«Ταινίες τεκμηρίωσης». Ορος τεχνοκρατικός αλλά και άκρως περιεκτικός. Και το ντοκιμαντέρ σήμερα, στον πολύπαθο χώρο της ελληνικής κινηματογραφίας (που ασθμαίνει, αναζητώντας κεφάλαια), προσφέρεται για περαιτέρω ανάπτυξη. Κλείνοντας φέτος δεκαεπτά χρόνια από τη γέννησή του, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (που συνεχίζεται έως τις 22 Μαρτίου) σήκωσε αυλαία την περασμένη Παρασκευή παρουσιάζοντας ένα πολυποίκιλο πρόγραμμα. Αφήστε που κάποιες από τις ταινίες θα προβληθούν σύντομα στις αίθουσες. Οπως, για παράδειγμα, το πραγματικά υπέροχο «Αλάτι της γης» του Βιμ Βέντερς που καταγράφει τη ζωή και το έργο του σπουδαίου βραζιλιάνου φωτογράφου Σεμπαστιάο Σαλγάδο, ο οποίος εδώ και σαράντα χρόνια ταξιδεύει σε όλες τις ηπείρους και καταγράφει τις αλλαγές της ανθρωπότητας δίνοντας το «παρών» σε πολέμους, λιμούς και κύματα προσφύγων.

Μεγάλο ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ του Κίμωνα Τσακίρη «Η αρχαιολόγος» που καταγράφει τον αγώνα της Γεωργίας Καραμήτρου – Μεντεσίδη ενάντια στην καταστροφή του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος στη Δυτική Μακεδονία. Ενα credit επίσης στη σημαντική προσπάθεια της Μαρίνας Δανέζη που υπογράφει το «Sam Roma – Είμαστε Τσιγγάνοι» εξερευνώντας έναν διάσπαρτο λαό, η ύπαρξη του οποίου παραμένει μια σπαζοκεφαλιά στον χάρτη της παγκόσμιας ανθρωπογεωγραφίας ισορροπώντας ανάμεσα στην αποδοχή και στην παρανομία. Παράλληλα, ο φακός του Μενέλαου Καραμαγγιώλη που επιστρέφει στο ντοκιμαντέρ (χώρος στον οποίο είχε μεγαλουργήσει με το «Rom») καταγράφει μια συγκλονιστική ιστορία με το «Μίλαντ – Ο πλανήτης μου». Στο επίκεντρο η ιστορία του Τζελάνι που άφησε την Αφρική για να σωθεί. Το αμάρτημά του; Παντρεύτηκε γυναίκα από διαφορετική φυλή. Στην πρώτη ευρωπαϊκή χώρα, την Ελλάδα, βρέθηκε -με τα παιδιά τους –άστεγος και αποκλεισμένος. Μόνη λύση, η φυγή στη Γερμανία, λένε οι διακινητές.

ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥ ’80. Πάμε στον χώρο του μουσικού ντοκιμαντέρ, δίχως όμως να αφήνουμε πίσω την πολιτική αιχμή –άλλωστε, το να παίζεις punk στην Ελλάδα της δεκαετίας του ’80 συνιστά την πιο ριζοσπαστική πολιτική πράξη, κάτι που υπογραμμίζει το «Εδώ δεν υπάρχει άσυλο» του Μιχάλη Καφαντάρη. Εδώ θα βρείτε συνεντεύξεις με την αφρόκρεμα της σκηνής (Anti Troppau Council, Ανυπόφοροι, Αρνάκια, Χωρίς Περιδέραιο, Clown, F.M.Q., Παρθενογένεσις, Γενιά του Χάους, Stress, Panx Romana, Cpt Neφος, Flowers of Romance, Yell-O-Yell, Villa 21, Headleaders, South of no North, Not 2 without 3, Metro Decay, Magic de Spell), ενώ σχολιάζουν οι Παναγιώτης «Κάιν» Παπαδόπουλος, Νάνσυ Βαλσάμου, Νίκος Κοντογούρης και Αργύρης Ζήλος (η απουσία του οποίου από τον μουσικό Τύπο της χώρας γίνεται ολοένα και πιο έντονη). Θυμίζουμε πως το φεστιβάλ άνοιξε με την ταινία «Επιχείρηση Χιπ Χοπ» του Μπριν Εβανς (η πορεία μιας ομάδας ηλικιωμένων χορευτών προς το διεθνές πρωτάθλημα χορού του Λας Βέγκας), την οποία αγκάλιασε με θέρμη το κοινό (που, παρεμπιπτόντως, δηλώνει βροντερό «παρών»). Την έναρξη του Φεστιβάλ κήρυξε ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης, ο οποίος δήλωσε ότι στους στόχους του είναι να επιστρέψει στην κινηματογραφική παραγωγή το τέλος των τηλεοπτικών σταθμών, το περίφημο 1,5%.