«Συνεχώς γίνονται μετασεισμοί. Οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να περιμένουν. Ολοι οι υπαίθριοι χώροι στο Κατμαντού είναι γεμάτοι κόσμο που φοβάται να επιστρέψει ή δεν έχει πια σπίτι. Οταν έρχονται οι μετασεισμοί, δεν μπορείτε να φανταστείτε τον τρόμο». Τρόμος συνεχής και επαναλαμβανόμενος που διαχέεται από την κοιλάδα του Κατμαντού μέχρι το Εβερεστ, περνάει τα σύνορα του Νεπάλ και φθάνει μέχρι το Θιβέτ, την Ινδία και το Μπανγκλαντές.

Ο σεισμός των 7,8 ρίχτερ που σημειώθηκε το μεσημέρι του Σαββάτου με επίκεντρο το Λαμτζούνγκ, κάπου 80 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Κατμαντού, ήταν ο χειρότερος στην περιοχή από το 1934. Ενας σεισμός μεγέθους 8 ρίχτερ είχε τότε αφήσει πίσω του 8.500 νεκρούς. Αυτή τη φορά, αργά χθες το βράδυ, γινόταν λόγος για 2.800 νεκρούς. Αλλά αυτός δεν ήταν παρά ένας προσωρινός απολογισμός. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ποσοστό μεγαλύτερο από το 40% του Νεπάλ έχει υποστεί καταστροφές. Ιστορικά μνημεία, μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς, έγιναν συντρίμμια. Και το Εβερεστ ζει τη χειρότερη τραγωδία του: χιονοστιβάδα που προκάλεσε ο σεισμός παρέσυρε στον θάνατο τουλάχιστον 18 ανθρώπους.

«Αυτή είναι μια πόλη με ζωντανή ιστορία και ζωντανή θρησκεία» έγραφε χθες στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» η Ντονατέλα Λορτς, πρώην ανταποκρίτρια της εφημερίδας που ζει πια μόνιμα στο Κατμαντού. «Πού αλλού μπορείς να δεις έναν ινδουιστικό ναό ή έναν βουδιστικό ναό σχεδόν σε κάθε δρόμο; Πού αλλού μπορείς να ζήσεις περιτριγυρισμένος από τόσο πολλούς αρχαίους ναούς και στούπες που συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO; Μέσα σε 40 δευτερόλεπτα το Σάββατο άλλαξαν όλα». Ο σεισμός σημειώθηκε στις 12 το μεσημέρι. «Ολα άρχισαν να τρέμουν. Ολα άρχισαν να πέφτουν. Κατά μήκος του κεντρικού δρόμου όλοι οι τοίχοι κατέρρευσαν. Τα κιγκλιδώματα του εθνικού σταδίου κατέρρευσαν» δήλωσε ο Ανούπα Σρέστα, κάτοικος του Κατμαντού. Η πλατεία Ντάρμπαρ, «μια μοναδική συμβίωση ινδουισμού, βουδισμού και ταντρισμού» σχεδόν ισοπεδώθηκε. Ο ύψους 60 μέτρων πύργος Ναρχάρα που χτίστηκε το 1832 χάριν της βασίλισσας του Νεπάλ και αποτελούσε μία από τις μεγαλύτερες τουριστικές ατραξιόν της πόλης έγινε συντρίμμια –πληροφορίες ήθελαν να βρίσκονταν εντός του την ώρα του σεισμού έως και 200 άνθρωποι. «Αφόρητη θλίψη» έγραψε στο twitter η νεπαλέζα δημοσιογράφος και συγγραφέας Σιβάνι Νεουπάνε. «Χάσαμε τα μνημεία μας, την ιστορία μας, τα μέρη όπου μεγαλώσαμε». Τουλάχιστον 1.100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Κατμαντού, μια πόλη ενός εκατομμυρίου ανθρώπων όπου πολλά σπίτια είναι παλιά και κακοφτιαγμένα. Οι συνεχείς μετασεισμοί, με τον ισχυρότερο να υπολογίζεται στους 6,7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ανάγκασαν χθες τους γιατρούς στα νοσοκομεία, που είχαν προ πολλού ξεπεράσει τα όριά τους, να μεταφέρουν εκατοντάδες ασθενείς έξω στους δρόμους, στήνοντας χειρουργεία μέσα σε σκηνές. Την ίδια ώρα, διασώστες και πολίτες συνέχιζαν να ψάχνουν, ακόμη και με γυμνά χέρια, στα συντρίμμια για επιζώντες. Τα χειρότερα όμως δεν έχουν αποκαλυφθεί ακόμη: εγγύτερα στο επίκεντρο, πολλοί δρόμοι έκλεισαν εξαιτίας των κατολισθήσεων και η τύχη πολλών απομονωμένων ορεινών χωριών αγνοείτο. Περισσότεροι από 65 άνθρωποι σκοτώθηκαν εξαιτίας του σεισμού στη γειτονική Ινδία, 18 έχασαν τη ζωή τους στο Θιβέτ και άλλοι τέσσερις σκοτώθηκαν στο Μπανγκλαντές.

Αρωγή από πολλές χώρες

Στρατιωτικά αεροσκάφη με ιατροφαρμακευτική βοήθεια, τρόφιμα και νερό άρχισαν ήδη να φτάνουν από χθες στο αεροδρόμιο του Κατμαντού, μετά την επαναλειτουργία του, από τις γειτονικές χώρες. Βοήθεια στο Νεπάλ, μια φτωχή χώρα που στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό, στέλνουν επίσης Ευρώπη και ΗΠΑ. Σύμφωνα με τη UNICEF, έως και 940.000 παιδιά στις πληγείσες περιοχές χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια.

«Κατάφερα να σκάψω και να βγω με τα χέρια»

Ο 35χρονος Σέρπα Μπιμ Μαχαντούρ Κάτρι ετοίμαζε φαγητό μέσα σε μια σκηνή στον καταυλισμό βάσης των ορειβατών στο Εβερεστ όταν ενέσκηψε η χιονοστιβάδα. «Τρέξαμε όλοι έξω και μια στιγμή αργότερα με χτύπησε ένα τεράστιο τείχος από χιόνι» δήλωσε. «Κατάφερα να σκάψω και να βγω με τα χέρια από αυτό που θα μπορούσε εύκολα να είχε μετατραπεί στον τάφο μου. Πνιγόμουν, δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Αλλά ήξερα πως έπρεπε να επιβιώσω». Οταν κατάφερε τελικά να απελευθερωθεί και να πάρει ανάσα, διαπίστωσε πως περιτριγυριζόταν από καταστροφή. Μέρος του καταυλισμού είχε εξαφανιστεί. «Κοίταξα τριγύρω και είδα τις σκηνές σκισμένες και ισοπεδωμένες. Εγώ έζησα, αλλά έχασα πολλούς φίλους μου». Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, η χιονοστιβάδα την οποία προκάλεσε ο σεισμός, σε μια στιγμή που υπήρχαν σχεδόν 1.000 ορειβάτες και Σέρπα στο Εβερεστ, ξεκίνησε από το όρος Πουμόρι, ένα βουνό ύψους 7.000 μέτρων μόλις λίγα χιλιόμετρα από το Εβερεστ, κερδίζοντας ολοένα και μεγαλύτερη δύναμη καθώς κατευθυνόταν προς τον καταυλισμό των ορειβατών. Σύμφωνα με την Ενωση Ορειβασίας του Νεπάλ, τουλάχιστον 18 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 61 τραυματίστηκαν. Ενα αεροπλάνο με 15 τραυματίες έφτασε χθες το μεσημέρι στο Κατμαντού. «Υπάρχει πολλή σύγχυση στο βουνό» δήλωσε ένας από αυτούς, ο Σέρπα Τζελού. «Ο απολογισμός θα γίνει βαρύτερος». Νέες, έστω και μικρότερες, χιονοστιβάδες προκλήθηκαν χθες εξαιτίας των μετασεισμών.