7 χρόνια φαγούρας στο πρώτο κουδούνι

2010

«Η πιο δύσκολη χρονιά»

Η «πιο δύσκολη σχολική χρονιά από τη Μεταπολίτευση», όπως τη χαρακτήρισε η τότε υπουργός Αννα Διαμαντοπούλου, άρχισε σε ήπιους τόνους αλλά και με περίπου 2.500 κενά στα σχολεία, τα οποία ήταν συγκριτικά λίγα καθώς υπήρχαν προβλέψεις για 20.000 κενά και για μη λειτουργία ορισμένων σχολείων.

Ωστόσο το επόμενο διάστημα το υπουργείο Παιδείας κλήθηκε να καλύψει νέα κενά, λόγω της συνταξιοδότησης περίπου 8.000 εκπαιδευτικών, της επιστροφής εκατοντάδων καθηγητών στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας και των απουσιών που δηλώθηκαν από εκπαιδευτικούς λόγω προβλημάτων υγείας, κυήσεων κ.λπ.

Από τα αγκάθια που είχε να αντιμετωπίσει το υπουργείο – εκτός των κενών – και οφείλονταν στη δύσκολη οικονομική συγκυρία ήταν η μείωση κατά περίπου ένα τρίτο στα κονδύλια για τις σχολικές επιτροπές και ο περιορισμός της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης, του λεγόμενου κρατικού φροντιστηρίου, που εκείνη τη χρονιά εφαρμόστηκε μόνο σε απομακρυσμένες περιοχές και μικρά σχολεία, στα πλαίσια των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας.

Επίσης, είχαν εκδηλωθεί έντονες αντιδράσεις των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών, κυρίως λόγω των αλλαγών στο σύστημα προσλήψεων, αποσπάσεων και μεταθέσεων, εξαιτίας των οποίων χιλιάδες δάσκαλοι και καθηγητές επέστρεψαν στα σχολεία από διάφορες αποσπάσεις, ενώ πολύ περισσότεροι αναπληρωτές έπρεπε να μετακινούνται καθημερινά μέχρι και σε τέσσερα σχολεία για να συμπληρώνουν τα ωράριά τους.

Την ίδια χρονιά, λειτούργησαν και τα πρώτα 800 Ολοήμερα Σχολεία με αναμορφωμένο πρόγραμμα (ΕΑΕΠ), τα οποία τις επόμενες χρονιές έφθασαν τα 1.336 και φέτος κατάργησε ο Νίκος Φίλης, παρότι είχαν τότε δημιουργηθεί προκειμένου να αποτελέσουν μοντέλο για τη γενίκευση του θεσμού τα επόμενα χρόνια.

2011

Αγιασμός με φωτοτυπίες

Ηταν η χρονιά που η Αννα Διαμαντοπούλου έλαβε τον τίτλο «υπουργός της φωτοτυπίας», καθώς για πρώτη φορά τα μαθήματα ξεκίνησαν χωρίς βιβλία και με τους εκπαιδευτικούς να μοιράζουν φωτοτυπίες και DVD στους μαθητές.

Η Διαμαντοπούλου μάλλον αδικείται από τον τίτλο, καθώς τη χρονιά εκείνη το μυαλό της ήταν στη σύνταξη του περίφημου νόμου – πλαισίου για τα πανεπιστήμια ο οποίος ψηφίστηκε με τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που πέρασε ποτέ νόμος για την παιδεία από τη Βουλή λίγο πριν ανοίξουν τα σχολεία. Τον νόμο αυτό ουσιαστικά ξήλωσαν οι κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Ετσι από τη Διαμαντοπούλου ξέφυγε το πρόβλημα των βιβλίων, για το οποίο ευθυνόταν η πλημμελής σύμβαση για την προμήθεια του χαρτιού, που κρίθηκε δύο φορές «μετεξεταστέα» από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Τελικά, η σύμβαση για την προμήθεια του χαρτιού που υποβλήθηκε τον Φεβρουάριο πήρε το πράσινο φως στις 25 Αυγούστου… Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα σχολεία ξεκίνησαν ενώ τα εγχειρίδια βρίσκονταν ακόμα στο στάδιο της εκτύπωσης και οι μαθητές πήραν στα χέρια τους φωτοτυπίες.

Ως υπουργός η Αννα Διαμαντοπούλου χρεώθηκε μια γκάφα που της έκανε μεγάλη πολιτική ζημιά. Περίπου δύο μήνες μετά, η κρίση οδήγησε σε παραίτηση την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου ενώ στα σχολεία παρέμειναν αρκετά κενά.

2012

Δωρεάν σίτιση και αρνητικό ρεκόρ προσλήψεων

Η κρίση δείχνει πλέον για τα καλά τα δόντια της και σε μια προσπάθεια να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος αποφασίζει για πρώτη φορά τη δωρεάν σίτιση όλων των αναπληρωτών εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολεία μακριά από τον τόπο διαμονής τους σε συνεργασία με τον Στρατό και τις περιφέρειες.

Η κυβέρνηση Σαμαρά, που έχει πλέον αναλάβει τη χώρα μετά τις κυβερνήσεις Λουκά Παπαδήμου και την υπηρεσιακή του Παναγιώτη Πικραμμένου, προσπαθεί να εμφανίσει φιλολαϊκό πρόσωπο και ανακοινώνει τρία μέτρα για τη στήριξη των φοιτητών, των εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους: αύξηση του αριθμού δικαιούχων φοιτητών για δωρεάν σίτιση, αύξηση του αριθμού των κλινών των εστιών για δωρεάν στέγαση φοιτητών και δωρεάν σίτιση για αναπληρωτές εκπαιδευτικούς που υπηρετούν μακριά από τα σπίτια τους.

«Ξέρω ότι αυτά δεν είναι αρκετά, αλλά μέσα στο πλαίσιο της βαθιάς αυτής κρίσης είναι αυτό που η πολιτεία μπορεί να κάνει», δηλώνει ο Αρβανιτόπουλος.

Η σχολική χρονιά ξεκινά σε κλίμα αναβρασμού λόγω 24ωρης απεργίας που έχουν προγραμματίσει για την επομένη του αγιασμού δάσκαλοι και ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί και της στάσης εργασίας των καθηγητών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Τα σχολικά βιβλία αυτή τη φορά πάντως περιμένουν τους μαθητές με τον αγιασμό, αλλά λόγω της κρίσης οι μόνιμες προσλήψεις είναι οι λιγότερες από κάθε άλλη χρονιά (μόλις 225…).

Ετσι, το πρώτο κουδούνι του 2012 τελικά χτύπησε με πάνω από 7.000 κενά εκπαιδευτικών, εκ των οποίων τα 3.750 στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Εντύπωση προκάλεσε η ανοιχτή επιστολή της ΟΛΜΕ προς τους γονείς, με την οποία καλούσε σε «συστράτευση» κόντρα στην αντιλαϊκή πολιτική και κατέληγε «ή εμείς ή αυτοί».

2013

Η «εισβολή» του ΣΥΡΙΖΑ και οι καταλήψεις

Η χρονιά της διαθεσιμότητας περίπου 2.000 εκπαιδευτικών φέρνει μεγάλη αναταραχή. Ηδη ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είχε επιστρατεύσει τους εκπαιδευτικούς που απειλούσαν με απεργία μέσα στις εξετάσεις και μια δεύτερη επιστράτευση στις αρχές της σχολικής χρονιάς ήταν πολύ δύσκολη και η κυβέρνηση Σαμαρά δεν την ήθελε. Ετσι, ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει πάρει τα πάνω του και ακόμα κάνει επανάσταση ως αξιωματική αντιπολίτευση, προσπαθεί να ρίξει την κυβέρνηση όπως μπορεί. Ο Αλέξης Τσίπρας προτρέπει τους μαθητές να βοηθήσουν τη νέα απεργία των καθηγητών που έχει προγραμματιστεί με τη νέα χρονιά, ώστε «να δημιουργηθούν συνθήκες ανατροπής». Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα κλείνει το μάτι και προς τους εφήβους «να στηρίξουν την απεργία των καθηγητών με κάθε τρόπο». Και πράγματι, καταλήψεις σχολείων ξεκινούν μαζί με την απεργία.

Αλλά και η ΟΛΜΕ έβαλε μπροστά τους μαθητές στο γράμμα της για τη νέα σχολική χρονιά ζητώντας τους στήριξη. Τελικά, η απεργία των καθηγητών αναστέλλεται στις 25 Οκτωβρίου ενώ σιγά σιγά ατονούν και οι καταλήψεις στα σχολεία.

2014

Τα κενά και οι εθελοντές εκπαιδευτικοί

Τον Ιούνιο, ο Αντώνης Σαμαράς κάνει σαρωτικό ανασχηματισμό και τη θέση τού Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου στο Παιδείας παίρνει ο Ανδρέας Λοβέρδος. Ο νέος υπουργός έχει ελάχιστο χρόνο να φροντίσει τη νέα σχολική χρονιά. Ετσι το πρώτο κουδούνι βρίσκει τα σχολεία με περίπου 9.000 βασικά κενά εκπαιδευτικών, τα οποία ξεπερνούν τα 12.000 αν υπολογιστούν όλες οι ελλείψεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα προκύπτουν στη λειτουργία των Ολοήμερων Σχολείων. Αρκετά δεν ανοίγουν. Ο Λοβέρδος ομολογεί αρχικά αδυναμία να καλύψει άμεσα τα κενά, αλλά στη συνέχεια λέει ότι θα γίνουν 16.000 προσλήψεις αναπληρωτών. Ομως έρχεται ο Οκτώβριος και τουλάχιστον 5.000 θέσεις εκπαιδευτικών παραμένουν κενές. Οταν έρχεται και ο Νοέμβριος και ακόμα υπάρχουν εκατοντάδες κενά, ο Ανδρέας Λοβέρδος, αποκαλύπτει με αφοπλιστική του δήλωση στον υπογράφοντα, στα «ΝΕΑ», ότι σκέφτεται την παγκόσμια πρωτοτυπία να αναζητήσει εθελοντές εκπαιδευτικούς! «Απομένουν λοιπόν ακόμα 1.100 κενά. Δεν μπορώ να τα καλύψω γιατί δεν έχω άλλα κονδύλια. Αξεπέραστο το πρόβλημα λοιπόν. Τι να κάνω; Σκέφτομαι ότι αν βρεθώ σε αδιέξοδο το μόνο που απομένει είναι να απευθυνθώ στον ανώνυμο εκπαιδευτικό ζητώντας την εθελούσια συνεισφορά του. Να δουλέψει χωρίς λεφτά για να καλυφθούν τα κενά, εθελοντικά δηλαδή, με αντάλλαγμα κάποια μόρια που θα τον βοηθήσουν όταν γίνουν προσλήψεις» λέει.

Τελικά, ύστερα από γενική κατακραυγή το σχέδιο μετατρέπεται και καλούνται εθελοντικά όσοι εκπαιδευτικοί βρίσκονται σε άδεια ανατροφής τέκνου να διδάξουν σε σχολεία της περιοχής τους λαμβάνοντας 300 ευρώ ως πρόσθετο επίδομα ανατροφής παιδιού από προγράμματα ΕΣΠΑ. Μαζί με διάφορα άλλα μέτρα κουτσά – στραβά βγαίνει κι εκείνη η χρονιά!

2015

Πρώτη φορά «διάλυση»

Η περσινή σχολική χρονιά ξεκίνησε παράξενα. Η πρώτη φορά Αριστερά με κυβέρνηση Τσίπρα έχει παραιτηθεί και ο Σεπτέμβριος μάς βρίσκει με υπηρεσιακή πρωθυπουργό την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου. Η χρονιά ξεκινάει με 6.000 – 6.500 κενές θέσεις εκπαιδευτικών. Οπως παραδέχθηκε η υπηρεσιακή υπουργός Παιδείας Φρόσω Κιάου, τα κενά που απομένουν, παρά τους 19.000 αναπληρωτές που εξασφάλισε από κονδύλια του ΕΣΠΑ, του προϋπολογισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ξεπερνούν τις 6.500 σε όλη τη χώρα. Οι ελλείψεις εμφανίζονται κυρίως στα ολοήμερα, στα ειδικά σχολεία και σε διάφορες ειδικότητες σε γυμνάσια και λύκεια. Ωστόσο οι εκπαιδευτικοί μιλούν για διάλυση και επιμένουν ότι τα κενά ξεπερνούν τις 21.000 και στις δύο βαθμίδες.

2016

Τα τρικ και το μεγάλο στοίχημα του Φίλη

Και φτάνουμε στον Νίκο Φίλη και στη δεύτερη φορά Αριστερά. Ο οποίος Φίλης, αφού είχε δηλώσει και ξαναδηλώσει ότι θα κάνει 20.000 μόνιμες προσλήψεις σε βάθος τριετίας, αλλά δεν το κατάφερε λόγω καθυστέρησης της αξιολόγησης, κατάλαβε από νωρίς ότι αν δεν εφεύρισκε κάποιο κόλπο, τα σχολεία φέτος δεν θα ξεκινούσαν. Τι έκανε λοιπόν; Καθώς δεν είχε πολλά κονδύλια για προσλήψεις, αποφάσισε να «κοντύνει» τα σχολεία και να «ξεχειλώσει» τους εκπαιδευτικούς.

Ετσι κατάργησε (στο όνομα της ισότητας) το Ολοήμερο Σχολείο Ενιαίου Αναμορφωμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος (ΕΑΕΠ) και εξοικονόμησε 3.000 θέσεις εκπαιδευτικών, αφού στο νέο ενιαίο σχολείο το πρόγραμμα είναι μειωμένο. Εβαλε τους διευθυντές εκπαίδευσης να στραγγίξουν τα σχολεία αναζητώντας πλεονάζοντες εκπαιδευτικούς. Προχώρησε σε τρίτες αναθέσεις μαθημάτων, ώστε οι εκπαιδευτικοί να διδάσκουν ώς και τρία μαθήματα, όχι πάντα κοντινά στην ειδικότητά τους! Στο γυμνάσιο π.χ. Μαθηματικά θα μπορούν να διδάσκουν φυσικοί και οι της Πληροφορικής. Επίσης, οι χημικοί θα μπορούν να διδάξουν Φυσική, οι φυσικοί Βιολογία, οι κοινωνιολόγοι Ιστορία.

Κατάργησε τη μείωση ωραρίου στους καθηγητές Φυσικής και Πληροφορικής στο γυμνάσιο και το λύκειο, εξοικονομώντας ακόμα 600 θέσεις. Μείωσε τις ώρες διδασκαλίας κατά 3 την εβδομάδα και στα γυμνάσια, δημιουργώντας πλασματικό πλεόνασμα περίπου 2.000 καθηγητών βασικών ειδικοτήτων. Αποφάσισε ότι εκπαιδευτικοί των ΕΠΑΛ που δεν συμπληρώνουν το υποχρεωτικό διδακτικό τους ωράριο μπορούν να διατίθενται και σε άλλες μονάδες Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Με αυτά και άλλα μικρά τρικ, αλλά και με αρκετή ουσιαστική δουλειά στην επίσπευση των διαδικασιών που πρέπει να αναγνωριστεί, φέτος το σχολικό έτος ξεκίνησε χωρίς πολλά κενά στο βασικό πρόγραμμα. Δυσλειτουργίες εντοπίζονται ιδίως στα Ολοήμερα και στις ειδικότητες. Θα καλυφθούν από αναπληρωτές όπως πάντα – έχει συνολικά 20.800 πιστώσεις, λέει, αν και οι εκπαιδευτικοί λένε πως χρειάζονται 27.000 και αμφισβητούν ότι τα κενά είναι λίγα. Το νέο στοίχημα Φίλη είναι να ξεκινήσει τις διαδικασίες πρόσληψης μόνιμων εκπαιδευτικών που έχει υποσχεθεί.