Αναζήτηση
Ποτέ δεν είναι αργά για να επιδιορθωθεί μια χαλασμένη συγγένεια. Αυτή την αίσθηση είχε όποιος παρακολούθησε χθες τη συνέλευση του ΣΕΒ. Ο επανεκλεγείς πρόεδρος του Συνδέσμου χαιρέτισε τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας διαδηλώνοντας την οικειότητά του προς έναν πολιτικό αρχηγό που έχει «δουλέψει στις επιχειρήσεις» και «ξέρει τι σημαίνει business plan».
Ο Θεόδωρος Φέσσας φαινόταν έτσι σαν να περιγράφει σιωπηρά και το αρνητικό του Μητσοτάκη –τον αντίπαλό του που για τον ΣΕΒ είχε πάψει προ πολλού να είναι αντίπαλος. Ο Σύνδεσμος είχε πλησιάσει μέχρι κλεψιγαμίας μια Αριστερά που, παρά τη μνημονιακή της «ωρίμαση», δεν έπαψε ποτέ να σκέφτεται και να εκφράζεται με όρους δήθεν ταξικού πολέμου.
Ο Φέσσας πάντως δεν άφησε χθες περιθώρια για παρεξηγήσεις. Οχι γιατί ήταν εκδηλωτικός με τον Μητσοτάκη. Ούτε γιατί, εν είδει ιστορικής ετυμηγορίας, χαρακτήρισε «τραυματικό» το 2015. Αλλά κυρίως επειδή εμφανίστηκε να συντονίζεται με την αξιωματική αντιπολίτευση σε όλα τα κεφάλαια: στην κριτική του για τους φόρους που καθιστούν ανέφικτη την επιτυχία του προγράμματος· στην κριτική του για τους εταίρους που συνομολόγησαν τέτοια «αδιέξοδα» μέτρα· στην ευθεία βολή του περί «ανόρεχτης» εφαρμογής όσων έχουν συμφωνηθεί.
Εντάξει, ο πρόεδρος του ΣΕΒ θέλει να μιλάει ως θεσμός, που θέτει εθνικούς στόχους. Ομως το πολιτικό στίγμα που έδωσε χθες απέχει ξεκάθαρα από την προηγούμενη γραμμή του ίδιου. Από την έκκλησή του προς την αντιπολίτευση να «βάλει πλάτη» προκειμένου να διευκολυνθεί η προώθηση του τσιπρικού Μνημονίου.
Η μετατόπιση αυτή θα είχε σημασία μόνο για τις εντυπώσεις –μόνο για να μετρήσει κανείς πώς οσφραίνεται ο επιχειρηματικός κόσμος την πολιτική συγκυρία. Προσλαμβάνει όμως άλλες διαστάσεις ενόψει του μεγάλου μετώπου του φθινοπώρου. Ο Τσίπρας το είπε ανοιχτά. Χρειάζεται τους εργοδότες για να περάσει τον επόμενο μνημονιακό κάβο. Χρειάζεται τη συναίνεσή τους στα εργασιακά, προκειμένου να τη χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό όπλο έναντι των δανειστών.
Το ερώτημα είναι πόσο εφικτό είναι ένα εσωτερικό Μνημόνιο κυβέρνησης – επιχειρηματιών για τα εργασιακά. Πόσο εφικτή είναι η μεταξύ τους συνεννόηση όταν ο αρμόδιος υπουργός –ο «ταξικός αποστάτης» –έχει σπεύσει ήδη να τη δυναμιτίσει, χρεώνοντας στον ΣΕΒ κρυφή ατζέντα μείωσης του μισθολογικού κόστους –ενώ σύμφωνα με τον Φέσσα οι εργοδότες ζητούν αλλαγή μόνο του συνδικαλιστικού νόμου;
Η απάντηση εξαρτάται μάλλον από τον Τσίπρα. Δηλαδή από το βαρόμετρο της στιγμής που καθοδηγεί κάθε φορά το πολιτικό ένστικτό του. Θα εξαρτηθεί από το τι θα τον βολεύει τον Σεπτέμβριο: να συνθηκολογήσει με τον ταξικό εχθρό; Ή να τον χρησιμοποιήσει πάλι σαν σκιάχτρο;
