Αν δεν σέρνεται κάπου στις ακτές ή στα ενδότερα κάποια κρυφή ψήφος που τελικά δεν στάθηκε δυνατόν να ανιχνευθεί, τότε η Χίλαρι Κλίντον θα εκλεγεί απόψε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η γραμμική ανάγνωση κάνει το γεγονός να φαίνεται σπουδαίο. Ποιος θα φανταζόταν είκοσι ή τριάντα χρόνια πριν ότι τον πρώτο αφροαμερικανό πρόεδρο των ΗΠΑ θα διαδεχόταν στον Λευκό Οίκο μια γυναίκα;

Μόνο που το κλίμα είναι πολύ τοξικό για να δει κανείς τις αρχές του 21ου αιώνα σαν μια ευτυχισμένη στιγμή της ανθρωπότητας. Γιατί αν κέρδισε η Αμερική της προόδου, αυτή που έχασε δεν είναι ακριβώς της συντήρησης. Είναι η Αμερική της ανασφάλειας και της μισαλλοδοξίας, μια άγρια και απελπισμένη Αμερική που εχθρεύεται σχεδόν τα πάντα και πιστεύει ότι μπορεί να ξαναγίνει μεγάλη εάν απαλλαγεί από οτιδήποτε μαυρίζει την εικόνα που έχει κατασκευάσει για τον εαυτό της στο συλλογικό της φαντασιακό. Ο Τραμπ εκπροσωπεί αυτήν την Αμερική. Και στον βαθμό που δεν θα καταποντιστεί στην αποψινή αναμέτρηση, τότε αυτή η Αμερική θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά τις 8 Νοεμβρίου. Ακόμη πιο ανασφαλής και μισαλλόδοξη, ακόμη πιο άγρια και απελπισμένη.

Αν αλλάζει κάτι στην Ευρώπη, αυτό είναι μόνο οι όροι και η ένταση του θεάματος. Με άλλα λόγια, η Λεπέν στη Γαλλία ή ο Γκρίλο στην Ιταλία δεν είναι Τραμπ. Εκπροσωπούν όμως την ίδια οργή, καλλιεργούν την ίδια εξωραϊσμένη εικόνα στο φαντασιακό της εκλογικής τους πελατείας, θρέφουν την ίδια αυταπάτη. Από την άποψη αυτή δεν έχει και τόση σημασία εάν η Χίλαρι θα γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ. Αλλά η πρώτη γενικώς που θα νικήσει το τέρας προσφέροντας την τεχνογνωσία στην –πολύ πιο ματωμένη –ευρωπαϊκή ήπειρο.