Θυμάστε την υποχρέωση για το άνοιγμα των επαγγελμάτων που υπήρχε και στα τρία μνημόνια, αλλά δεν εφαρμόστηκε ουσιαστικά ποτέ; Οι οργισμένες αντιδράσεις των Επιμελητηρίων στην τροπολογία της κυρίας Κεραμέως που επαναφέρει στο υπουργείο Παιδείας τις αρμοδιότητες τηςαναγνώρισης επαγγελματικών προσόντωνδείχνουν το γιατί.

Αφορμή για την τροπολογία έδωσε νέα όχληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις τεράστιες καθυστερήσεις στην αναγνώριση προσόντων αποφοίτων ξένων πανεπιστημίων, με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι να μην μπορούν να ασκήσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα και η χώρα να απειλείται με παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η ΕΕ παρατηρεί ότι η αναγνώριση προσόντων των οικονομολόγων, λογιστών φοροτεχνικών, γεωτεχνικών, φυσικοθεραπευτών και άλλων ρυθμιζόμενων επαγγελμάτων από τα Επιμελητήρια και τους συλλόγους παίρνει συχνά πάνω από χρόνο, ενώ υπάρχουν καταγγελίες για αναπάντητες αιτήσεις. Η κυρία Κεραμέως αποφάσισε επομένως την επαναφορά της αρμοδιότητας στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας, όπως ίσχυε παλαιότερα.

Οπως ξεκαθαρίζει το υπουργείο, δεν αλλάζουν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων, ούτε η ουσία της εξέτασης των αιτήσεων για αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων. Αυτά παραμένουν ως έχουν, αλλά αφαιρείται η αρμοδιότητα αναγνώρισης προσόντων από τα Επιμελητήρια και τους συλλόγους, τα οποία πιέζονται από τα μέλη τους να περιορίσουν τον ανταγωνισμό. Αυτή είναι η ουσία των οργισμένων αντιδράσεων για «ισοπέδωση πτυχίων» ελληνικών ΑΕΙ με «κολέγια αμφιβόλου επιστημονικής επάρκειας» και άλλα ευτράπελα. Τα κολέγια που λειτουργούν στην Ελλάδα ελέγχονται από τα αντίστοιχα ξένα ιδρύματα, τα οποία έχουν ισχυρό κίνητρο να διατηρήσουν την αξία των διπλωμάτων που προσφέρουν στους αποφοίτους. Εξάλλου η χώρα μας ελέγχει τα προγράμματα σπουδών που έχει ακολουθήσει ο απόφοιτος και αν διαπιστωθεί ουσιώδης διαφορά στο περιεχόμενο των σπουδών, η αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων δίνεται υπό την προϋπόθεση ο υποψήφιος να εξεταστεί και να επιτύχει στα μαθήματα αυτά σε ελληνικό ΑΕΙ.

Η αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων εντός της ΕΕ προβλέπεται στη Συνθήκη Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι απόφοιτοι των ελληνικών πανεπιστημίων σε τομείς που ρυθμίζονται νομοθετικά μπορούν να ζητήσουν αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ και να εργαστούν εκεί, ενώ στην Ελλάδα οι αιτήσεις για αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων από Ελληνες και ξένους που δεν είναι απόφοιτοι ελληνικών ΑΕΙ απλώς δεν εξετάζονται και ο οικείος σύλλογος αρνείται να τους εγγράψει. Μπορεί να μην πληρούν όλες οι αιτήσεις τις προϋποθέσεις αναγνώρισης, αλλά σε κάθε περίπτωση η χώρα μας έχει υποχρέωση να τις εξετάζει και να τις εγκρίνει ή να τις απορρίπτει σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Τα επαγγελματικά Επιμελητήρια και οι σύλλογοι δεν έμοιαζαν να ανησυχούν όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε πολλά νέα τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και «ανωτατοποίησε» τα ΤΕΙ για να ικανοποιήσει τοπικά και συντεχνιακά συμφέροντα. Γιατί ανησυχεί τώρα για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων, που αποτελεί ανειλημμένη υποχρέωση της Ελλάδας; Πολλή φασαρία για το τίποτε. «Τι σημαίνει κυριαρχία στον 21ο αιώνα;» αναρωτήθηκε η πρόεδρος της ΕΕ κυρία Φον ντερ Λάιεν σε πρόσφατη ομιλία της. «Είναι το δικαίωμα να εργάζεσαι, να ταξιδεύεις, να σπουδάζεις, να ασκείς επιχειρηματική δραστηριότητα σε 27 χώρες (…) Και η Ευρωπαϊκή Ενωση δείχνει πως αυτή δουλεύει στην πράξη». Ναι, αλλά μόνο αν όλοι τηρούν τις συμφωνίες.

Η Μιράντα Ξαφά είναι Senior scholar, Centre for International Governance Innovation (CIGI) και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ).