Δεν χρειαζόταν η αγωνιώδης έκκληση Γιούνκερ για plan B στο Προσφυγικό ούτε η εκδήλωση της κυβερνητικής αγωνίας για να κατανοήσει κανείς ότι η Τουρκία είναι από τα «κομβικά» κράτη για τη διεθνή ασφάλεια σε Μέση Ανατολή και Μεσόγειο. Ως χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ, ιδίως, διεκδικεί κατά καιρούς τον ρόλο του «ειλικρινούς» διαμεσολαβητή ανάμεσα στη Δύση και στις χώρες της περιοχής. Τα τελευταία χρόνια η διακυβέρνηση Ερντογάν απομάκρυνε σταδιακά την Τουρκία από τους ευρωατλαντικούς θεσμούς, να αναζητεί διακριτό ρόλο εκπροσώπου των ισλαμικών χωρών στην παγκόσμια σκηνή. Ωστόσο, η αποτυχία της περίφημης διπλωματίας των «μηδενικών» προβλημάτων με τις γειτονικές χώρες –χαρακτηριστικό παράδειγμα οι σχέσεις με το Ισραήλ –και η παρατεταμένη και κλιμακούμενη αστάθεια στην περιοχή ανέδειξαν τα όρια της στρατηγικής της Τουρκίας.

Η αποσταθεροποίηση της χώρας, μετά την εκδήλωση του αποτυχημένου πραξικοπήματος, έχει δυνητικά επιπτώσεις για την ευρωπαϊκή αλλά και τη δική μας εθνική ασφάλεια. Πέραν της πάγιας μετατροπής των εσωτερικών διενέξεων της Τουρκίας σε κάποια μορφή κρίσης με την Ελλάδα, τα σημαντικότερα ζητήματα ασφάλειας είναι:

α’) ο έλεγχος των μεταναστευτικών – προσφυγικών ροών και η εφαρμογή της συμφωνίας με την ΕΕ,

β’) η πιθανότητα νέας κλιμάκωσης με τους Κούρδους,

γ’) η εκμετάλλευση της κατάστασης από το Ισλαμικό Κράτος και από άλλους φανατικούς ισλαμιστές,

δ’) η στροφή σε μια σκληρή ισλαμική συμπεριφορά,

ε’) η αποδυνάμωση της συμμαχίας που αντιμετωπίζει το Ισλαμικό Κράτος και

στ’) η μετάδοση της αστάθειας σε γειτονικές χώρες.

Οποιες κι αν είναι οι εξελίξεις, κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει τη γεωπολιτική σημασία της χώρας στην περιοχή και τον κρίσιμο ρόλο που έχει στον σχεδιασμό ασφάλειας των ευρωατλαντικών θεσμών. Η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να κερδίσει από μια κλιμακούμενη αστάθεια στην Τουρκία. Γι’ αυτό και οι νοσταλγοί της Κόκκινης Μηλιάς θα πρέπει να διαβάσουν με μεγαλύτερη ψυχραιμία τα γεγονότα.

Ο Τριαντάφυλλος Καρατράντος είναι διεθνολόγος, καθηγητής στη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας. Σε λίγο κυκλοφορεί το βιβλίο του «Σφάξε με, αγά μου, να αγιάσω: Ισλαμικό Κράτος, ευρωπαϊκή ασφάλεια και Ελλάδα» (Επίκεντρο)