Οταν ένα σύστημα δεν τα πάει καλά με τις πολιτικές του, τότε καταφεύγει στην επικοινωνία. Εναν τομέα που έχει πολλούς τρόπους για να χειραγωγεί ή, έστω, για να απαλύνει τους πόνους των πολιτών. Αν το θέμα αφορά τους πρόσφυγες και τις ροές, τους νεκρούς που κάθε μέρα συσσωρεύονται στα παράνομα περάσματα στο Αιγαίο, μπορείς εύκολα να καταφύγεις στο μελόδραμα –αντί να διατυπώσεις μια πολιτική πρόταση, φέρ’ ειπείν, ανακαλείς τους στίχους από ένα δακρύβρεχτο τραγούδι ή λες το τερατώδες «τα νεκρά πνιγμένα παιδάκια τα κοιτάμε με συμπάθεια». Ή αντί να αναγκαστείς να μιλήσεις για τη δική σου ευθύνη απέναντι στο πρόβλημα, είναι καλύτερο να ρίχνεις την ευθύνη στους άλλους.

Ναι, ως χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης δικαιούμαστε να έχουμε απαιτήσεις συμπαράστασης και βοήθειας από τους εταίρους μας. Αλλά εκτός από την αναπαραγωγή εκ μέρους μας της κατηγορίας ότι η Ευρώπη έχει προδώσει τις ευρωπαϊκές ιδέες της, η Ελλάδα δεν έχει παρουσιάσει κανένα σχέδιο σε καμία σύνοδο και σε κανένα φόρουμ όπου συμμετείχαμε. Το αποτέλεσμα είναι να εκλιπαρούμε την καλοσύνη των ξένων, όχι μόνο σε πόρους αλλά και στην εκπόνηση σχεδίου, το οποίο μάλιστα διεκδικήσαμε να το συμψηφίσουμε με τις υποχρεώσεις που υπογράψαμε: περισσότεροι πρόσφυγες, λιγότερες μεταρρυθμίσεις. Ο,τι κάνει η κεντρική κυβέρνηση το κάνουν και πολλοί δήμοι, οι ηγεσίες των οποίων, σύμφωνα με τον δήμαρχο Αθηναίων, «κρύβονται για να μην αναλάβουν τις ευθύνες τους».

Η Ελλάδα και καθυστερεί, και κωλυσιεργεί στο Προσφυγικό. Η εξωτερική μας πολιτική π.χ. αρνείται να συνεργαστεί με την Τουρκία προκειμένου να μην εγκαταλειφθεί η επίσημη θέση που όλη τη Μεταπολίτευση υποστηρίζουμε για το Αιγαίο. Σωστά. Αλλά τι αντιπροτείναμε; Πώς απαντήσαμε στο δεδομένο ότι η Τουρκία (που έχει επωμιστεί τη φιλοξενία τεράστιων αριθμών προσφύγων από τη Συρία) διέρχεται κρίση, η έξοδος από την οποία σημαίνει αναζωπύρωση της προοπτικής ένταξής της στην ΕΕ; Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή πορεία της γείτονος ή οχυρωθήκαμε σε πιο αμυντικές θέσεις, αδιανόητες για το παραδοσιακό αριστερό ακροατήριο των περασμένων χρόνων;

Συμπέρασμα: το Προσφυγικό αφορά την Ελλάδα άμεσα. Με κάθε τρόπο, είτε μπουν πιο ενεργά στην αντιμετώπισή του τα ευρωπαϊκά κράτη είτε (ακόμα χειρότερα) συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν με ημίμετρα τα συμβάντα. Κι όπως απέδειξε η επτάμηνη διαπραγμάτευση του πρώτου επταμήνου διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, που δεν οδηγούσε πουθενά, αν δεν έχουμε θέσεις και επιχειρήματα μας περιμένουν ήττες και οδυνηροί συμβιβασμοί.

Και η χώρα δεν έχει περιθώρια για άλλες ήττες. Γιατί είναι η πρώτη που θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις τους.