Αναζήτηση
Οι τραυματισμοί μικρών και μεγάλων από πτώσεις αφθονούν, ιδίως τον εφετινό χειμώνα, που οι βροχές και σε πολλές περιοχές τα χιόνια έχουν μετατρέψει τους δρόμους σε πίστες για πατινάζ.
Το να συμβεί μια πτώση είναι πάρα πολύ εύκολο. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια στιγμή για να βρεθεί κανείς με μώλωπες, εκδορές ή και κατάγματα από μία πτώση εκεί που δεν την περίμενε.
Η ηλικιακή ομάδα με τον μεγαλύτερο αριθμό πτώσεων απ’ όλες είναι τα μικρά παιδιά, αλλά συνήθως οι συνέπειες τους περιορίζονται σε γδαρμένα γόνατακαι αγκώνες, οπότε σπανίως συμπεριλαμβάνονται στις επίσημες στατιστικές.
Οι πτώσεις που απαιτούν ιατρική αξιολόγηση και αντιμετώπιση αυξάνονται σχεδόν γραμμικά μετά την ηλικία των 18 ετών, φθάνοντας στα υψηλότερα επίπεδά τους στις ηλικίες άνω των 75 ετών, με 115 σοβαρούς τραυματισμούς από πτώση ανά 1.000 ενήλικες, σύμφωνα με αμερικανικές στατιστικές.
Ο δρ Λώρενς Ζ. Ρούμπενσταϊν, επικεφαλής του Τμήματος Γηριατρικής στο Κολέγιο Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα, λέει πως τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών αποτελούν μεν την μειονότητα στον γενικό πληθυσμό, αλλά είναι η συντριπτική πλειονότητα (το σχεδόν 75%) των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας μιας πτώσης.
Στην πραγματικότητα, το σχεδόν 40% των ανθρώπων αυτής της ηλικιακής ομάδας πέφτουν τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, με έναν στους 40 από αυτούς να καταλήγουν στο νοσοκομείο. Από τους ασθενείς που νοσηλεύονται, δε, μόλις οι μισοί είναι ακόμα ζωντανοί έναν χρόνο αργότερα.
Αυτές οι θλιβερές στατιστικές πιστεύεται ότι σχετίζονται με διάφορους παράγοντες, όπως υποκείμενα νοσήματα (λ.χ. οστεοπόρωση), νοητικές αλλαγές που επέρχονται με την ηλικία (λ.χ. αργά προστατευτικά αντανακλαστικά), έκπτωση των βασικών αισθήσεων (π.χ. της όρασης ή/και της ακοής), ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων, βάδισμα με πιο δύσκαμπτο τρόπο, απώλεια μυϊκού τόνου και δύναμης, και ορθοστατική υπόταση.
Ένας άλλος συμβάλλοντας παράγοντας είναι ο φόβος των πτώσεων, που είναι πάρα πολύ συχνός μεταξύ όσων ήδη έχουν πέσει μία φορά. Ο φόβος συχνά μετατρέπεται σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία η οποία οδηγεί στην ακινησία, με συνέπεια απώλεια μυϊκού τόνου, ισορροπίας και οστικής πυκνότητας που ανοίγουν διάπλατα τον δρόμο σε μία νέα, καταστροφική πτώση.
«Ο φόβος δρα προστατευτικά μόνο βραχυπρόθεσμα», λέει ο δρ Ρούμπενσταϊν. «Όταν, όμως, είναι μακροπρόθεσμος και οδηγεί σε περιορισμό της δραστηριότητας, μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία η οποία αυξάνει κατακόρυφα τον κίνδυνο πτώσεως.
»Στην χειρότερη περίπτωση μετατρέπεται σε αληθινή νεύρωση, με τον ασθενή να φοβάται να βγει από το σπίτι του και έτσι να απομονώνεται, να εξασθενεί ολοένα περισσότερο και τελικά να πέφτει διαρκώς ακόμα και μέσα στο σπίτι του».
Τι να κάνετε
Καθίσταται, επομένως, σαφές ότι για την πρόληψη των πτώσεων έχει ζωτική σημασία η διατήρηση της μυϊκής δύναμης και της ισορροπίας, προσθέτει ο δρ Ρούμπινσταϊν.
Για να δείτε αν εσείς έχετε καλή ισορροπία, κάνετε ένα απλό τεστ: με κάποιον δίπλα σας για να σας στηρίξει, αν παραστεί ανάγκη, σταθείτε όρθιοι με τα πόδια ενωμένα και τα μάτια κλειστά. Πόση ώρα αντέχετε έως ότου χάσετε την ισορροπία σας; Όσο πιο σύντομα πάτε να πέσετε, τόσο λιγότερη ισορροπία έχετε.
Δοκιμάστε επίσης να σταθείτε στο ένα πόδι πίσω από μία καρέκλα την οποία δεν θα κρατάτε. Αν δεν μπορείτε να μείνετε σε αυτή τη θέση επί 30 δευτερόλεπτα, πρέπει να λάβετε τα μέτρα σας.
Συμβουλευθείτε, συνεπώς, τον γιατρό σας για το τι πρέπει να κάνετε για να δυναμώσετε και να βελτιώσετε την ισορροπία σας.
