Δύο οικοδεσπότες είναι αντίπαλοι. Και οι δύο διαφυλάττουν με σθένος το κοινωνικό τους στάτους, μπορεί δε ακόμη και να επιχειρήσουν να τιμωρήσουν έναν καλεσμένο που θέλει να πάει στο πάρτι του άλλου.

Κάτι τέτοιο συμβαίνει σήμερα με την Κίνα και τις ΗΠΑ. Η Κίνα προωθεί την Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων σε Υποδομές (ΑΙΙΒ) και οι ΗΠΑ την εμπορική συμμαχία των χωρών του Ειρηνικού (ΤΡΡ). Τα ερωτήματα είναι συνεχή: η απόφαση τηW Κίνας θα αυξήσει την επιρροή της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εισάγοντας το γουάν στα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα (SDR) του ΔΝΤ; Θα είναι οι ΗΠΑ η μεγαλύτερη οικονομία ή έχασαν τη θέση αυτή από την Κίνα;

Οσο και να θέλει κάποιος να επικεντρωθεί στις απαντήσεις τέτοιων ερωτημάτων, η ουσία είναι μία: δεν είναι αυτός ο τρόπος για να εξετάζουμε την παγκόσμια οικονομία. Δεν υπάρχει λόγος να μη συμμετέχουν χώρες και στην ΑΙΙΒ της Κίνας και στο ΤΡΡ των ΗΠΑ.

Συχνά ακούμε ότι μια χώρα διαθέτει είτε ωμή ισχύ, τη στρατιωτική, είτε πιο ήπια ισχύ, την ελκυστικότητα των ιδεών, του πολιτισμού, του οικονομικού συστήματος. Υπάρχει όμως και ένα άλλο είδος ισχύος. Από την περίοδο του Μπρέτον Γουντς οι ΗΠΑ είχαν αναλάβει τον ρόλο του παγκόσμιου ηγέτη. Κατά τη διάρκεια της περιόδου 1019-1939 δεν ήταν έτοιμες να αναλάβουν το έργο αυτό. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος όμως δίδαξε στις ΗΠΑ ότι δεν πρέπει να είναι απομονωμένες και άλλαξαν στρατηγική.

Εβδομήντα χρόνια μετά, ο κόσμος εξακολουθεί να θέλει να καθοδηγείται από τις ΗΠΑ, ακόμη και σε θέματα που αφορούν το εμπόριο και τις μεταρρυθμίσεις του ΔΝΤ. Εάν κερδίσουν κάποιοι που επιμένουν στο να κρατείται σκορ στη μάχη που δίνουν μεταξύ τους οι χώρες, στο τέλος οι ΗΠΑ δεν θα μπορούν να έχουν την ηγετική θέση που χρειάζεται ο κόσμος. Και ο κόσμος θα κοιτάξει αλλού για να βρει τον ηγέτη αυτόν.

Ο Τζέφρι Φράνκελ είναι καθηγητής στο Kennedy School of Government του Harvard. Εχει διατελέσει οικονομικός σύμβουλος του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον.

Τελευταία Νέα