνωμοσία για την διεξαγωγή επιθετι­κού πολέμου και εγκλήματα κατά της ειρήνης.

Ο Δρ. Ζάιντλ συνειδητοποίησε αμέσως την σπουδαιότητα που είχε αυτό το μυστικό σύμφωνο για τον πελάτη του. Έπειτα από την ανάληψη στρατιωτικής δράσης της Γερμανί­ας και της Σοβιετικής ‘Ένωσης σε βάρος της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας τον Ιούνιο τού 1940, τόσο η Γερ­μανία όσο και η Σοβιετική ‘Ένωση είχαν αρνηθεί την ύπαρξη οποιασδήποτε πολιτικής συμφωνίας, εκτός από την Γερμα­νοσοβιετική συνθήκη που αφορούσε τα μεταξύ τους σύνορα και η οποία είχε συνομολογηθεί στις 23 Αυγούστου 1939.  Αν ο Δρ, Ζάιντλ μπορούσε να αποδείξει ότι όντως υφίστατο ένα τέτοιο μυστικό σχέδιο, τότε ο Στάλιν και η Σοβιετική Ένωση ήταν εξίσου ένοχοι για την διεξαγωγή επιθετικού πο­λέμου όσο και οποιοσδήποτε άλλος.

Ο Δρ, Ζάιντλ ξεκίνησε να βρεί μάρτυρα για το μυστικό πρωτόκολλο που είχε υπογραφτεί, πέρα από τον φόν Ρίμπεντροπ. Έπειτα από μία δύσκολη έρευνα κατάφερε να βρεί τον Δρ. Φρήντριχ Γκάους, ο οποίος είχε χρηματίσει υφυ­πουργός στο Γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών και είχε συ­νοδεύσει τον φόν Ρίμπεντροπ στην Μόσχα για την υπογραφή της συνθήκης. «Υπήρξε όντως μία τέτοια μυστική συμφωνία;», ρώτησε ο Δρ. Ζάιντλ. «Ναι», επιβεβαίωσε ο Δρ. Γκάους, «το θυμάμαι πολύ καθαρά». Όταν ρωτήθηκε για το που θα μπο­ρούσε να βρεί κανείς ένα αντίγραφό της, ο Γκάους δεν είχε ιδέα εφόσον απ’ ό,τι γνώριζε ο ίδιος όλοι οι σημαντικοί φάκε­λοι του Γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών είχαν μετατραπεί σε μικροφίλμ και είχαν παραδοθεί σε Αμερικανούς αξιω­ματούχους.

Ένα βράδυ καθώς έφευγε από το δικαστήριο, ένας Αμερι­κανός αξιωματικός, τον οποίο δεν γνώριζε, τον πλησίασε και τον ρώτησε στα Γερμανικά: «Είστε ο Δρ. Ζάιντλ;». Ο δικηγόρος έγνευσε καταφατικά. Όπως γράφει ο Χάττον, «Ο Αμερικα­νός συστήθηκε, και στην συνέχεια έδωσε στον Δρ. Ζάιντλ έναν απλό σφραγισμένο φάκελο. «Αυτό είναι κάτι που μπορεί να σας ενδιαφέρει», είπε. Ο Δρ. Ζάιντλ έπιασε και άνοιξε τον φάκελο, με τα δάχτυλά του να τρέμουν καθώς έψαχνε το περιε­χόμενό του. Επρόκειτο για ένα αντίγραφο της συμφωνίας μετα­ξύ του Μολότωφ και του φόν Ρίμπεντροπ την οποία έψαχνε να βρει. Ο Αμερικανός αξιωματικός εξαφανίστηκε διακριτικά».

Αφού μελέτησε το έγγραφο ο Δρ. Ζάιντλ είδε πώς επρόκειτο για φωτοστατικό αντίγραφο και ότι δεν έφερε επίσημη υπογραφή. Έδωσε το έγγραφο στον Δρ, Γκάους ο οποίος του εί­πε πώς του φαινόταν να είναι γνήσιο αντίγραφο της μυστικής συμφωνίας που είχε επιτευχθεί μεταξύ του Μολότωφ και του φόν Ρίμπεντροπ. ο Δρ. Γκάους υπέγραψε πρόθυμα μία ένορ­κη κατάθεση:  Γύρω στο μεσημέρι της 23ης Αυγούστου 1939, το αεροπλάνο με το όποιο ταξίδευα μαζί με τον φόν Ρίμ­πεντροπ προσγειώθηκε στην Μόσχα. Ενεργούσα ως νομικός του σύμβουλος στις συγκεκριμένες διαπραγμα­τεύσεις μεταξύ του ιδίου και του Στάλιν. Δεν ήμουν πα­ρών αλλά παρόντες ήταν ένας σύμβουλος της πρεσβεί­ας και ο Χίλγκερ που ενεργούσε ως διερμηνέας. Πα­ρών ήταν επίσης ο πρέσβης κόμης Σούλενμπουργκ.  η έκβαση φάνηκε να είναι ικανοποιητική για τον φόν Ρίμπεντροπ, ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι η Γερμανία θα πετύχαινε στις προτάσεις που θα υπέβαλε.

Το προσχέδιο

Το βράδυ έλαβε χώρα ένας δεύτερος κύκλος συνομιλιών με σκοπό την ολοκλήρωση και την υπογραφή των απαραίτητων εγγράφων. Είχα προετοιμάσει το προσχέδιο για τον κύριο φόν Ρίμπεντροπ. Ήταν εκεί επίσης ο πρέσβης κόμης Σούλενμπουργκ, ο σύμβουλος από την πρεσβεία και ο Χίλγκερ. ο Στάλιν και ο Μο­λότωφ συνέχισαν τις διαπραγματεύσεις από Ρωσικής πλευράς βοηθούμενοι από τον Παυλώφ, ο οποίος με­τέφραζε.  Επιτεύχθηκε μία συμφωνία σχετικά με το σύμφωνο μη επιθέσεως μεταξύ της Γερμανίας και της Σοβιετικής Ρωσίας, αλλά μία φράση σχετικά με την φιλική δια­μόρφωση των Γερμανορωσικών σχέσεων απαλείφθηκε έπειτα από ένσταση του Στάλιν, ο οποίος είπε ότι η Σοβιετική κυβέρνηση δεν μπορούσε ξαφνικά να δημο­σιοποιήσει μία Γερμανορωσική φιλία την στιγμή που ο εθνικοσοσιαλιστής υπουργός Εξωτερικών είχε ρίξει «κουβάδες βρωμόνερα» πάνω τους επί έξι χρόνια. Ήταν απαραίτητο να επαναδιατυπωθεί η φράση.

Έκτος από το σύμφωνο μη επιθέσεως υπήρξαν δι­απραγματεύσεις για κάμποσο χρόνο και για ένα ειδι­κό μυστικό έγγραφο το οποίο απ’ ό,τι θυμάμαι αποκαλείτο «μυστικό πρωτόκολλο» ή «μυστικό πρόσθετο πρωτόκολλο». Αυτό είχε ως σκοπό τον καθορισμό των αμοιβαίων σφαιρών επιρροής στα Ευρωπαϊκά εδάφη ανάμεσα στις δύο χώρες. Δεν μπορώ να θυμηθώ αν η έκφραση «σφαίρες επιρροής» χρησιμοποιήθηκε ή όχι. Στο έγγραφο η Γερμανία έλεγε πώς δεν ενδιαφερόταν για την Λετονία, την Εσθονία και την Φινλανδία, αλλά πώς θεωρούσε την Λιθουανία ως μέρος της «δικής της σφαίρας επιρροής ». Την ίδια ώρα, η Γερμανία ήθελε να έχει συμφέροντα, αλλά όχι πολιτικά, στα Βαλτικά λιμάνια που δεν πάγωναν τον χειμώνα. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ήταν αποδεκτό από τούς Ρώσους. Προφανώς, ο φόν Ρίμπεντροπ ενεργούσε βάσει οδηγιών, καθώς είχε δεχτεί ένα τηλεφώνημα από τον Χίτλερ, περίπου εκείνη την ώρα. Ο Χίτλερ του είπε να δεχτεί την Σοβιετική άποψη. Ως τα Πολωνικά εδάφη, καθορίστηκε μία γραμμή διαχωρισμού.

Δεν μπορώ να θυμηθώ αν είχε χαραχτεί με ακρίβεια πάνω στον χάρτη ή αν είχε περιγραφεί με λόγια στο έγγραφο. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σχετικά με την Πολωνία προέβλεπε πώς και οι δύο δυνάμεις θα καθόριζαν με διαπραγματεύσεις όλα τα ζη­τήματα που αφορούσαν αυτήν την χώρα σε μία τελική διάσκεψη. Σχετικά με τα Βαλκάνια, καθορίστηκε ότι η Γερμανία είχε εκεί μόνο οικονομικά συμφέροντα.

Μέσα στη νύχτα

Το σύμφωνο μη επιθέσεως και τα μυστικά έγγραφα υπογράφτηκαν σε μία μάλλον προχωρημένη ώρα την ίδια νύχτα.  Περίπου έναν μήνα αργότερα, σε συζητήσεις σχε­τικά με μία δεύτερη Γερμανοσοβιετική πολιτική συνθή­κη, το προαναφερθέν έγγραφο τροποποιήθηκε έπειτα από μία πρόταση που έστειλε νωρίτερα η Σοβιετική κυβέρνηση στο Βερολίνο- ως προς το ότι η Λιθουανία θα έβγαινε από την «Γερμανική σφαίρα επιρροής », με εξαίρεση ένα «Λάπετ» (μία εισέχουσα εδάφους) που βρισκόταν πλάι στην Ανατολική Πρωσία. Σε αντάλλαγμα, ωστόσο, η γραμμή διαχωρισμού στην Πολωνία με­τατοπίστηκε ανατολικότερα.  Σε ακόλουθες διαπραγματεύσεις, μέσω διπλωματικών διαύλων, είτε στα τέλη του 1940 είτε στις αρχές του 1941, αυτό το διπλωματικό «Λάπετ» εκχωρήθηκε από τούς Γερμανούς. Το έγγραφο όχι μόνο αποκάλυπτε τους πολιτικούς στόχους του Στάλιν και του Χίτλερ, αλλά αποτελούσε εκπληκτική από­δειξη της βούλησής τους να διεξάγουν πόλεμο και να μοιρα­στούν την λεία μεταξύ τους διαμελίζοντας μικρότερες χώρες.  Ο Δρ, Ζάιντλ δεν είχε αυταπάτες ως προς το γιατί του είχε δοθεί πρόσβαση στο έγγραφο από έναν Αμερικανό αξιωματι­κό ο οποίος φοβόταν τις προθέσεις του Στάλιν στην Ανατολική Ευρώπη και έναν Ψυχρό Πόλεμο με την Δυτική Ευρώπη μέσω της ανόδου των κομμουνιστικών κομμάτων στην Γαλλία και την Ιταλία. Ήταν όμως έτοιμος να πράξει το καθήκον του έναντι του πελάτη του, ο οποίος καθόταν στο εδώλιο του κα­τηγορουμένου διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα, δίχως να δείχνει το παραμικρό ενδιαφέρον για την δίκη.

Στις 30 Μαρτίου του 1946, ο Δρ Ζάιντλ παρουσίασε το έγγραφο και ρώτησε τον Ρίμπεντροπ για την γνησιότητά του. Ο Ρίμπεντροπ παραδέχθηκε ότι το έγγραφο ίσχυε, λέγοντας: «Αν ξεσπούσε πόλεμος, η κατοχή αυτών των ζωνών θα ανατίθετο στην (Ναζιστική) Γερμανία και την (Κομμουνιστική) Ρωσία». Σοκαρισμένοι οι δικαστές είπαν στον Δρ. Ζάιντλ να σταματήσει τις ερωτήσεις στον κατηγορούμενο. Αυτός σταμάτησε, αλλά είπε στο δικαστήριο ότι το μυστικό σύμφωνο αποτελούσε ουσιώδες στοιχείο της υπεράσπισης του Ες και πώς αν το δικαστήριο δεν του επέτρεπε να παρουσιάσει όλες τις λεπτομέρειες της μυστικής Γερμανοσοβιετικής συμφωνίας θα απαιτούσε να κληθεί ως μάρτυρας ο Μολότωφ.

Ο Σοβιετικός κατήγορος, στρατηγός Ρόμαν Ρουντένκο, ζήτησε να μην παρου­σιαστεί το έγγραφο. Οι δικαστές διασκέφθηκαν και μετά από πίεση των Αμερικανών και του Τσώρτσιλ ενέκριναν την ένσταση του Ρουντένκο, μη καταχωρώντας το έγγραφο, που μοίραζε την Ευρώπη, στα πειστήρια της δίκης. Ο Δρ. Ζάιντλ είχε αποκαλύψει στον κόσμο ένα ειδεχθές μυ­στικό σύμφωνο. Μια συνωμοσία που οδήγησε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. …. Ο Ρούντολφ Ες θεωρήθη­κε ένοχος για συνωμοσία διεξαγωγής επιθετικού πολέμου και για εγκλήματα κατά της ειρήνης. Την 1η Οκτωβρίου 1946 καταδικάστηκε σε ισόβια φυ­λάκιση και αυτοκτόνησε στις 17 Αυγούστου 1987 σε ηλικία 92 ετών.

Πηγές:

Viktor Surovov (2019). The chief culprit – Stalin’s Grand Design to start World War II.

Bezymenskiy Lev. (2000). Hitler and Stalin before the Fight.

Τελευταία Νέα