Οταν τον περασμένο χειμώνα η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων αποφάσισε να κάνει κάτι για το Προσφυγικό, δύσκολα φανταζόταν, παρά την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της, τα όσα ενδιαφέροντα θα επακολουθούσαν. Περισσότερη ενέργεια άλλωστε απαιτούσαν οι προετοιμασίες παρά τα όνειρα. «Είχαμε φθάσει να τσακωνόμαστε σχεδόν, για το τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουμε, για το πώς θα μείνουμε εντός θέματος ή για το πώς θα παραμείνουμε δημιουργικά ελεύθεροι» θυμάται ο Παναγιώτης Μήλας, ταμίας της Λέσχης και σκιτσογράφος ο ίδιος. Τελικά συμφώνησαν να σχεδιάσει καθένας ό,τι θέλει χωρίς να ανεχθούν παρεμβάσεις ή γκρίνιες από τους εμπλεκόμενους φορείς. Από τη μεριά τους, οι τελευταίοι, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ή η Προεδρία της Δημοκρατίας, δεν δυσκολεύτηκαν να δεχθούν. Και στις 8 Μαρτίου, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ρόδου, παρουσία του Προκόπη Παυλόπουλου τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν. «Στη συνέχεια ήρθαν πολλοί ντόπιοι, πολλοί ξένοι, αλλά και πολλά σχολεία ή σπουδαστές γραφιστικών τεχνών με τους οποίους συζητήσαμε αναλυτικά» λέει ο Μήλας. «Το ότι δόθηκε παράταση 15 ημερών λέει πολλά».

Σειρά είχαν η Κως, η Λέρος και το Αγαθονήσι. Εκατόν είκοσι σχέδια 28 ελλήνων σκιτσογράφων, μεταξύ των οποίων ο μακαρίτης Γιάννης Καλαϊτζής, ο Κώστας Μητρόπουλος και η Εφη Ξένου, ο Σπύρος Δερβενιώτης και ο Τάσος Αναστασίου, ο Soloúp αλλά και ο ΚΥΡ, μετέφρασαν σε κριτική εικόνα την οργή, την πίκρα, την υποκρισία για το Προσφυγικό και υποκλίθηκαν στην αλληλεγγύη των απλών ανθρώπων. Ενα απεικονίζει την Ευρώπη σαν φρούριο κλειστό στους αιτούντες προστασία, αλλά ανοιχτό στους εμπόρους όπλων. Σε ένα άλλο, η Μαρία Αντουανέτα αναρωτιέται γιατί οι πρόσφυγες δεν ταξιδεύουν με αεροπλάνα. Ο Μήλας συμμετέχει μεταξύ άλλων με ένα σκίτσο στο οποίο δύο Δυτικοί βγάζουν σέλφι μπροστά από το πτώμα του μικρού Αϊλάν. Το προηγούμενο διάστημα βρέθηκε λέει στη Λέρο και εντυπωσιάστηκε από την υποδοχή που επιφύλαξε το νησί στην έκθεση. «Οι άνθρωποι της Λέσχης Εμπορικού Συλλόγου που την φιλοξένησαν μετέτρεψαν το κτίριο με τέτοιο τρόπο ώστε να συναγωνίζεται μια γκαλερί» θυμάται ο σκιτσογράφος. «Ηρθαν και πολλοί πρόσφυγες από το τοπικό hotspot, συνοδεία εθελοντών. Μιλούσαν πολύ ζεστά και χαίρονταν που έβλεπαν να απεικονίζονται όσα βίωναν».

ΣΤΟ ΜΕΤΡΟ. Από την Κυριακή του Θωμά έως και την Πέμπτη 12 Μαΐου η έκθεση θα παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του μετρό Συντάγματος. Στη συνδιοργάνωση συμμετέχει πλέον και η ΕΣΗΕΑ, τη στήριξή τους προσφέρουν και οι Σταθερές Συγκοινωνίες ΑΕ, ενώ το επίσημο άνοιγμα της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα από τον Πρόεδρο της Βουλής. Είτε μιλάμε πάντως για κατοίκους της περιφέρειας είτε για κυβερνητικούς της πρωτεύουσας, η δύναμη ενός σκίτσου για ένα ζήτημα κορεσμένο ίσως από κείμενα και φωτογραφίες παραμένει σύμφωνα με τον Παναγιώτη Μήλα ιδιαίτερη: «Μπορεί να κεντρίσει το ενδιαφέρον, να δείξει ότι αν δεν μείνουμε αδιάφοροι, αν συμμετέχουμε με όποιον τρόπο, τότε μπορούμε όχι να κερδίσουμε κάποια μάχη, αλλά να ανοίξουμε κάποιο δρόμο». Τα πράγματα ίσως περιπλεχθούν λιγάκι αν η έκθεση κατορθώσει να ταξιδέψει στις Βρυξέλλες. «Δεν ξέρω ποια θα είναι η ενδεχόμενη αντίδραση κάποιου ευρωπαίου αξιωματούχου» καταλήγει ο Μήλας. «Υποθέτω ότι αν τη δει κανείς στο διάλειμμα από τη δουλειά μαζί με συναδέλφους, λίγο πριν επιστρέψει στο γραφείο, θα την ξεχάσει. Αν όμως τη δει μόνος του ίσως αλλάξει η στάση του. Υπάρχουν έργα που είναι μαχαίρι στην καρδιά. Τα βλέπεις και σκέφτεσαι ότι όσοι παίρνουν τις αποφάσεις μάλλον κάτι δεν κάνουν σωστά».

info

«Μετέωρο βήμα», μετρό Συντάγματος, Κυριακή 8 Μαΐου έως Πέμπτη 12 Μαΐου, από 09.00 έως 21.00. Το επίσημο άνοιγμα της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 9 Μαΐου στις 20.00, από τον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση.

Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Γιάννη Καλαϊτζή.