Το Νομπέλ Χημείας μοιράστηκαν αυτή τη φορά τρεις. Και τιμήθηκαν για τις έρευνές τους σχετικά με τον ρόλο των κυττάρων στην αποκατάσταση βλαβών του DNA και την εφαρμογή των αποτελεσμάτων των ερευνών τους στην ανάπτυξη θεραπειών για τον καρκίνο. «Η εργασία τους πρόσφερε θεμελιώδη γνώση για τον τρόπο με τον οποίο ένα ζωντανό κύτταρο λειτουργεί και χρησιμοποιείται, για παράδειγμα, στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τον καρκίνο» αναφέρεται στο σκεπτικό με βάση το οποίο η Βασιλική Σουηδική Ακαδημίας Επιστημών βράβευσε τον Σουηδό Τόμας Λίνταλ, τον Αμερικανό Πολ Μόντριτς και τον Τουρκοαμερικανό Αζίζ Σαντζάρ.

Το Νομπέλ Χημείας τους χάρισε η μελέτη τους για την «εργαλειοθήκη των κυττάρων» και η συμβολή που έχει αυτή στην αποκατάσταση βλαβών του DNA, οι οποίες για παράδειγμα μπορεί να έχουν προκληθεί από την υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό που έκαναν επίσης είναι ότι απέδειξαν μοριακά τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα συμβάλλουν στην αποκατάσταση των βλαβών του DNA και τη διάσωση γενετικών πληροφοριών. Πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική ανακάλυψη, δεδομένου ότι έως τη δεκαετία του 1970 οι επιστήμονες πίστευαν ότι το μόριο του DNA είναι εξαιρετικά σταθερό. Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα, όμως, είναι ότι το γονιδίωμα κάθε κύτταρου αλλάζει συσσωρεύοντας τυχαίες μεταλλάξεις ακόμη και χωρίς την επίδραση εξωγενών παραγόντων.

Από τους τρεις βραβευθέντες, η πιο ιδιαίτερη περίπτωση είναι του Αζίζ Σαντζάρ. Γεννημένος στο Σαβούρ, μια μικρή πόλη στη Νοτιοανατολική Τουρκία, από φτωχή πολυμελή οικογένεια, ο τούρκος χημικός έχασε την ευκαιρία να γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής αφού η εθνική ομάδα των Ελπίδων της Τουρκίας τον ήθελε για τερματοφύλακα, αλλά τελικά αποφάσισε να επικεντρωθεί στις σπουδές του. Είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Τέξας και σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Chapel Hill της Βόρειας Καρολίνας.

Ο 77χρονος Σουηδός Τόμας Λίνταλ σπούδασε στη χώρα του, αλλά σήμερα εργάζεται στη Βρετανία, στο Francis Crick Institute του Λονδίνου. «Ηταν έκπληξη. Ηξερα ότι επί σειρά ετών ήμουν σε μια λίστα υποψηφίων μαζί με εκατοντάδες άλλους» δήλωσε μετά την ανακοίνωση της Ακαδημίας. Ο Πολ Μόντριτς γεννήθηκε το 1946 και έκανε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ της Καλιφόρνιας. Εργάζεται ερευνητής στο Howard Hughes Medical Institute της Ουάσιγκτον και είναι καθηγητής Βιοχημείας στο Duke University της Βόρειας Καρολίνας.

860.000 ευρώ

Οι τρεις βραβευθέντες χημικοί θα μοιραστούν το χρηματικό έπαθλο των 8 εκατ. σουηδικών κορονών – περίπου 860.000 ευρώ. Ο κύκλος των βραβείων ολοκληρώνεται με το Νομπέλ Λογοτεχνίας που ανακοινώνεται σήμερα, το Νομπέλ Ειρήνης την Παρασκευή και Οικονομικών Επιστημών τη Δευτέρα. Η απονομή θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου.