Στο υποβαθμισμένο 19ο διαμέρισμα του Παρισιού, το τεράστιο παλιό κτίριο Centquatre (104) μετατράπηκε από δημοτικό γραφείο τελετών σε έναν πολυχώρο πολιτισμού. Κι έδωσε τουλάχιστον μία ιδέα στον έλληνα αρχιτέκτονα Πρόδρομο Νικηφορίδη που έχει ζήσει πολλά χρόνια στη γαλλική πρωτεύουσα. «Το κτίριο αποτελούσε για μένα πάντα πρότυπο μεταμόρφωσης. Αποτυπώνει έναν δρόμο για το πώς μπορεί να μετασχηματιστεί η ομορφιά. Κάθε φορά που το επισκέπτομαι μένω έκπληκτος». Αυτό λοιπόν κρατάει ως οδηγό ο αρχιτέκτονας, που έχει συνυπογράψει την ανάπλαση της Νέας Παραλίας Θεσσαλονίκης για το νέο φιλόδοξο πρότζεκτ: τη μετατροπή του Στρατοπέδου Παύλου Μελά σε Μητροπολιτικό Πάρκο. Το όραμά του αντιστοιχεί σε μια ολική παρέμβαση στη ζωή της συνοικίας και γιατί όχι στην αναβάθμισή της. Οχι φυσικά μέσα στο στενό και στείρο για πολλούς πλαίσιο του gentrification (σ.σ. εξευγενισμός των υποβαθμισμένων περιοχών με την κατασκευή μεγάλων και μοντέρνων κτιρίων). «Επιδιώκουμε να δώσουμε πίσω στους πολίτες της Θεσσαλονίκης ένα χώρο για να τον επισκέπτονται χωρίς να ασφυκτιούν. Να είναι προσβάσιμος σε όλους, να τον απολαμβάνουν, να δημιουργούν μέσα σ’ αυτόν. Να ανασχηματίζουν με έναν τρόπο το σύμπαν του».
Πριν εξηγήσει πώς θα επιτευχθεί η αναζωογόνηση αυτού του κτιρίου με τη σκοτεινή ιστορία επισημαίνει; «Ο δρόμος για την εκπόνηση του έργου έχει ανοίξει αφού πριν από λίγες ημέρες πήραμε στα χέρια μας την προέγκριση του Μελλοντικού Μητροπολιτικού Πάρκου, τη γνωμοδότηση του Δασαρχείου για τις δασικές εκτάσεις του Πάρκου. Επίσης έγινε κατάθεση στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Εργων Κεντρικής Μακεδονίας της αίτησης για κατεδάφιση μικρού αριθμού κτισμάτων αποθηκών ευτελούς κατασκευής, ανάθεση της στατικής μελέτης αλλά και αναγγελία από την Αττικό Μετρό που υλοποιεί το μετρό Θεσσαλονίκης για σύντομη έναρξη της κατασκευής της γραμμής που θα εξυπηρετεί το Μελλοντικό Πάρκο».
Στον πυρήνα των αρχιτεκτονικών σχεδίων του Π. Νικηφορίδη και των συνεργατών του μπαίνει η δημιουργία ενός κατεξοχήν «δημοκρατικού χώρου». «Θέλουμε να μπουν οι νέοι και να χρησιμοποιήσουν τον χώρο. Να αναζητήσουν λύσεις και διεξόδους στη καθημερινότητά τους, να διερευνήσουν τα δικά τους μονοπάτια». Αυτός είναι και ο λόγος που από τον σχεδιασμό του πάρκου λείπουν οι εσωτερικές νησίδες, οι περιφράξεις και τα πλέγματα. «Με άλλα λόγια όλοι μπορούν να κατευθυνθούν παντού. Δεν υπάρχουν παιδικές χαρές σε συγκεκριμένα σημεία αλλά σίγουρα θα υπάρχουν διάσπαρτες χωρίς να περιορίζονται σε μια περιοχή κάτω από μια ταμπέλα. Δεν υπάρχουν οριοθετήσεις, ειδικά δάπεδα και ώρες λειτουργίες. Χώροι πολιτισμού είναι επίσης αναγκαίοι σε αυτό το Πάρκο. Χώροι έκφρασης νέων και λιγότερο νέων, χώροι συνύπαρξης όλων, όμοιων και διαφορετικών είναι το ζητούμενο». Ενα καταφύγιο για όλους, μία στέγη δημιουργίας και έκφρασης, ένας χώρος εκμάθησης και κοινωνικοποίησης, ένα στέκι για μικρούς και μεγάλους, αυτό είναι το ζητούμενο.
ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΚΑΙ ΟΠΩΡΩΝΕΣ. Ο αρχιτέκτονας, που σύμφωνα με τον προγραμματισμό θα παραδώσει το έργο στα επόμενα δυο χρόνια, θεωρεί μεγάλο στοίχημα την αναπαλαίωση ενός από τα δύο κτίρια για αρχή. «Πρόκειται για πολύ υψηλής αισθητικής κτίρια που περιηγητές στις αρχές του 20ού αιώνα είχαν εξυμνήσει. Θέλουμε να το μετατρέψουμε σε πολυχώρο πολιτισμού όπου θα πραγματοποιούνται συναυλίες, εκδηλώσεις και δράσεις. Επίσης σχεδιάζουμε ένα χώρο τον οποίο θα αφιερώσουμε στην ανακύκλωση αλλά με ένα τρόπο που θα παρέχει και εκπαίδευση μέσα από πειράματα, παιχνίδια κ.ά. Να μάθουν για παράδειγμα τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες πώς μπορεί να μετατραπεί ένα παλιό υλικό σε κάτι καινούργιο χωρίς να χρειαστεί να το πετάξουμε». Αθλητισμός, μουσική, χορός, ζωγραφική και γλυπτική, γιόγκα, εργαστήρια ανακύκλωσης, χειροτεχνίας, θέατρο και κινηματογράφος, η ανάγνωση και η αναψυχή συνυπάρχουν και συνεργούν.
Η θεμελίωση του Πάρκου δεν νοείται βέβαια παρά μόνο με πολλές φυτεύσεις. «Θα είναι ένας χώρος κατεξοχήν πρασίνου με 1.200 υφιστάμενα δέντρα και 2.500 που θα φυτευτούν. Περίπατοι στη φύση, ποδηλατόδρομοι και πεζόδρομοι, πέργκολες, καθιστικά θα δημιουργήσουν ένα πλέγμα διαδρομών και στάσεων. Υφιστάμενοι πευκώνες και σχεδιαζόμενοι ελαιώνες και οπωρώνες με πολλά καλλωπιστικά είναι ο μελλοντικός πλούτος του Μητροπολιτικού Πάρκου. Ελιές, δαμασκηνιές, καρυδιές, κερασιές, μουσμουλιές, αμυγδαλιές, συκιές, κυδωνιές θα δημιουργήσουν οικεία τοπία της ελληνικής φύσης. Το Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά είναι ένας χώρος μνήμης και ιστορικής συνέχειας».
