Οι γαλλικές δημοσκοπήσεις, τρία χρόνια τώρα, δείχνουν μια αξιοζήλευτη σταθερότητα για το Εθνικό Μέτωπο, το κόμμα της Μαρίν Λεπέν. Βαθιά αντιευρωπαϊκό και εθνικιστικό, αυξάνει συνεχώς τα ποσοστά του. Βασικές αιτίες ανόδου του κόμματος οι αναλυτές θεωρούν την αλλαγή στρατηγικής ρητορικής της Λεπέν, που εξόρκισε τους δαίμονες τους κληρονομημένους από τον πατέρα της (ξενοφοβία, ρατσισμός, αντισημιτισμός) καταφέρνοντας να θεωρηθεί «κανονικό» κόμμα. Η επίκληση ζητημάτων ασφαλείας της χώρας της από το Μεταναστευτικό και η προβολή μιας αντισυστημικής εικόνας στον αντίποδα των συστημικών αντιπάλων της, του Σαρκοζί και του Ολάντ.

Υπάρχει όμως και μια άλλη προσέγγιση, που την αφήνουμε σε δεύτερη μοίρα. Αυτή της πολιτισμικής κρίσης. Από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα η παγκοσμιοποίηση, ως πραγματικότητα, στηρίχθηκε στην οικονομική ισχύ –στην επικοινωνία και στην αγορά. Εφτανε μια επιτυχημένη στρατηγικά επικοινωνιακή στάση για να γοητευτούν οι αγορές. Το εμπόριο, έτσι, έγινε αυτοσκοπός μέσα από τις τράπεζες και τη χρηματοπιστωτική τους δύναμη.

Η Ευρώπη όμως έχει άλλη ιστορία και πολιτισμική παράδοση. Οι συναλλαγές υπήκουαν σε έναν κώδικα ανθρωπιστικών αξιών, από εννοιακές πραγματικότητες όπως πατρίδα, οικογένεια, έθνος, θρησκευτική ρίζα, κάτι που καταργήθηκε βίαια από την αμερικανικής έμπνευσης παγκοσμιοποίηση. Τώρα η επικοινωνιακή στρατηγική οδήγησε στη μετατροπή των αξιών σε προϊόντα αγορών και του ανθρώπου, του ανθρωπισμού, σε απ-ανθρωποποιημένο τεχνικό εργαλείο. Η μείωση εθνικής κυριαρχίας χάριν της χρηματικής παγκόσμιας κοινωνίας στηρίχτηκε και από τη διεθνή χρηματοπιστωτική Δεξιά και από την εξ ιδεολογίας χρηματοπιστωτική Αριστερά. Αυτή η συμμαχία συνετελέσθη στο όνομα της καινοτόμου προόδου και έδωσε το βάρος στη μηχανική λειτουργικότητα του ανθρώπου – εργαλείο. Παραδόσεις και διαχρονικές αξίες ρευστοποιήθηκαν στην υπηρεσία χρήματος, εμπορίου, αγορών, επικοινωνίας. Αυτή η ισοπέδωση έφερε τον υλισμό, τον μηδενισμό και τον ατομισμό ως καθημερινότητα. Κάποιοι το αποδέχθηκαν. Κάποιοι άλλοι όμως, πιο συντηρητικοί και παραδοσιακοί, αντέδρασαν. Σε αυτή την ομάδα ανθρώπων «ψάρεψε» η Λεπέν. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο ότι κέρδισε σημαντική μερίδα λαϊκών, εργατικών στρωμάτων, που άλλοτε ψήφιζαν Λαϊκή Δεξιά ή ΚΚ.

Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να προστατέψουν τον παραδοσιακό αξιακό, πολιτισμικό τους κώδικα. Οταν αυτό γίνει κατανοητό από την ελίτ της διεθνιστικής συμμαχίας, τότε θα καταλάβουν ότι η παγκοσμιοποίηση μόνο με αγορές και δίχως παράλληλα πολιτισμική προσφορά σύγχρονων αξιών δεν θα προχωρήσει. Χρειάζονται κονδύλια για την εκπαίδευση και ο τονισμός ευαισθησιών για περιβάλλον, πολιτισμό, δημιουργικές δράσεις, καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες.

Αν δεν προχωρήσουμε έτσι, θα αναρωτιόμαστε γιατί δεν συγκρατείται η βία στους νέους, γιατί οι φανατισμοί κερδίζουν έδαφος ή γιατί οι ανθρώπινες σχέσεις στηρίζονται πια μόνο στη δύναμη, στον κυνισμό, στην ιδιοτέλεια και στην παντελή έλλειψη στοιχειώδους ανθρωπιάς.

Ο Δημοσθένης Δαββέτας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός

Τελευταία Νέα