Ο υπουργός Παιδείας Αριστείδης Μπαλτάς έχει λατρέψει τον γάλλο αριστερό στοχαστή Λουί Αλτουσέρ, που έγινε ευρύτερα γνωστός για δυο πράγματα: για τον φόνο της γυναίκας του και για την ανάλυση του ρόλου των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους στην ταξική πάλη. Προσωπικώς, διάβασα με μεγαλύτερο ενδιαφέρον τη σπαρακτική μαρτυρία του για την πράξη εκείνη στην οποία τον οδήγησε το σκοτεινιασμένο μυαλό του (κυκλοφόρησε και στα ελληνικά υπό τον τίτλο «Το μέλλον διαρκεί πολύ», εκδ. Ο Πολίτης), επειδή κυρίως ήταν η εξομολόγηση ενός ηττημένου ανθρώπου, η ψυχανάλυσή του. Αντιθέτως, το διάσημο βιβλίο του «Θέσεις. Ιδεολογία και ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους» (στα ελληνικά, Θεμέλιο, 1999) είναι μια κατασκευή, σύμφωνα με την οποία το «κίνημα» μπορεί να αλώσει ευκολότερα τους μη κατασταλτικούς θεσμούς, τους θεσμούς που εμπεριέχουν τους ιδεολογικούς μηχανισμούς της άρχουσας τάξης, επειδή εκείνοι έχουν ρωγμές απ’ τις οποίες εισδύουν ευκολότερα οι ιδέες της ανατροπής.

Στα επαναστατικά καφενεία, τέτοιες απόψεις έχουν πάει κι έχουν έλθει πολλές φορές. Συνήθως, προσκρούουν στην πραγματικότητα. Ο Αριστείδης Μπαλτάς, που τις ανέσυρε, όμως, δεν διαλέγεται με την πραγματικότητα. Την περιφρονεί, όπως άλλωστε κάνει κάθε ζηλωτής. Γι’ αυτόν προέχει το όραμα, η υπέρτατη τελεολογία.

Κι έτσι, «οραματικά», ο κ. Μπαλτάς επέπεσε πάνω στην Παιδεία. Είναι καθρέφτης της αγοράς; Τόσο το χειρότερο. Πίσω ολοταχώς –όχι στο περίκλειστο έθνος του μακαρίτη Χριστόδουλου, αλλά στο σχολείο και το πανεπιστήμιο της Μεταπολίτευσης που δεν ετοίμασε υπηρέτες του συστήματος. Κόμματα και νεολαίες, αφίσες, έλλειψη λογοδοσίας, κατάργηση πρότυπων σχολείων, μεθόδευση κατάργησης των ιδιωτικών, κατάργηση της αξιολόγησης. Θάνατος στην αριστεία. Ζήτω ο εξισωτισμός.

Ο Αριστείδης Μπαλτάς δεν θα τα καταφέρει. Δεν είναι δυνατόν να νικήσει ο περίκλειστος κόσμος του, σε πείσμα της παγκόσμιας πραγματικότητας. Κι ούτε είναι δυνατόν να διακινούνται σοβαρά θέσεις όπως η χθεσινή που διατύπωσε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ότι είναι κακό να ψηφίζουμε μέσω υπολογιστών επειδή «δεν υπάρχει κάποιος να μετρά τις ψήφους, αλλά ένας σέρβερ» –μια άσκηση συνωμοσιολογίας για να δικαιολογηθεί ο διωγμός της γνώσης.

Επιμύθιο: εκτός από τον Αλτουσέρ, υπάρχει και ο Οργουελ. Κι είναι σαφής: η άγνοια δεν είναι δύναμη.

Τελευταία Νέα