Θα γίνει δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση σε έναν χρόνο από τώρα; Η κυβέρνηση άφησε το ενδεχόμενο ορθάνοιχτο επιτυγχάνοντας με τον τρόπο της τη διαμόρφωση μιας νέας ατζέντας, που σχετίζεται με την προαναγγελθείσα προώθηση σημαντικών αλλαγών στο πολιτικό σύστημα. Η ατζέντα αυτή θέλει τον εκλογικό νόμο να ψηφίζεται άμεσα, ακόμη και μέσα στο κατακαλόκαιρο, και επιπλέον την έγκαιρη έναρξη του διαλόγου για τη συνταγματική αναθεώρηση πάνω στον καμβά των προτάσεων της κυβέρνησης που θα παρουσιάσει ο Πρωθυπουργός στις 24 Ιουλίου.

Το Μαξίμου, ανεξαρτήτως του εάν προτίθεται να κάνει ή όχι δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος, θεωρεί πως ανοίγοντας τη βεντάλια των θεσμικών αλλαγών δημιουργεί έναν σταθερό δίαυλο επικοινωνίας με τα λοιπά κόμματα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα και συγχρόνως βάζει στο παιχνίδι της συνδιαμόρφωσης των μεγάλων θεσμικών αλλαγών την κοινωνία είτε μέσω εκπροσώπων της είτε απευθείας με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Ακόμη κι αν γνωρίζει πως είτε η διαβούλευση με την κοινωνία είτε ένα δημοψήφισμα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τον ρόλο της αναθεωρητικής Βουλής, η κυβέρνηση πιστεύει ότι υπηρετεί τη λογική της εξάντλησης του διαλόγου για μείζονα ζητήματα και συγχρόνως τη συνολικότερη αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ των δημοψηφισμάτων.

Τα ερωτηματικά για την πιθανότητα διεξαγωγής δημοψηφίσματος σε σχέση με τη συνταγματική αναθεώρηση πλανώνται έπειτα από όσα είπε στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη σχολιάζοντας ότι «είναι κάτι που δεν αποκλείουμε». Την ίδια ώρα κυβερνητικές πηγές άφηναν να εννοηθεί ότι μόνο τυχαία δεν ήταν η αναφορά της εκπροσώπου καθώς σε έναν στενό πυρήνα συνεργατών του Πρωθυπουργού έχει εξεταστεί μια τέτοια πιθανότητα χωρίς ωστόσο να ληφθούν οριστικές αποφάσεις.

Αλλωστε η κυβέρνηση αυτό που θέλει να πετύχει για την «επόμενη μέρα» της αξιολόγησης είναι, αφενός, να περιορίζει συζητήσεις για τα εργασιακά και τις νέες απαιτήσεις της τρόικας και, αφετέρου, να αιφνιδιάζει την αξιωματική αντιπολίτευση αναγκάζοντάς τη να παρακολουθεί την ατζέντα του Μαξίμου και όχι το αντίστροφο.

ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ. Με το σκεπτικό αυτό ο Πρωθυπουργός έχει κάθε λόγο να επιθυμεί να τελειώνει με τον εκλογικό νόμο μέσα στο καλοκαίρι. Η Γεροβασίλη είπε χθες πως ο εκλογικός νόμος θα ψηφιστεί «άμεσα» και μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος της κυβέρνησης είναι αυτό να συμβεί πριν από το κλείσιμο της Βουλής τον μήνα Αύγουστο.

Επομένως, λίαν συντόμως η κυβέρνηση θα καταθέσει την πρότασή της για τον εκλογικό νόμο προκαλώντας και διάλογο, ενδεχομένως και την πιθανότητα μιας ευρύτατης δυνατής συναίνεσης. Το Μαξίμου ως προς το θέμα του εκλογικού νόμου δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει αποφασίσει ακόμη εάν θα καλέσει τους πολιτικούς αρχηγούς στο γραφείο του για να αρχίσει η συζήτηση ή εάν θα αφήσει τον διάλογο για τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο να γίνει σε επίπεδο εκπροσώπων κομμάτων.

Κι αυτό κυρίως διότι δεν έχει καταλήξει ποιο ακριβώς εκλογικό σύστημα θέλει να υιοθετήσει. Το βέβαιο είναι ότι ο νέος εκλογικός νόμος θα κινείται στην κατεύθυνση της απλής αναλογικής. Σε ποιο ποσοστό όμως; Εάν ο Πρωθυπουργός θελήσει να εξασφαλίσει έναν συναινετικό νέο εκλογικό νόμο ψηφισμένο από τα 2/3 της Βουλής, κάτι που σημαίνει ότι θα ισχύσει από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, τότε ενδεχομένως να συζητήσει το εκλογικό σύστημα με τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης επιδιώκοντας να συμφωνήσει σε ένα σύστημα κοινής αποδοχής ακόμη κι αν η ΝΔ αρνηθεί να το ψηφίσει.

ΑΔΟΛΗ ΜΕ ΜΠΟΝΟΥΣ. Ο Πρωθυπουργός δέχεται κατά κύριο λόγο δύο εισηγήσεις. Η μία είναι να προωθήσει την απλή και άδολη αναλογική, κάτι που θα του επιτρέψει να επαίρεται ότι είναι ο Πρωθυπουργός που καθιέρωσε ένα εκλογικό σύστημα που κανείς άλλος δεν εφήρμοσε ικανοποιώντας συγχρόνως ένα πάγιο αίτημα του κόσμου της Αριστεράς, φυσικά και του ΣΥΡΙΖΑ. Η άλλη είναι να προωθήσει ένα επίσης αναλογικό σύστημα που θα επιτρέπει όμως να δίνεται μπόνους ενδεχομένως σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό που θα δημιουργηθεί μετά τις εκλογές, τα κόμματα ωστόσο που θα συμμετέχουν σε αυτόν θα έχουν δηλώσει προεκλογικώς πως επιθυμούν τη συνεργασία.

Ο Αλέξης Τσίπρας καλείται να αποφασίσει σχετικά σύντομα καθώς οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο θα έρθουν να κουμπώσουν στη συνταγματική αναθεώρηση. Τις επόμενες ημέρες θα σχηματιστεί και ομάδα εργασίας αποτελούμενη κυρίως από πολιτικά στελέχη, η οποία και θα καταθέσει τις προτάσεις της για τον εκλογικό νόμο. Θα υπάρξει βεβαίως διαβούλευση τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε κομματικό επίπεδο. Αλλωστε η Κουμουνδούρου δεν κρύβει πως η προτίμησή της γέρνει προς την καθαρή απλή αναλογική.