Οι αντιδράσεις φαίνονταν οργισμένες: «Εντελώς λάθος, ανήθικο, αποκρουστικό», εξεμάνη ο πρόεδρος της VW Ματίας Μίλερ. Αντίστοιχες αντιδράσεις και από τη BMW στο Μόναχο και την Daimler AG στη Στουτγάρδη. Αντίστοιχες αντιδράσεις και από τη BMW στο Μόναχο. Η VW απέλυσε τον επικεφαλής το τμήματος Επικοινωνίας Τόμας Στεγκ, η Daimler απέλυσε τον Ούντο Χάρτμαν, επικεφαλής του τμήματος Περιβάλλοντος.

Λόγος, οι αποκαλύψεις για τα πειράματα σε πιθήκους και ανθρώπους με στόχο να βελτιωθεί η εικόνα των ντιζελοκίνητων αυτοκινήτων. Είναι το επόμενο κεφάλαιο στο σκάνδαλο του πειραγμένου λογισμικού για τους ρύπους των ντιζελοκινητήρων που μόνο στη VW κόστισε μέχρι τώρα 25 δισ. ευρώ. Οι πωλήσεις δεν έπεσαν, αντίθετα μάλιστα. Αλλά στην απάτη με το λογισμικό προστέθηκε τώρα ένα σκάνδαλο και ηθικής τάξεως. Οι οργίλες αντιδράσεις των «μεγάλων αφεντικών» δεν πείθουν όταν εμπλέκονται οι ίδιες οι εταιρείες τους.

Πρωταγωνιστής είναι η εταιρεία EUGT (Ευρωπαϊκός Ομιλος Ερευνας για το Περιβάλλον και την Υγεία στον τομέα των Μεταφορών) που δημιούργησαν οι τρεις μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες VW, Daimler και BMW το 2007, για την προώθηση των συμφερόντων τους σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Ουσιαστική αποστολή της EUGT, που στο μεταξύ διαλύθηκε, ήταν να βρίσκει επιχειρήματα υπέρ των ντιζελοκινητήρων στους οποίους έριξε βάρος η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές της από την Ιαπωνία που επένδυσαν στα υβριδικά αυτοκίνητα. Και η EUGT το έκανε με κάθε μέσο.

«Δέκα πίθηκοι και ένα κλουβί» ήταν ο τίτλος στο δημοσίευμα της εφημερίδας «Νιου Γιορκ Τάιμς» την Πέμπτη της προηγούμενης εβδομάδας, που αποκάλυψε το νέο σκάνδαλο. Η EUGT έδωσε το 2014 την εντολή σε αμερικανικό εξειδικευμένο ινστιτούτο για έρευνα στην οποία χρησιμοποιήθηκαν δέκα πίθηκοι από την Κίνα (κόστος, 3.500 δολάρια έκαστος). Για τέσσερις ώρες ήταν εκτεθειμένοι στα καυσαέρια ενός VW Beetle με σύγχρονο τεχνικό εξοπλισμό. Ζητούμενο ήταν να εξακριβωθούν οι επιδράσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στο αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα. Τα αποτελέσματα θα βοηθούσαν στη διαπίστωση ότι η νέα τεχνολογία καυσαερίων της VW έχει ελάχιστες επιπτώσεις στην υγεία.

Ο ίδιος όμιλος EUGT βρίσκεται πίσω και από την έρευνα που έκανε το Ινστιτούτο για Εργασιακή, Κοινωνική και Περιβαλλοντική Ιατρική της πανεπιστημιακής κλινικής RWTH του Ααχεν σχετικά με τις επιπτώσεις του διοξειδίου του αζώτου στην υγεία του ανθρώπου. Στην έρευνα αυτή το 2013 συμμετείχαν εθελοντικά 25 υγιείς άνθρωποι, οι οποίοι επί τρεις ημέρες έπρεπε να εισπνέουν χαμηλές δόσεις διοξειδίου του αζώτου και στη συνέχεια να εξεταστούν για τις βιολογικές συνέπειες. Ομως με την απομόνωση του διοξειδίου του αζώτου δεν μπορεί να διαπιστωθεί πόσο επικίνδυνο είναι όταν εισπνέεται ως μείγμα των καυσαερίων. Τα πειράματα της αυτοκινητοβιομηχανίας επανέφεραν και διλήμματα για την ηθική της έρευνας και της επιστήμης. Επρόκειτο για κραυγαλέα περίπτωση καταχρηστικής αξιοποίησης της έρευνας από το λόμπι ενός συγκεκριμένου επιχειρηματικού κλάδου. Ο όμιλος των αυτοκινητοβιομηχανιών EUGT είχε προφανή αποστολή να «ξεπλύνει» τους ντιζελοκινητήρες στη δημόσια συζήτηση, λένε οι ειδικοί. Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε, κάποιοι πήγαν σπίτι τους. Τι γίνεται όμως με χώρες όπου δεν ισχύουν τα ευρωπαϊκά στάνταρ; Η Κίνα, γράφει Ούλριχ Μπάνσεν στην τελευταία έκδοση της εφημερίδας «Τσάιτ», επενδύει τεράστια κεφάλαια στη βιοϊατρική και κυρίως στα πειράματα σε πιθήκους, περιμένοντας στον τομέα αυτόν έκρηξη ανάλογη με την επανάσταση του Ιντερνετ. Αναπτύσσεται μια πραγματική «βιομηχανία πειραμάτων σε πιθήκους» που θα αναδείξει την Κίνα σε κορυφαίο παγκόσμιο παίχτη της ιατρικής έρευνας. Η πρόσφατη είδηση για την επιτυχή κλωνοποίηση πιθήκου είναι μόνον η αρχή…